[sbu_post_image]
کلیه ها
کلیه ها مسئول دفع مواد زائد از بدن هستند. سرطان کلیه جزو سرطانهای با روند بد محسوب می شود. سرطان کلیه اکثرا در افراد بالای 40 سال دیده می شود. بهترین تست تشخیصی، CT اسکن است.
کلیه ها دو عضو لوبیایی شکل هستند که در هر طرف در زیر دنده ها در ناحیه پهلوها قرار گرفته اند و مثل هر عضو دیگر بدن می توانند سرطانی شوند. کلیه ها مسئول دفع مواد زائد از بدن هستند.
سرطان کلیه جزو سرطانهای با روند بد محسوب می شود. سرطان کلیه 2 درصد سرطانهای بدن را شامل می شود. در آمریکای شمالی بیشترین میزان شیوع و در آسیا و آفریقا کمترین میزان شیوع را دارد.
چگونگی انجام كار كلیه ها
خون از طریق یك سرخرگ از قلب به كلیه وارد می شود.
خون با گذشتن از میلیون ها صافی كوچك، تمیز می شود.
مواد دفعی از طریق میزنای ( حالب) عبور كرده و به عنوان ادرار در مثانه جمع می گردد.
خون تصفیه شده از طریق سیاهرگ ها به جریان خون بر می گردد.
هنگامی كه مثانه پر از ادرار می شود از طریق پیشابراه ادرار از بدن خارج می شود.
كلیه ها هر 24 ساعت جمعاً حدود 200 لیتر از مایعات بدن را تصفیه و به جریان خون بازمی گردانند حدود 2 لیتر مایع به صورت ادرار از بدن دفع می شود در حالی كه باقیمانده یعنی حدود 98 لیتر به بدن باز می گردد. ادراری كه ما دفع می كنیم تقریباً ظرف مدت 1 تا 8 ساعت در مثانه ذخیره شده است.
بیماری كلیه
اگر چه كلیه ها، عضوهای كوچكی هستند ، ولی از وظایف حیاتی زیادی از جمله تصفیه نمودن مواد زاید و مایعات اضافی از خون را به عهده دارند كه در حفظ سلامتی عمومی بدن موثر است. بیماری شدید كلیه، ممكن است منجر به نارسایی كامل آن شود، كه نیازمند درمان با دیالیز یا پیوند كلیه برای جلوگیری از مرگ است . اگر چه درمانهای موثری برای بسیاری از بیماریهای كلیه وجود دارد ولی مردم هنوز نمی دانند كه بیماریهای كلیه قابل پیشگیری اند.
بیماری مزمن کلیه
بیماری مزمن کلیه(chronic kidney disease-CKD)به از بین رفتن دایمی عملکرد کلیه گفته می شود که در اثر آسیب فیزیکی یا بیماری تخریب کنده کلیه، مثل دیابت یا ازدیاد فشارخون روی می دهد. وقتی کلیه ها تخریب شوند،مواد زاید و آب اضافی خون را به اندازه ی لازم تصفیه و دفع نمی کنند.* بیماری مزمن کلیه اختلالی بی سروصداست و در مراحل اولیه با نشانه ای همراه نیست و اغلب به حدی پیشرفت میکند که فرد متوجه بیماری خود نمی شود. سپس وقتی بیماری به مرحله ی پیشرفته ی خود رسید، بیمار باید برای نجات جان خود در بیمارستان بستری و دیالیز شود.* شیوع بیماری مزمن کلیه رو به افزایش است.* نارسایی کلیه، تنها بخشی از تابلوی بیماری است.* تخمین زده می شود که در 20 میلیون آمریکایی عملکرد کلیه به طور چشمگیر کاهش یافته است.
حتی کاهش خفیف عملکرد کلیه می تواند خطر بروز بیماری قلبی عروقی را دوبرابر کند. در بسیاری از این افراد، حمله های قلبی یا سکته مغزی قبل از بروز علایم بیماری کلیوی ایجاد می شوند. بنابراین تشخیص و درمان زودرس بیماری مزمن کلیه می تواند از مشکلات قلبی پیشگیری کند و نیز نارسایی کلیه را به تعویق بیاندازد.
مضرات سیگار برای ریه و قلب بر کسی پوشیده نیست و تقریبا همه از آنها مطلع هستیم. اما تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی که سیگار می‌کشند، درصد بیشتری از پروتئین در ادرارشان دیده می‌شود، نشانه ای که حاکی از یک کلیه آسیب دیده است. همچنین بیماری‌هایی همچون دیابت و فشار خون که به کلیه‌ها صدمه میزنند، با سیگار کشیدن، تشدید می‌شوند و سیگاری‌ها بیشتر از سایر افراد به دیالیز و یا پیوند کلیه نیاز پیدا می‌کنند.
