آناتومی و وظایف پروستات به بیان ساده
پروستات
پروستات(prostate)، واژه ای است یونانی به معنی« آنچه که قبل از هرچیز دیگری ایستاده یا قرار گرفته است». پروستات، غده ای است که در جنس مذکر، گردن مثانه را احاطه می کند و در عمیق ترین بخش پیشابراه(لوله خارجکننده ادرار از مثانه)قرار دارد و مایعی ترشح می کند که به قسمتی از مایع منی تبدیل می شود. غده پروستات به اندازه بلوط و تاحدودی مخروطی است و ساختاری سخت دارد و در حفره لگن، زیر بخش تحتانی ارتفاع عانه(سمفیزپوبیس، مفصل به وجود آمده از به هم پیوستن جسم های استخوان های عانه در وسط و توده ای ضخیم ازغضروف لیفی)، در جلوی راست رروده(رکتوم) واقع است و از همین قسمت(راست روده) است که به وسیله انگشت فرد معاینه کننده لمس می شود(به ویژه در صورتی که بزرگ شده باشد).
پروستات بافتی غده ای و عضلانی دارد و در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. بافت عضلانی، به جلو رانده شدن مایع پروستات و اسپرم تولید شده به وسیله بیضه کمک می کند.* مایع ترشح شده از پروستات حاوینفسفاتاز قلیایی»(فسفاتازآلکالن) اسید سیتریک، آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA ) و آنزیم های پروتئولیتیک مختلف است.* پروستات از قاعده، نوک، رأس، سطح قدامی(پیشین)، دوسطح خلفی(پشتی) و دو سطح جانبی تشکیل می شود.
وظیفه پروستات
وظیفه اصلی پروستات، تولید مایعی است که اسپرم را در هنگام اوج و خاتمه برانگیزش جنسی(اُرگاسم) انتقال می دهد. پروستات مایعی تولید می کند که اسپرم را تغذیه و آن را محافظت و حمل می نماید.
قاعده پروستات در بالا، نزدیک به سطح پایینی مثانه قرار دارد. بخش بزرگتر این سطح به طور مستقیم در ادامه دیواره مثانه واقع است. طول پروستات حدود5/2 سانتی متر است.*رأس(نوک) پروستات به طرف پایین قرار دارد و با بافت لیفی(فاسیا)ی بالایی دیافراگم ادراری تناسلی(اوروژنیتال) در تماس است.
گره های لنفاوی ناحیه ای پروستات شامل گره های اطراف پروستات(پِری پروستاتیک)، زیر شکمی0 هیپو گاستریک)، خاصره ای(ایلیاک) داخلی و خارجی، خاجی(ساکرال) جانبی، پِرِه ساکرال و لگنی هستند.* مجاری پروستات به داخل بخش پروستاتی پیشابراه باز می شوند.
پروستات از 3 لوب تشکیل می شود که یکی در مرکز و دوتای دیگر در دوطرف قرار دارند
پروستات در دوران کودکی کوچک است و در سن بلوغ تا 20 سالگی اندازه آن تقریباً 5 برابر افزایش می یابد.
انواع بیماری پروستات
پروستات غدهاي است كه در زير مثانه قرار داشته و مجراي دفع ادرار را در بر گرفته است. اين غده عضلاني به اندازه يك گردو بوده و از طريق ترشح مايعي به هنگام انزال، تغذيه اسپرم را بر عهده دارد. اين غده فقط در آقايان مشاهده ميگردد و عمدتاً آقايان تا قبل از بروز اختلالي در آن، از وجود اين غده بياطلاع هستند. مهمترين اختلالاتي كه ممكن است در پروستات به وجود آيد عبارتند از:
1 سرطان پروستات(به عنوان دومين سرطان كشنده بعد از سرطان ريه در آقايان)
2ـ بزرگ شدن(تورم و يا تومورغيرسرطاني) پروستات معروف به هيپرپلازياياهيپرتروفي پروستات
3ـ التهاب پروستات (Prostatitis)
بزرگ شدن پروستات
غده ی پروستات اغلب بعد از میانسالی بزرگ می شود. در برخی مردان، بزرگی پروستات علامتی ندارد، ولی در بعضی موارد، پروستات بزرگ می شود و روی میزراه فشار می آورد و جریان ادرار را متوقف می کند. علائم بزرگ شدن پروستات اشکال در دفع ادرار و ناتوانی جنسی است. مثانه ممکن است بزرگ و باعث درد شکم شود. سرطان پروستات هم ممکن است همین علائم را ایجاد کند. بنابراین با مشاهده ی علائم باید هرچه زودتر به پزشک مراجعه کرد.
بزرگی خوش خیم پروستات
بزرگی خوش خیم پروستات، نوعی بیماری غیر سرطانی پروستات است که بسیاری از علایم آن با سرطان پروستات شباهت دارد(مبحثB4).
علت بزرگی خوش خیم پروستات
*عوامل خطر – عوامل خطر سرطان پروستات( عواملی که ممکن است احتمال بروز سرطان پروستات را افزایش دهندولی الزاماً موجب این بیماری نمی شوند) عبارتند از:* سن( بیش از 80 درصد تمام موارد سرطان پروستات در مردان بالای 65 سال دیده می شود).*نژاد( همان طور که گفته شد احتمال بروز سرطان پروستات در مردان امریکایی افریقایی تبار 2 برابر بیشتر از مردان سفیدپوست امریکایی است.
احتمال بروز سرطان پروستات در مردان بومی ژاپن و چین در پایین ترین میزان است. نکته جالب توجه آنکه وقتی مردان چینی و ژاپنی به امریکا مهاجرت می کنند، احتمال مرگ و میر آنها در اثر سرطان پروستات در مقایسه با مردان بومی کشورشان افزایش می یابد. به دنبال استفاده از رژیم های غذایی و نحوه زندگی غربی در ژاپن، میزان بروز سرطان پروستات افزایش یافته است).
منبع : دکتر پروستات تهران