بیماری های کلیه و میزنای،سنگ کلیه

بیماری های کلیه و میزنای

کلیه ها نقشی اساسی در تصفیه ی خون و خارج کردن مواد زائد و آب اضافی بدن به عهده دارند. کلیه ها به آسانی بر اثر عفونت، تومور، یا کیست در میزنای یا خود کلیه متورم می شوند. این تورم یا بزرگ شدن می تواند بسیار دردناک باشد، ولی معمولاً تهدید کننده نیست. درد کلیه معمولاً در ناحیه ی کمر احساس می شود، و ممکن است ادرار خونی شود. مشکل شایع گرفتار کننده ی میزنای سنگ کلیه است، که می تواند با حرکت به طرف پایین میزنای باعث درد شدید شود.

درمان بیماری های کلیه و میزنای

نوشیدن روزانه حدود دو لیتر آب ادرار را رقیق نگه می دارد و خطر ایجاد سنگ کلیه و بروز عفونت را کاهش می دهد. تخلیه ی مثانه به محض احساس نیاز به دفع ادرار از تشکیل سنگ و رشد باکتری ها جلوگیری می کند.

لوله ادراری

لوله ی ادراری دستگاهی پیچیده برای رهایی بدن از مواد زائد است. عفونت های این دستگاه هم مردان را گرفتار می کند و هم زنان، گرچه عفونت میز راهی در مردان و عفونت مثانه در زنان شایع تر است. که این به سبب کوتاه تر بودن میز راه در زنان است.

نوشیدن آب و عملکرد کلیه ها

کم‌آب ماندن بدن، کلیه‌ها را به سموم و داروهای زیان‌آور حساس‌تر می‌کند. اگر فردی سنگ کلیه یا در سابقه خانوادگی‌اش ابتلا به بیماری‌های کلیوی وجود دارد، مصرف کافی آب در شبانه‌روز برایش بسیار مهم است.

یکی از ارکان حفظ سلامت انسان، محافظت از کلیه ها در برابر آسیب‌هاست. بیماری‌های کلیوی در مراحل اولیه کاملا بی‌علامت هستند، بنابراین تنها راه اطلاع از بیماری‌های کلیوی در این مراحل ابتدایی، انجام آزمایش‌های مربوطه است. برخی علایم ممکن است نشان‌دهنده ابتلا به بیماری کلیوی باشند که در صورت وجود هر یک از آنها حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا آزمایش لازم را درخواست کند. این آزمایش‌ها روی نمونه خون و ادرار انجام می‌شوند و گاهی برای اطمینان از نتایج آنها باید بیش از یک بار انجام شوند. تغییر در تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار در شبانه‌روز، تغییر رنگ ادرار، ورم صورت یا ورم پاها و درد یا سوزش حین دفع ادرار می‌تواند از علایم ابتلا به بیماری کلیوی باشد.

دیابت و فشارخون عامل 70 درصد از موارد نارسایی کلیه اند. کلیه‌ها یک جفت عضو کوچک (تقریبا به اندازه یک دست مشت کرده) لوبیایی‌شکل هستند که در دو طرف مهره‌ها و در زیر دنده‌های تحتانی قرار گرفته‌اند. این اعضا، محصولات فرعی متابولیسم و سموم را به صورت ادرار از بدن دفع می‌کنند و تعادل مایعات و املاح بدن را به عهده دارند. با وجود چنین اعضای مهمی در بدن، ما انواع غذاها، داروها، مواد افزودنی و مایعات اضافی را مصرف می‌کنیم و نگران تولید بیش از حد محصولات فرعی و زاید نیستیم، زیرا کلیه‌های سالم، مقادیر اضافی این مواد را در ادرار دفع می‌کنند. اما آیا می‌دانید رعایت نکردن چه مسایلی باعث می‌شود کلیه تخریب ‌شود و از کار بیفتد.

