[sbu_post_image]
گلومرولونفریت
(به انگلیسی: Glomerulonephritis) نوعی بیماری کلیوی(معمولا هردو کلیه باهم) است که مشخصهٔ آن التهاب گلومرولها، یا رگهای خونی کوچک در کلیهها میباشد. این حالت ممکن است همراه یا بدون هماچوری(وجود خون در ادرار) و پروتئینوری(وجود پروتئین در ادرار) بوده و یا به عنوان یک سندرم نفروتیک، سندرم نفریتیک، نارسایی حاد یا مزمن کلیوی عارض گردد. تشخیص الگوی گلومرونفریت(GN) مهم است، زیرا نتایج و درمان در انواع مختلف دارای تفاوت خواهدبود. علل اولیه آنهایی هستند که به خود کلیه مربوط هستند، در حالی که علل ثانویه با برخی عفونتها (باکتریایی، ویروسی یا انگلی پاتوژن)، مواد مخدر، اختلالات سیستمیک یا دیابت در ارتباط است.
علل بیماری گلومرولونفریت
گلومرولونفریت حاد به دنبال یك عفونت استرپتوككی رخ میدهد. شایعترین مكانهای عفونت عبارتند از گلو و پوست. علایم كلیوی معمولاً 3-2 هفته بعد از عفونت استرپتوككی رخ میدهند. گلومرولونفریت مزمن نادر است و امكان دارد دلایلی غیر از گلومرولونفریت حاد داشته باشد. سایر علل شناخته شده عبارتند از لوپوس، عفونتهای ویروسی، آندوكاردیت باكتریایی. گاهی علت آن ناشناخته است.
علایم شایع گلومرولونفریت
گلومرلونفریت خفیف هیچ علامتی ایجاد نمیكند و تشخیص آن تنها با آزمایش ادرار میسر میشود. گلومرولونفریت شدید علایم زیر را ایجاد میكند:
۱. ادرار تیره یا كمی قرمز
۲. احساس كسالت
۳. خوابآلودگی
۴. تهوع یا استفراغ
۵. سردرد
۶. گاهی تب
۷. بیاشتهایی
۸. كاهش ادرار
۹. تنگی نفس
۱۰. بالارفتن فشار خون
۱۱. وجود پروتئین در ادرار
۱۲. اختلال بینایی (به علت بالا بودن فشار خون)
۱۳. جمعشدن مایع در بدن، خصوصاً پف كردن چشمها و ورم مچ پا
دیالیز کلیه
به طوری که قبل از دیالیز فشار فرد نرمال یاحتی تا حدودی نیز بالا بوده باشد ولی بعد از دیالیز یک دفعه فشار فرد پایین می افتد و به دنبال آن اگر بیمار مشکل قلبی داشته باشد ممکن است فرد دچار MI ( سکته قلبی ) ، آریتمی و … شود . یکی از عوامل که باعث کاهش شدید فشارخون می شود excessive ultra filtration است . یعنی مریض را زیاد ultra filtration کنیم و مایع زیادی از مریض بگیریم ، مریض ممکن است دچار آنوری یا دیوری می شود.
بعد از هر بار دیالیز ممکن است kg 6-5 اضافه وزن پیدا کند و چون در فاصله ی هر دیالیز فر آب و غذا مصرف می کند و این ها عامل اضافه وزن هستند ، پزشک باید در زمان دیالیز بعدی این اضافه وزن را از بین ببرد و این کار را به کمک ultra filtration انجام می دهد . باید به بیمار آموزش داد که در فواصل دو دیالیز نهایتاً kg 3-2 اضافه وزن داشته باشد یعنی خیلی مایعات مصرف نکند . هر چه وزن فرد بیشتر شود ، ultra filtration بیشتر می شود و Hypotension نیز ، بیشتر می شود .
در بیماران دیالیزی سیستم اتوزوم بهم خورده است و دچار اتوزوم نوروپاتی هستند . مثل اینکه ترموستات آب گرم کن خراب شده باشد . به طوری که گاهی آب جوش می شود و گاهی سرد . ممکن اشت این بیماران خودشان فشارخون بالا داشته باشند به همین جهت داروهای Anti Hypertension مصرف می کنند . بدترین فشارخون ها را بیماران CKD ( بیماری مزمن کلیه ) دارند . حتی بیماران ، CKD که failure نشده باشند گاهی این بیماران تا 7٪-6 داروهای ضد فشارخون مصرف می کنند . در بافت قلبی آن ها کم می شود و دیاستولیک dysfunction خواهند داشت . ( پر شدن قلب ، مشکل پیدا می کند ) :
وزن خشک : dry weight ، وزنی است که بیمار زمانی که دیالیز را ترک می کند دارو به طوری که هیچگونه ادمی ندارد فشارخون هم نرمال می باشد . ( ابتدایی ترین تعریف ) / تعریف دیگر از وزن خشک : وزنی است که بیمار ورم نداشته باشد و اگر بیشتر ultra filtration را انجام دهیم فرد دچار هایپوتنشن می شود . ولی وزن خشک یک بیمار دیالیزی نمی تواند همیشه ثابت باشد ، بهتر است هر ماه وزن خشک یک بیمار را حدس بزنیم چون ممکن است خود مریض چاق یا لاغر شود . ( به طوری که اگر وزن خشک بیمار kg 60 بوده
یکی دیگر از مواردی که بیمار زیر دیالیز به آن دچار می شود ، گرفتگی عضلانی است و اتیولوژی این cramp ها ، برداشتن وزن بیشتری از میزان لازم در دیالیز است که موجب Hypotension بیمار و به دنبال آن cramp می شود .
از دیگر عوارض دیالیز ایجاد واکنش ها آنافیلاکسی است و علت آن استفاده از dialyzer ( صافی ) است که ممکن است در بیماران ایجاد حساسیت کند . از عوارض دیگر ، عوارض cardiovascular شایع ترین علل آن هایپوتنشن و آریتمی و … است .
رفع آسیب کلیه با داروهای فشارخون
داروهای فشارخون به ترمیم كلیههای آسیب دیده كمك میكنند
داروهای فشار خون به ترمیم و بهبود كلیههای آسیب دیده كمك میكنند.
آزمایشاتی كه در این زمینه روی ۱۱۲ بیمار انجام شده، نشان داد كه نیمی از اینبیمارانكه از بازدارنده آی سی ای استفاده كرده بودند، كمتر از افرادی كه فقط تحت روشهای درمانی استاندارد قرار داشتند بهنارسایی كلیویمبتلا شدند.
اگر نتایج نهایی این آزمایشات كاملا موفقیتآمیز باشد با این روش درمانی میتوان نیاز سالانه بیماران كلیوی را به پیوندهای كلیه و یا حتی دیالیز كاهش داد.
اگرچه كلیهها اعضای كوچكی در بدن هستند اما وظایف حیاتی زیادی از جمله تصفیه مواد زاید و مایعات اضافی از خون را به عهده دارند كه در حفظ سلامت عمومی بدن موثر است. بیماری شدید كلیه ممكن است منجر به نارسایی كامل آن شود كه نیازمند درمان با دیالیز یا پیوند كلیه برای جلوگیری از مرگ است. هرچند امروزه روشهای درمانی موثری برای بسیاری از بیماریهای كلیه وجود دارد ولی مردم هنوز نمی دانند که بیماریهای كلیوی قابل پیشگیری هستند.
منبع : پزشک متخصص کلیه