واریکوسل
درد کیسه ی بیضه ممکن است ناشی از واریکوسل باشد که معمولاً یک بیماری بدون درد است و تقریباً همیشه بیضه ی چپ را گرفتار می کند. اینگرفتاری ناشی از درست بسته نشدن دریچه ای در سیاهرگ بیضه است که باعث برگشت خون و تجمع آن در سیاهرگ می شود.
شرم و حیای اکثر بیماران مرد ایرانی در مراجعه به پزشکان اورولوژی جهت بیماریهای تناسلی متاسفانه باعث بروز مشکلات جبران ناپذیری مثل عقیمی میشود و بدنبال آن زندگی اکثر انها به خاطر مسایل بسیار ساده براحتی از هم میپاشد نمونه این بیماریها عبارتند از واریکوسل است .بیماری واریکوسل یا واریسی شدن عروق بیضه در ۱۰درصد مردان بالغ مشاهده می گردد و شایعترین عامل ناباروری مردان می باشد و تنها درمان قطعی آن جراحی می باشد. نوع شدید یا درجه ۳ آن معافیت دائمی پزشکی از خدمت سربازی خواهد داشت.
تشخیص واریکوسل
از آنجایی که واریکوسل معمولا علامتی ندارد، اغلب در حین ارزیابی ناباروری یا معاینه جسمی کشف میشود.
با این حال اگر در اسکروتوم‌تان احساس درد یا تورم می‌کنید، باید با پزشک تماس بگیرید. علل گوناگونی ممکن است باعث درد بیضه شوند، و برخی از این عارضه‌ها نیاز به درمان فوری دارند. پزشک شما می‌تواند تعیین کند که کدام عارضه باعث درد بیضه شما شده است.
پزشک در معاینه جسمی شما، ممکن است توده غیردردناک کلاف‌مانندی را در بالای بیضه شما لمس کند. برخی از افراد، این توده را به صورت احساس “کیسه‌ای از کرم” وصف می‌کنند. اگر این توده به اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک هنگامی که ایستاده‌اید، می‌تواند آن را لمس کند.
اگر واریکوسل شما کوچک تر باشد، پزشک ممکن است از شما بخواهد نفس عمیقی بکشید و چند ثانیه آن را نگه دارید و به پایین زور بزنید (مانور والسالوا).
این مانور به پزشک کمک می‌کند، بزرگی غیرطبیعی وریدها را لمس کند. اگر معاینه جسمی نتیجه قطعی به دست ندهد، پزشک ممکن است درخواست سونوگرافی اسکروتوم کند. این آزمون که در آن از امواج صوتی پرفرکانس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار درون استفاده میشود، برای این مورد استفاده قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود علائم شما به دلیل دیگری رخ نداده است. یکی از علل چنین عارضه‌ای ممکن ست توموری باشد که بر ورید اسپرماتیک فشار می‌آورد.
علل واریکوسل
طناب اسپرماتیک که خون را به بیضه‌ها می‌رساند و از آنها خارج می‌کند، حاوی “واز دفرانس” است که اسپرم تولیدشده از بیضه را تخلیه می‌کند. “شبکه پامپینیفرم” گروهی از وریدها درون اسکروتوم و بالای بیضه‌ها هستند. شبکه پامپینیفرم، خون را از بیضه‌ها تخلیه می‌کند. بزرگ شدن این وریدها اغلب در حین بلوغ رخ می‌دهد.
اگر چه علت دقیق ایجاد واریکوسل معلوم نیست، دریچه‌های غیرطبیعی درون وریدها مانع جریان خون طبیعی در آنها می‌شوند و پس زدن خون، به گشاد شدن وریدها می‌انجامد.
واریکوسل معمولا در ناحیه بیضه چپ رخ می‌دهد، که به علت موقعیت ورید بیضه‌ای چپ است. اما واریکوسل در یک بیضه، بر تولید اسپرم در هر دو بیضه تاثیر می‌گذارد.
در سنین ۱۵ تا ۲۵ سالگی، بیشترین احتمال بروز واریکوسل وجود دارد.
مردان به ویژه در سنین جوانی از آنجا که بازوی مولد و فعال جامعه محسوب می‌شوند و تاثیر به سزایی بر چرخه اقتصادی و اجتماعی جامعه می‌گذارند اما به همان نسبت بیماریها و نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است. سرطان بیضه یکی از همین مشکلات جسمی مردانه است. شما درباره این بیماری چه می‌دانید؟
سرطان بیضه، شایعترین سرطان تشخیص داده شده در میان مردان جوان بین ۱۵ تا ۳۵ ساله است. سن شیوع این بدخیمی و به موازات آن میزان درمان‌پذیری بسیار زیاد این سرطان، لزوم افزایش دانش عمومی جامعه را در این مورد متذکر میشود.
