[sbu_post_image]
تشخيص بیماری کلیه
درنگاه اول بيمار دچار رنال كوليك بيقرار است واز درد به خود مي پيچيد. تمايل بيمار به بيحركت بودن بايد شك به مشكلات اسكلتي عضلاني ويا پريتونيت را برانگيزد. از نظر علائم حياتي نكته بسيار حائز اهميت گرفتن درجه حرارت بدن بيمار است كه در صورت وجود تب به همراه سنگ وانسداد يك اورژانس اورولوژي مطرح است. پس از معاينه قلـب وريه ها، معاينه شكم داراي اهميت فوق العاده زيادي مي باشد.
در معاينه شكم بايستي در مشاهده وجود هرگونه اسكار جراحي، برجستگي يا غير قرينه بودن شكم مورد توجه قرار گيرد. سمع اپيگاستر از نظر وجود بروئي ناشي از مشكلات عروق كليـــوي و وجود صداهــاي روده اي بايد مد نظر باشد. در لمس، نرم بودن شكم، وجود تندرنس وريباند تندرينس، لمس توده به ويژه در نقطه مك بورني و ساير معاينات مربوط به بررسي پريتوان مي بايست انجام گردند. در صورت وجود هرگونه تندرنس يا ساير علائم تحريك پريتوان جهت رد مسائل مهمي نظر آپانديست يا پاتولوژيهاي تخمدان ( كه در قسمت تشخيص افتراقي ذكر شده اند ) مشاوره جراحي عمومي بايد مد نظر باشد.
بيماريهايي نظير آپانديسيت، آبسه آپانديكولار، كيست هاي بزرگ تخمدان، پارگي كيست تخمدان، تورشن كيست تخمدان، حاملگي خارج رحمي، تورشن بيضه، پريتونيت، آمبولي مزانتر ، ديورتيكوليت، ولولوس، سنگها ومشكلات كيسه صفرا و كبد ، دردهاي گوارشي با منشا معده و دئودنوم، پانكراتيت ، انسداد روده، هرني اينگوينال، اپيديديم اركيت، بيماريهاي ايسكميك قلب نظير MI ، پريكارديت، آمبولي ريه وساير پاتولوژيهاي مربوط به ديافراگم و پلور، مشكلات عروقي كليه وآئورت نظير دايسكشن، آمبولی، آنوريسم و… مي بايست در تشخيص اقتراقي مد نظر قرار گيرند.
آزمایش ادرار برای تشخیص باکتری به وجود گلبولهای سفید، وجود کست (cast) انجام میشود. در صورتی که عفونت کلیه به درمان مقاومت نشان داد عکسهای رادیولوژی و CT اسکن برای بررسی مشکلات کلیوی مثانه و حالب انجام میشود.
عوارض عفونت کلیه
عفونت مکرر و شدید کلیه ممکن است منجر به آسیب کلیه و بیماری مزمن کلیه شود. در بعضی موارد، عفونت کلیه میتواند وارد جریان خون شود و در فرد شرایط خطرناکی به نام سپسیس ایجاد کند. بنابراین تشخیص به موقع و درمان عفونت کلیه به طور کامل ضروری میباشد.
از عوارض دیگر عفونت کلیه تجمع چرک در کلیه و ایجاد آبسه کلیه میباشد.
دیالیز کلیه
متاسفانه رعایت نکردن اصول تغذیه مناسب و عدم کنترل قند یا فشارخون یا توجهنکردن به علایم تغییر تعداد دفعات ادرار یا حجم ادرار و… به مرور زمان میتواند باعث نارسایی کلیه شود. نارسایی کلیه، مرحله نهایی بیماری کلیوی است و هنگامی اتفاق میافتد که کلیهها دیگر قادر به انجام کاری که به عهدهشان است، نیستند. این اتفاق موقعی میافتد که 85 تا 90 درصد بافت هردو کلیه از بین رفته باشد. در چنین وضعیتی باید دیالیز انجام شود. عملیات دیالیز جایگزینی برای بسیاری از وظایف و مسوولیتهای طبیعی کلیه است. این روش درمانی به فرد امکان میدهد با اینکه کلیههایش به خوبی کار نمیکند، بتواند به حیات خود ادامه دهد. یادمان باشد که دیالیز باعث بهبود بیماری کلیوی نمیشود و فقط جایگزینی برای کلیه از دست رفته است.
نقش مهم تغذیه را هرگز نمیتوان نادیده گرفت. بیماران دیالیزی در مصرف نمک و مایعات باید دقت کنند. مصرف غذاهای حاوی پتاسیم نظیر میوهها، آجیل، شکلات، کمپوت و آبمیوه باید محدود شود. مصرف مکملهای ویتامینی و آهن کافی تحت نظارت و به دستور پزشک برای این افراد ضروری است. مصرف سیگار برای همه افراد مضر است اما در بیماران دیالیزی به دلیل احتمال بالای ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی خطر بیشتری دارد و باید حتما ترک شود. بیماران دیالیزی در معرض سوءتغذیه هستند و بروز سوءتغذیه در این گروه از بیماران باعث کاهش طول عمر میشود. مصرف کالری در این بیماران باید در حد کافی باشد. مشاوره با متخصصان تغذیه برای این گروه از بیماران مفید است. دردیالیز صفاقی ازصفاق (پرده ای طبیعی که حفره شکم را میپوشاند) استفاده میشود. پرده سوراخهای کوچکی دارد و بعنوان صافی عمل میکند. مواد زائد و مایعات میتوانند از بدن دفع شوند.