حجم زیاد سدیم می‌تواند منجر به افزایش فشارخون شود و مداومت فشار خون می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند و منجر به از کار افتادن آنها شود. یک رژیم عادی در آمریکا حدودا حاوی ۳۳۰۰ میلی گرم سدیم در هر روز است این در حالی است که حداکثر میزان سدیم توصیه شده برای هر فرد ۲۳۰۰ میلی گرم (معادل یک قاشق چایخوری نمک) است.
اما این میزان برای افرادی که بیماری هایی از قبیل فشار خون و یا بیماری های کلیوی دارند به حداکثر ۱۵۰۰ میلی گرم در روز کاهش می‌یابد.
سعی کنید تا کمتر از قبل غذاهای فراوری شده را مصرف نمایید و کمتر به سمت نمک پاش بروید. یک رژیم غذایی پر از نمک به همراه چاقی مفرط می‌تواند برای شما یک فاجعه باشد و این ترکیب عموما منجر به ابتلا به فشار خون، بیماریهای قلبی و بیماریهای کلیوی می‌گردد.
شکر و آسیب کلیه
شکی نیست که دونات صبحانه و شکلات های بر روی میز سرشار از شکر هستند؛ اما شکر ممکن در جاهای دیگری هم پنهان شده باشد. به عنوان مثال، شکر را می‌توان در نان ساندویچ و سس سالاد نیز پیدا کرد. مصرف بیش از حد شکر می‌تواند منجر به ابتلا به دیابت و یا اضافه وزن شود و هر دو مورد می تواند آسیب جدی به کلیه های شما وارد کند.
حذف و یا کاهش شکر از رژیم غذایی شما می‌تواند ریسک ابتلا به این دست از بیماری‌ها را کاهش دهد و کلیه های شما را در امان بگذارد. در صورتی که غذاهای فراوری شده را کنار بگذارید، می‌توانید کالری کمتری را دریافت کنید و سدیم کمتری به بدنتان وارد کنید. کلیه‌های شما از شما متشکر خواهند بود.
آسیب کلیه با مواد حاجب
این موضوع را مد نظر داشته باشید که قبل از انجام عکسبرداری‌هایی نظیر سی‌تی‌اسکن و رادیوگرافی، حتما با پزشک خود راجع به سلامت کلیه‌هایتان مشورت کنید. در برخی از این دست عکسبرداری ها به منظور بررسی دقیق‌تر، ماده ای به بدن تزریق می‌گردد که اکثر آنها برای کلیه مضر هستند. این دست از مواد منجر به بروز سندروم AKI در کلیه می‌شوند. قبل از انجام این آزمایشات با پزشک خود مشورت کنید.
کلیه نقش کلیدی در حفظ فشارخون در حد طبیعیایفا می کند و از سوی دیگرف فشارخون می تواند بر سلامت کلیه تأثیر بگذارد. فشارخون بالا (پُرفشاری یا هیپرتانسیون؛hypertension ) موجب اسیب کلیه می شود.*آسیب کلیوی و پرفشاری خون، هردو ممکن است در آغاز بدون علامت باشند و فرد، متوجه وجود آنها نشود و تنها در هنگام انجام معاینات و آزمایش های پزشکی تشخیص داده شوند. بالابودن مقدار کراتینین سرم خون، علامت آسیب کلیوی است و اختلال سرعت پالای(تصفیه)گلومرولی(GFR ) را نشان می دهد.
در صورت ابتلا به اسیب کلیوی باید فشارخون پایین تر از میلی متر جیوه نگه داشته شود و این کار از طریق رعایت رژیم غذایی، تغییر نحوه زندگی و مصرف دارو صورت می گیرد.
بیمار باید وزن خود را در حدود طبیعی نگه دارد(با خوردن میوه، سبزی، حبوبات و لبنیات کم چرب به جای غذاهای چرب و گوشت قرمز) و از غذاهای کم نمک استفاده کند(مصرف روزانه نمک طعام باید حداکثر 2000 میلی گرم باشد). انجام ورزش منظم( حداقل 30 دقیقه فعالیت متوسط مانند راه رفتن در اکثر روهای هفته)، نخوردن الکل و محدودکردن مقدارکافئین نیز ضروری هستند.
بیماری کلیوی ناشی از افزایش فشارخون(نفروپاتی هیپرتانسیو؛hypertensive nephropathy ) از علل شایع بیماری مزمن کلیه(CKD ) در افراد مسن به شمار می آیدو در این افراد، نرسیدن خون کافی(ایسکمی) به طور مزمن به کلیه ها، در نتیجه بیماری عروق کوچک و بزرگ کلیوی ممکن است به خوبی تشخیص داده نشود.
افراد متعلق به نژادهای مختلف در خطر ابتلا به نارسایی کلیه ناشی از پرفشاری خون قراردارند.* برای درمان بیماری باید با استفاده از داروهای ضد فشارخون به پایین آوردن فشارخون بیمار اقدام نمود.
منبع : متخصص اورولوژی تهران