حداکثر میزان بروز تومور بیضه در حدود ۳۰ سالگی است. در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی در هر یک‌صد هزار نفر جمعیت مردان، بین ۳ تا ۷ نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند، در ایران در سال ۱۳۸۴، تعداد ۵۰۳ به ثبت رسیده است. میزان تشخیص سرطان بیضه در بیشتر مناطق جهان در طی ۲۵ سال اخیر افزایش یافته است، اما خوشبختانه با تشخیص زودتر و درمان‌های مناسب جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی کاهش چشمگیری در میزان مرگ و میر حاصل از آن مشاهده میشود. به طوری که درصد بهبود کامل فرد مبتلا در بیشتر مراکز در حدود ۹۰ درصد تخمین زده میشود. این درصد بالا و قابل توجه را می‌توان یکی از موفقیت‌های برجسته طب در سال‌های اخیر ذکر کرد.
آزمایشات رادیوتراپی ، شیمی درمانی و یا مخلوطی از ایندور ضرور باشد .
تشخیص هیدروسل
از آنجا که مایع هیدروسل معمولا شفاف است، پزشک برای تشخیص آن از آزمایش عبور نور از میان کیسه بیضه استفاده می‌کند. گذر نور نشان‌دهنده وجود مایع شفاف است ولی تشخیص، قطعی نیست زیرا ممکن است حالت‌های دیگر همچون فتق نیز وجود داشته باشد. در صورتی که پزشک به ایجاد هیدروسل به علت وجود التهاب مشکوک باشد، آزمایش‌های خون و ادرار مشخص خواهند کرد که آیا علت هیدروسل التهاب اپیدیدیم است یا خیر؟در مواردی که مایع احاطه‌کننده بیضه‌ها، مانع لمس آنها شود، از روش‌های تشخیصی دیگر نظیر سونوگرافی استفاده خواهد شد. سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، برای ایجاد تصاویر اجزای داخل بدن انجام میشود و برای بررسی احتمال وجود توده یا علل دیگر تورم کیسه بیضه نیز به کار می‌رود. در پسر بچه‌ها معمولا هیدروسل طی یک سال به طور خود بخود محو میشود اما اگر پس از یک سال از بین نرفت یا به بزرگ شدن ادامه داد، به جراحی نیاز خواهد داشت. البته کشیدن مایع هیدروسل در بچه‌ها به دلیل خطر عفونت به هیچ‌وجه نباید انجام شود. در بزرگسالان نیز اغلب هیدروسل خودبخود از بین می‌رود و زمانی به درمان نیاز پیدا می‌کند که آنقدر بزرگ شود که غیرقابل تحمل یا بد شکل باشد.
علایم هیدروسل
هیدروسل معمولا دردناک نیست ولی اگر فرد دچار تورم کیسه بیضه شود، باید به پزشک مراجعه کند تا علل دیگر همچون سرطان بیضه و احتمال‌های دیگر را بررسی کند، بنابراین تمام مردان مبتلا به هیدروسل باید تحت سونوگرافی بیضه قرار بگیرند. در بسیاری از موارد، هیدروسل با فتق کشاله ران همراه است. در این موارد به علت ضعف دیواره شکمی، قسمتی از روده به داخل کیسه می‌رود که به درمان نیاز دارد.
درمان هیدروسل
جراحی برداشتن هیدروسل، بدون نیاز به بستری طولانی و با بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام میشود. برای این کار جراح برشی روی کیسه بیضه یا پایین شکم ایجاد می‌کند و ضمن تخلیه مایع، اصلاحات لازم را انجام می‌دهد. اگر طی جراحی هیدروسل، فتق کشاله ران هم تشخیص داده شود، حتی اگر برای فرد هیچ مشکلی ایجاد نکرده باشد، پزشک آن را برمی‌دارد. حتی در مواردی ممکن است جراح به عدسی چشمی حین عمل جراحی نیاز داشته باشد، تا در حین عمل به اپیدیدیم و مجاری اسپرم‌‌بر آسیبی نرسد. در عین حال، بعد از عمل «جراحی برداشتن هیدروسل» لازم است لوله تخلیه و پانسمان حجیم روی ناحیه برش برای چند روز اول بعد از جراحی قرار گیرد. افزایش مصرف مایعات و استفاده از کیسه یخ روی موضع در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی، تورم را کاهش می‌دهد. فراموش نکنید جراحی هیدروسل در بچه‌ها به جای ناحیه کیسه بیضه، باید با شکاف جراحی کشاله ران انجام شود.
روش دیگر درمان هیدروسل، تخلیه با سوزن است. این روش برای افرادی انجام میشود که به علت بیماریهای زمینه‌ای، خطر انجام عمل جراحی در آنها زیاد است اما به طورکلی توصیه نمی‌شود زیرا احتمال عود مایع ایجاد عفونت یا درد کیسه بیضه زیاد است. البته باید توجه داشت که اصولا در بعضی مواقع احتمال عود هیدروسل وجود دارد.
منبع : پزشک هیدروسل تهران
آدرس: تهران، میدان توحید، ابتدای ستارخان، نبش کوثر یک