مایع دیالیز، ازخلال لوله پلاستیکی نرم وکوچک به نام کاتتر دیالیز صفاقی به حفره صفاق جریان می یابد.
کاتتر با یک جراحی کوچک داخل شکم گذاشته میشود. حدود 15 سانتی متر از این لوله خارج از شکم وزیر لباستان باقی می ماند و وسیله ای برای اتصال کیسه های مایع دیالیز فراهم می آورد.
در دیالیز صفاقی، فرایند دیالیز داخل شکم بیمار با استفاده از غشا طبیعی (صفاق) بعنوان غشا دیالیز انجام میگیرد. مویرگهای صفاق دارای تعداد زیادی منافذ کوچک است. خون از خلال عروق خونی به صفاق جریان یافته و از کنار منافذ عبور می کند بنابراین آب و مواد سمی به آسانی میتوانند از خلال منافذ عبور نمایند. به هنگام دیالیز حفره صفاق بعنوان مخزن مایع دیالیز مورد استفاده قرار می گیرد.
پیوند کلیه
کلیه پیوندی در حفره لگنی گذاشته میشود، بنابراین از هر گونه فعالیتی که امکان وارد کردن ضربه به کلیه در آن وجود داشته باشد، اجتناب کنید.
از بستن کمربندهای تنگ خودداری کنید.
علائم و نشانههای پسزدگی کلیه از جمله کاهش ادرار، ورم، تب، افزایش فشار خون، افزایش وزن و احساس سفت شدن کلیه پیوندی را همواره به خاطر داشته باشید.
رعایت بهداشت محیط و بهداشت فردی بسیار حائز اهمیت میباشد.
شستن مکرر دستها برای پیشگیری از عفونتهای احتمالی بسیار حائز اهمیت است.
رعایت کردن بهداشت موادغذایی از بروز بسیاری از بیماریها جلوگیری میکند. سبزیجات و میوهجات باید با مواد ضدعفونیکننده کاملا شسته و ضدعفونی شوند
غذای شما باید کم نمک و کمچربی باشد. از خوردن غذاهای آماده مثل سوسیس، کالباس، پیتزا و غذاهای رستورانی پرهیز کنید. همچنین خوردن غذاهای کنسروی مثل تن ماهی و انواع غذاهای کنسرو شده و کلهپاچه توصیه نمیشود.
تعدادی از داروهای پیوندی باعث افزایش چربی خون میشوند، لذا برای پیشگیری از افزایش چربی خون بهتر است از غذای کمچرب استفاده کنید.
به دلیل افزایش حساسیت پوست به نور آفتاب در نتیجه مصرف داروهای پیوندی بهتر است در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید و اگر مجبور به بودن در معرض آفتاب بودید، میتوانید از کلاه نقابدار استفاده نمایید و حتما ضد آفتاب بزنید.
از افزایش وزن بپرهیزید، چون میزان برخی از داروها بر اساس وزن شما محاسبه میشود و با افزایش وزن باید به مقدار زیادتری استفاده شوند که قطعا به دنبال آن عوارض دارویی خیلی بیشتر خواهد بود.
اگر ازدواج کرده اید، در مورد زمان از سرگیری فعالیتهای جنسی با پزشک یا پرستار تیم پیوند مشورت کنید. به طور معمول یک ماه پس از پیوند در صورتی که آمادگی داشته باشید می توانید فعالیتهای جنسی را از سربگیرید.
تشخیص پسزدگی کلیه بعد از پیوند
پیوند کلیه از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی بدن استفاده میشود، گیرندگان پیوند کلیه در معرض ابتلا به عفونت و برخی از بدخیمیها میباشند. علاوه بر این ممکن است بافت پیوندی دچار پسزدگی شود.
برای پیشگیری از عوارض مطرح شده قبل از پیوند، آزمایشهای کامل بدنی برای تشخیص و درمان مواردی که میتواند پس از عمل پیوند باعث بروز مشکلاتی در بیمار شود، انجام میگیرد.
تعیین نوع بافت، گروه خون و کنترل آنتیبادی برای تعیین هماهنگی بین بافتها و سلولهای دهنده و گیرنده ضروری است.
در زمان پیوند، بیمار نباید هیچگونه عفونتی داشته باشد، زیرا پس از عمل به دلیل استفاده از داروهای سرکوبکننده ایمنی، در معرض خطر عفونت قرار دارد
قبل از پیوند توانایی بیمار جهت سازگاری با پیوند از طریق بررسی روشهای سازگاری وی، میزان حمایت اجتماعی و منابع مالی مورد نیاز صورت میگیرد.
تشخیص پسزدگی کلیه بعد از پیوند
برای تشخیص پس زدگی کلیه پیوندی در قدم اول آزمایشات اوره و کراتی نین چک می شود.
در مرحله بعد سطح داروها مخصوصا سطح داروی ساندیمون بررسی می شود.
در نهایت نمونه برداری از کلیه انجام می شود و نتیجه نمونه برداری نوع درمان را مشخص می کند.
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
برای پیشگیری و درمان پسزدگی عضو پیوندی از دارو استفاده میشود. این داروها انواع متنوعی دارند که هر کدام با مکانیسم جداگانهای باعث سرکوبی سیستم ایمنی میشوند و با توجه به شرایط بیمار معمولا یک ترکیب سه دارویی یا دو دارویی برای بیمار تجویز میشود. معمولترین داروهایی که استفاده میشوند عبارتند از: ساندیمون، سل سپت و پردنیزولون.
منبع :کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار