تشخیص سرطان پروستات
علاوه بر معاینه فیزیکی سالیانه شامل آزمایش خون، ادرار و احتمالاً تست های آزمایشگاهی دیگر، مشاوره با پزشک برای اقدامات زیر توصیه می شود:
1. معاینه از راه مقعد به وسیله انگشت (digital rectal examination; DRE): توصیه می شود این معاینه سالی یکبار (بعد از سن 50 سالگی) در آقایان انجام شود. افرادی که در گروه های پرخطر قرار دارند (مثل آمریکایی های آفریقایی تبار یا افراد دارای سابقه فامیلی قوی سرطان پروستات) باید با پزشک خود درباره شروع این معاینه از سن پایین تر مشورت کنند.
2.آزمایش PSA (آنتی ژن اختصاصی پروستات؛ antigen prostate-specific) و PAP (اسید فسفاتاز پروستات، prostatic acid phosphate): معمولاً سالی یکبار (بعد از سن 50 سالگی) باید انجام شود. افرادی که در گروه های پرخطر قرار دارند (مثل آمریکایی های آفریقایی تبار یا افراد دارای سابقه فامیلی قوی سرطان پروستات) باید با پزشک خود درباره انجام این آزمایش ها در سن پایین تر مشورت کنند.
چنانچه نتایج DRE یا PSA غیر طبیعی بود، ممکن است پزشک، تکرار آنها یا سونوگرافی و آزمایش های دیگری را درخواست نماید. این آزمایش ها عبارتند از:
1. سونوگرافی از راه رکتوم (tracsrectal ultrasound; TRUS) در این آزمایش از اکوهای امواج صدا برای تهیه تصویر از پروستات به منظور مشاهده موارد غیر طبیعی، مانند بزرگی غده، ندول ها (گره ها)ی موجود در پروستات، نفوذ از تومور کپسول غده و /یا تهاجم به کیسه های مِنَوی استفاده می شود. همچنین TRUS برای هدایت نمونه برداری (بیوپسی) سوزنی پروستات و یا هدایت میله های نیتروژن در سرما جراحی (کرایوسرجری، cryosurgery) مورد استفاده قرار می گیرد.
2. اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT scan یا CAT scan): عبارت است از روش تصویربرداری تشخیصی که در آن از ترکیبی از پروتوهای X و فناوری رایانه ای برای تهیه تصاویر مقطعی افقی و عمودی از بدن استفاده می شود. با این روش تصاویر جزئیات هر بخش از بدن، شامل استخوان ها، عضلات، چربی و اعضا نشان داده می شود. در CT اسکن، جزئیات بیش از رادیوگرافی با اشعه X نشان داده می شوند.
مقداری از PSA که در پروستات تولید میشود، به داخل خون وارد میشود و میتوان میزان آن را در خون اندازه گرفت. همچنین میتوان میزانی از PSA را که در خون به سایر پروتئینها متصل است و مقداری از آن را که به صورت آزاد در خون گردش میکند، اندازه گرفت.
پزشکان اندازهگیری میزان PSA خون را با هدفهای متفاوتی انجام میدهند. این آزمایش از لحاظ تشخیص زودرس سرطان پروستات در مردانی که علایم بالینی یا ناهنجاریهای آزمایشگاهی احتمال ابتلا به این بیماری را مطرح کرده است، اهمیت زیادی دارد.
حتی از اندازهگیری PSA برای تخمین زدن شدت بزرگی خوشخیم پروستات (BPH) استفاده میکنند. در مورد این استفاده از آزمایش PSA اختلافنظری وجود ندارد اما در مورد استفاده گسترده از این آزمایش برای بیماریابی (غربالگری) برای سرطان پروستات در مردانی که علایمی از بیماری نشان نمیدهند، هنوز اتفاق نظر میان کارشناسان وجود ندارد.
علل تومورپروستات
1ـ رژيمهاي حاوي غذاهاي چرب (اسيدهاي چرب اشباع شده) و گوشتها به خصوص در افراد چاق.
2ـ مصرف گوشتهاي حاوي اسيد آراشيدونيك و گوشتهاي خام
3ـ رژيمهاي غذايي حاوي اسيد آلفالينولنيك و يا وجود سطح بالاي اين ماده در خون
4ـ مصرف زياد گوشت قرمز
التهاب پروستات
که میتواند حاد یا مزمن باشد و در هر سنی مردان را مبتلا سازد.
پروستات حاد وقتی رخ میدهد که پروستات ناگهان ملتهب شود. گرچه این مورد نادر است ولی میتواند موجب عفونت چرکی و بند آمدن ادرار در موارد وخیم شود. پروستات مزمن که در دراز مدت و مکررا رخ میدهد، این التهاب از التهاب حاد پروستات شایع تر است و معمولا مانند آن وخیم نیست. التهاب حاد پروستات ممکن است به التهاب مزمن تبدیل شود.
التهاب پروستات بیشتر در مردان جوان تا میانسال رخ میدهد. متناوباً درد ایجاد میشود و تشخیص آن به دلیل اینكه علائم، در افراد مختلف متفاوت است، مشكل است. ممكن است در هنگام ادرار كردن سوزش یا درد ایجاد شود و مثانه كاملاً خالی نشود كه این علائم در بیماریهای دیگر نیز دیده میشود. 10تا 12 درصد از مردان این علائم را تجربه میكنند.
عوارض التهاب پروستات
عواقب احتمالی التهاب پروستات عبارتند از: بزرگ شدگی پروستات، تنگی پیشابراه، کندی یا بند آمدن ادرار و سایر مشکلات جدی مجرای ادرار، درمان این نوع پروستات بسته به حاد یا مزمن بودن آن متفاوت است .درمان برای پروستات حاد با مصرف آنتی بیوتیکهای خوراکی، تخلیه با سوند یا تخلیه با عمل جراحی در موارد وخیم مقدور میباشد و پروستات مزمن را نیز میتوان با مصرف آنتی بیوتیکها، ماساژ پروستات برای افزایش تخلیه و جراحی در صورتی که داروها و ماساژ اثر بخش نباشد درمان کرد.البته درمان بسته به بیماری و بیمار تغییر میکند. آمیزش برای افزایش تخلیه پروستات پیشنهاد میشود .آب گرم و مصرف نکردن ادویه جات نیز ایرادی ندارد.
منبع : راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن