انواع روشهای دفع سنگ کلیه
اغلب اوقات براي دفع سنگ به چيزي بيشتر از اقدامات درماني در منزل نياز نخواهد بود. اين اقدامات شامل نوشيدن مقادير فراوان آب، مصرف داروهاي مسکن و حتيالامکان گرفتن سنگ دفعشده و جمعآوري ادرار 24 ساعته برای بررسي سنگ از نظر نوع، ترکيب و علل زمينهاي تشکيل سنگ است.
اما گاهی اوقات، این اقدامات درمانی جواب نمیدهند و مراجعه به پزشک ضرورت پیدا میکند. در این مواقع، اگر پزشک معالج به امکان دفع خودبهخودي سنگ اعتقاد داشته و تحمل درد هم براي بیمار امکانپذير باشد، باز هم همان اقدامات درماني خانگي پيشنهاد ميشود. اما اگر درد خيلي شديد باشد، احتمالاً سنگ، مجراي ادراري بیمار را مسدود کرده يا اينکه سنگ با يک عفونت ادراري همزمان شده است.
در چنين شرايطي، احتمالاً پزشک گزینههاي طبي را برای حل مشکل توصیه میکند. این گزينهها عبارتند از:
ضد درد:
استفاده از داروهاي ضد دردی که نياز به نسخه پزشک ندارد؛ مانند، داروهاي ضد التهابي غير استریيدي نظیر ايبوپروفن و ديکلوفناک که ممکن است درد را تسکين دهند. در صورت نياز ممکن است پزشک معالج تصميم به تجويز داروهاي ضد درد قويتري بگيرد.
نوشيدن آب فراوان:
در ساعات بيداري هر ساعت يک ليوان آب بنوشيد، چراکه شما نيازمند نوشيدن مقاديري بيش از حد معمولِ 8 تا 10 ليوان آب در روز هستيد. اما اگر به بيماريهاي کليوي، قلبي يا کبدي مبتلا هستيد یا اگر به هر دليل ديگري با محدوديت مصرف آب مواجهيد، قبل از افزايش مصرف مايعات با پزشکتان مشورت کنيد. از مصرف نوشابههاي گازدار و آب برخي ميوهها (به ویژه گریپفروت) و غذاهاي حاوي اگزالات فراوان پرهيز نماييد.
جمعآوري سنگ و ادرار:
ممکن است پزشک معالجتان بخواهد برای آزمايش سنگهاي دفعي و تعيين نوع و ترکيب سنگها به جمعآوري سنگ اقدام کند. شما ميتوانيد با استفاده از يک صافي، سنگها و حتي شنهاي دفعشده از کليه را جمعآوري کنید. راه ديگرش، جمعآوري ادرار در يک ظرف و جمعآوري سنگها از داخل آن است. بهتر است برای گرفتن سنگها تا 3 روز از زمان پايان درد به اين کار ادامه دهيد.
خارج کردن يا خرد کردن سنگ از طريق پوست:
اگر سنگشکن کارساز نباشد يا سنگ خيلي بزرگ باشد، از اين روش استفاده ميشود. در اين روش، لوله نازکي به نام نفروسکوپ از طريق برش کوچکي که در ناحيه پشت بيمار ايجاد شده وارد کليه ميشود. سپس با استفاده از آن، سنگ را خارج (لیتوتومی) يا آن را خرد میکنند و سپس خارج ميسازند (لیتوتریپسی).
يوتروسکوپي:
جراح در این روش، لوله تلسکوپ نازکي را به نام يوتروسکوپ از طريق مجراي ادراري به محل استقرار سنگ هدايت ميکند و ميکوشد تا با بهرهگيري از این ابزار دقيق، سنگ را به طور کامل خارج سازد يا براي راحتي کار، ابتدا آن را با استفاده از امواج فراصوت، ليزر يا تکنيک الکتروهيدروليک بشکند و سپس خارج کند. گاهي ممکن است بيمار، نيازمند استفاده از لولههاي توخالي کوچکي (موسوم به استنت حالب) باشد که در حالب جاگذاري میشود و آن را براي عبور ادرار و خردههاي سنگ باز نگه ميدارند. اين کار اغلب براي درمان سنگهايي به کار ميرود که از کليهها وارد حالب شدهاند.
جراحي باز:
جراح در این روش، برشي را در پهلوي بيمار ايجاد میکند و از اين طريق با دسترسي به کليهها اقدام به خارج ساختن سنگ يا سنگها مينمايد. اين، آخرين گزينه براي درمان سنگها است و در
موارد معدودی مورد استفاده قرار ميگيرد.
اصول پيشگيري از سنگ کلیه
مواجهه مجدد با سنگ کليه در کساني که يکبار تجربه سنگ کليه را داشتهاند، کاملاً محتمل است. تقريباً نيمي از کساني که سنگ کليه داشتهاند، موارد بيشتري از ابتلا به سنگ را در مدت 5 سال بعد از اولين تجربهشان دیدهاند و تنها استثنا در اين مورد، آنهايي هستند که از اقدامات پيشگيرانه بهره بردهاند. اين اقدامات ميتواند شامل ايجاد تغييراتي در شيوه زندگي مانند مصرف مايعات بيشتر و نيز ایجاد تغييراتی در رژيم غذايي باشد. در صورتي که داراي زمينههاي مستعدکننده ابتلا به سنگ کليه مانند سابقه خانوادگي ابتلا به سنگ باشيد یا اينکه عليرغم مراقبتهاي فوق، مجدداً دچار سنگ کليه شويد يا سنگ شما به تدريج بزرگتر شود، ممکن است پزشکتان استفاده از تدابير پيشگيريکننده دارويي را پيشنهاد کند. او ممکن است از شما بخواهد تا پس از دفع سنگ، ادرار 24 ساعتهتان را جمع کنيد. با آزمايش ادرار ميتوان به نوع و علت تشکيل سنگ پي برد و با دانستن اين موارد ميتوان راههاي پیشگيري از پيدايش مجدد سنگ را مشخص و به آن عمل کرد.
منبع:برترینها