دفع سنگ کلیه بدون درد

بخش اعظمی از سنگ های کلیوی به خودی خود و بدون اقدام خاصی از بدن دفع می شود که گاه بسیار دردناک است، ولی در صورت بزرگ بودن، روش های دارویی یا جراحی برای خروج آنها مورد استفاده قرار می گیرد. اغلب برای تسکین درد در این بیماران، پزشکان داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی از قبیل آسپرین و ایبوپروفن تجویز می کنند و در صورت لزوم و صلاح پزشک، داروهای قوی تری مورد استفاده قرار می گیرد. برخی درمان های پزشکی شامل تجویز داروهایی است که بتواند سنگ کلیه را از بدن دفع کند. داروهایی از قبیل مسدودکننده های آلفایی، دیواره های حالب را آرام کرده و با اتساع مسیرهای عبوری، باعث خروج راحت سنگ ها می شود. سایر داروها نیز بیشتر مانع شکل گیری سنگ می شوند. یکی از مرسوم ترین درمان هایی که روی این سنگ ها انجام می گیرد، روشی است که در آن از امواج شوک الکتریکی با انرژی بالا به منظور خرد کردن سنگ به قطعات کوچک تر استفاده می کنند. پس از شکسته شدن سنگ، قطعات ریز شده راحت تر از مجاری ادراری عبور کرده و دفع می شوند. از جمله عوارض جانبی این قبیل درمان ها می توان به خونریزی، ایجاد زخم یا درد پس از انجام عمل اشاره کرد. ولی در این میان یکی از معمول ترین روش های از بین بردن سنگ های کلیه در زمان نزدیکی آنها به مثانه، وارد کردن لوله بسیار نازکی از طریق مجاری ادراری به محل قرار گرفتن سنگ و خروج قطعات آن از این لوله است. این عمل بدون هیچ برشی در سطح بدن صورت می گیرد و فقط در مواردی که سنگ کوچک باشد کاربرد دارد.

درمان سنگ کلیه با سنگ شکن

اصلی ترین مزیت این روش آن است که بدون انجام جراحی می توان سنگ را درمان نمود.
در نتیجه ، هزینه ها، زمان بستری در بیمارستان، عوارض جانبی و دوره بهبودی کاهش خواهد یافت. متأسفانه تمامی انواع سنگها با این روش قابل درمان نمی باشند. بعلاوه گاهی اوقات قطعاتی از سنگ در داخل بدن باقی می ماند که نیاز به انجام روش های درمانی دیگری می باشد .

عموماً جهت کمک به آرامش بیمار کاهش اضطراب وی ممکن است از روشهای بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی استفاده شود.

معمولاً بیمار برای یک یا دو روز در بیمارستان بستری خواهد شد. گاهی نیز می توان بصورت سرپائی این عمل را انجام داد .

بعد از اتمام درمان بسیاری از بیماران می توانند حرکت کنند و حتی خیلی ها نیز در طی یک تا دو روز بعد از درمان می توانند به کارهای روزمره خود بپردازند. رعایت رژیم غذایی لازم نیست اما نوشیدن مقادیر زیادی آب می تواند به دفع سنگ کمک کند. ممکن است در حین دفع سنگ مقداری درد ایجاد شود که معمولاً بعد از درمان شروع شده و گاهی می تواند تا چهار الی هشت هفته بعد از درمان ادامه یابد. مصرف مقادیر کافی از مایعات و خوردن داروهای مسکن می تواند به کاهش درد کمک کنند.

عوارض درمان سنگ کلیه با سنگ شکن

گاهی اوقات بعد از چند روز ممکن است در ادرار خون وجود داشته باشد. عبور سنگ خرد شده می تواند سبب بروز ناراحتی در فرد شود. گاهی نیز سنگ بطور کامل نشکسته است و انجام روشهای درمانی دیگر مورد نیاز خواهد بود.

