امروزه مي دانيم كه ناباروري مردانه درحدود 50% زوج هاي نابارور وجود دارد .در نتيجه بايد از مردان يك شرح حال و معاينه فيزيكي كامل گرفته شود . وقتي كه مردي بخواهد از لحاظ ناباروري درمان شود ، تجزيه و تحليل اسپرم اساس كار در ارزيابي ناباروري مردان محسوب مي شود .در صورت لزوم ارزيابي كاملتري نيز بايد انجام گيرد ، شامل معاينات اورولوژي و اندوكرينولوژي.
مردان هم مثل زنان و بصورت همزمان از لحاظ ناباروري تحت بررسي قرار مي گيرند
به هر فرد نابارور روشهاي درماني مختلفي پيشنهاد مي گردد . توانايي هاي مختلفي از لحاظ تعداد روش هاي درماني براي درمان اختلالات مردانه وجود دارد .با اين وجود ، چنانچه روشهاي ساده و ابتدايي درماني موثر واقع نشدند يا اگر اختلالات اسپرم از لحاظ شدت متوسط تا شديد باشد ، به زوجين توصيه مي شود يا از روش تلقيح اسپرم در داخل رحم ((IUI )) يا از تكنولوژي پيشرفته درمان ناباروري مثل روش لقاح خارج از رحمي (( IVF )) و يا تزريق اسپرم به داخل سيتوپلاسم تخمك ICSI استفاده نمايند .
((IUI )) با استفاده از اسپرم همسر به زوج هايي كه عامل ناباروري مردانه باشد، پيشنهاد مي گردد، البته در صورتي كه نارسايي اسپرم مرد از نوع خفيف يا متوسط باشد . در برخي شرايط ،روش هاي پيشرفته براي بسياري از انواع ناباروري هاي مردان ، اثر بخش ترند . اين روش ها عبارتند از روش لقاح خارج از رحمي ( IVF ) و روش تزريق اسپرم به درون تخمك ( ICSI ) . روش تزريق اسپرم به درون سيتوپلاسم تخمك انقلابي در درمان ناباروري مردان ايجاد نموده است .
امروزه ما همه انواع نارسايي اسپرم مثل تعداد ناكافي ، عدم تحرك اسپرم ، مشكل مورفولوژي اسپرم ، وجود آنتي بادي هاي ضد اسپرم ، و حتي عدم وجود اسپرم مردان در موقع انزال ( آزو اسپرمي ) را بصورت كاملا اثر بخش درمان مي كنيم . در اين موارد ، اسپرم را مي توان از طريق جراحي سرپايي از اپيديديم يا بيضه استخراج نموده و همراه تزريق اسپرم به داخل سيتو پلاسم تخمك درمان نمود .
ارزيابي فاكتور مردانه |
تجزيه و تحليل اسپرم يكي از اولين مراحل ارزيابي زوج هاي نابارور ، تجزيه و تحليل اسپرم مي باشد. نمونه اسپرم 4 – 2 روز پس از آخرين فعاليت جنسي جمع آوري مي شود . پس از جمع آوري اسپرم ، حجم، تعداد اسپرم موجود ، تعداد اسپرم متحرك ، و درصد اسپرم طبيعي تعيين مي گردند . ملاك طبيعي بودن اسپرموگرام در تجزيه و تحليل آن شامل حجم 5 – 3 ميلي ليتر اسپرم , تعداد بيشتر از 20 ميليون اسپرم در ميلي ليتر , تحرك بيشتر از 50% و با استفاده از ملاكهاي بسيار دقيق ساختاري بيشتر از 6% اسپرم ها ساختار طبيعي داشته باشند .
منبع:دانشگاه علوم پزشک مشهد