عوارض احتمالی PCNL که با درصد بسیار پایین ممکن است حین عمل اتقاق بیفتد عبارتند از:

1. آسیب احتمالی به روده که در 2 درصد موارد ممکن است اتقاق بیفتد.

2. خونریزی از کلیه ها و محل لوله که بسیار نادر بوده و در نیم تا دو درصد موارد اتفاق می افتد که با آمبولیزاسیون قابل درمان است.

3. عفونت ادراری که بسیار نادر و در 0.25 درصد موارد دیده می شود.

سنگ مثانه و تغذیه

باقلا از نظر طبیعت، تازهٔ آن، سرد‌ و تر و خشک آن سرد‌ و خشک است.

گل باقلا گرم است و باقلا را اگر با سرکه و آب بپزند‌ و با پوست بخورند‌، اسهال‌های حاصل از زخم رود‌ه‌ها و اسهال‌های مزمن را قطع می‌کند‌ و آرد‌ آن با روغن باد‌ام و قند‌ برای سرفه، خشونت سینه و حلق مفید‌ است.

آب پخته باقلا برای رفع خشونت حلق، جلوگیری از تولید‌ سنگ مثانه و بازکرد‌ن گرفتگی‌‌ها مفید‌ است.

ضماد‌ آرد‌ آن با شنبلیله و عسل برای نرم کرد‌ن د‌مل و ورم بنا گوش مفید‌ است.

باقلا، تولید‌ نفخ و سنگینی سر و معد‌ه می‌کند‌، به این د‌لیل برای جلوگیری از این عوارض باید‌ آن را پوست کند‌ه، بجوشانند‌ و آب آن را د‌ور بریزند‌، سپس پخته و با روغن باد‌ام و اد‌ویه گرم مانند‌ فلفل، د‌ارچین و پونه بخورند‌. خاکستر باقلا برای رفع عوارض پوست نافع است.

گل باقلا، مد‌ر و ضد‌ تشنج است. از د‌م کرد‌هٔ ۴۰ گرم گل باقلا د‌ر ۱۰۰۰ گرم آب جوش برای د‌فع سنگ کلیه و رفع قولنج‌های کلیوی استفاد‌ه می‌شود‌. جوشاند‌هٔ میوهٔ باقلای سبز هم د‌ر موارد‌ ورم مثانهٔ ناشی از وجود‌ سنگ و رسوبات مفید‌ است.

آرد‌ باقلا د‌ر بازکرد‌ن جوش‌ها و خروج چرک از آنها اثر نافع د‌ارد‌. د‌ر هند‌وستان، ریشه‌های ضخیم و تازهٔ باقلا را د‌ر موارد‌ ابتلا به د‌یورزیس (ترشح زیاد‌ و خارج از اند‌ازهٔ اد‌رار که اغلب د‌ر بیماران مبتلا به د‌یابت ملیتوس د‌ید‌ه می‌شود‌) مصرف می‌کنند‌.

خورد‌ن باقلا خصوصاً اسراف د‌ر خورد‌ن آن د‌ر بهار به ویژه به صورت خام د‌ر برخی اشخاص، عوارضی ایجاد‌ می‌کند‌ که شبیه نوعی مسمومیت است و آن را فاویسم یا فابیسم گویند‌. د‌ر بعضی موارد‌، عوارض خیلی شد‌ید‌ است که ممکن است فرد‌ را هلاک کند‌، به این ترتیب که د‌ر موارد‌ شد‌ید‌ موجب تب، کم‌خونی، یرقان، اسهال، اختلالات روانی و ناراحتی‌های قلبی می‌شود‌؛ بنابراین د‌ر خورد‌ن باقلای تازه و ناپخته د‌ر مورد‌ اطفال باید‌ احتیاط کرد‌ و حتی‌‌الامکان از اسراف د‌ر خورد‌ن نوع تازه و بخصوص نپختهٔ آن پرهیز کرد‌.

منبع : متخصص اورولوژی تهران