درمانهای حداقل تهاجمی بزرگی خوش خیم پروستات
در دسته بندي ديگري minimally Invasive Treatments يا MIT، درمانهاي حداقل تهاجمي، به سه نوع درمان تقسيم ميشود:
1- درمان حرارتي
2- درمانهاي ليزري
3- درمانهايابليشني.
درمانهاي حرارتي ( Thermal-based Therapies)
اين درمان از دماهاي بالا براي ايجاد نكروز انعقادي در پروستات استفاده ميكند. امواج مايكروويو اولين نوع انرژي مورد استفاده براي گرم كردن بافتپروستات بود و امواج فركانس راديويي(Radio Frequency) و HIFU اولتراسوند تمركزيافته با شدت بالا و آب داغ (Hot Water) هم مورد استفاده قرار گرفتند. يك درمانحرارتي كه دماهاي زير 45سانتيگرادرا ايجاد ميكند، به عنوان روش Hyperthermia شناخته ميشود و دماهاي درماني بالاتر از 45سانتيگراد به عنوان ترموتراپي با انرژي بالااست.
هايپرترمي داخل مجراي ادرار و رودهراست (Transurethral and transrectal hyperthermia )
از طريق مسير مجراي ادرار يا روده راست، توسط امواج مايكروويودماي كمتر از سانتيگراد45 توليد ميكنند.
اولتراسوند تمركز يافته باشدت بالا: HIFU
امواج اولتراسوند متمركز با شدت بالا (HIFU) توسط مبدلاولتراسوند از طريق روده راست تابانده ميشود. با تمركز پرتو HIFU، دمايي در محدودهسانتيگراد200-80 توليد ميشود كه منجر به ايجاد نكروز بافت انعقادي بلافاصلهميشود. سر اولتراسوند به صورت مكانيكي در دو جهت حركت ميكند تا بتواند نكروزمناسب بافت از نظر كلينيكي توليد كند. اين درمان نياز به بيهوشي عمومي يا نخاعيدارد؛ برخي بيماران به وسيله آرامبخش به طور موفقيت آميز درمان شدهاند.
ترموتراپيبا القاي آب(WIT)
شامل يك ميكروپروسسور فشرده بر اساس كنترل يك هيتر (گرم كننده) آب و يك پمپ و سنسورهاي حرارتي است. سوند (كاتتر)French WIT 18 شامل يك بالن درمانيقابل باد كردن (متسع) تا French 50 است كه درون آب گرم شده حين درمان به گردش درميآيد و يك بالن قابل باد كردن از هوا دارد. درمان با بيهوشي موضعي انجام ميشود ونياز به دادن داروي بيحسي به صورت مرتب و معين ندارد.
شکل1) پروستات نرمال و بزرگ شده
ابليشن سوزني داخل مجراي ادرار (Transurethral Needle Ablation )
TUNA، انرژي فركانس راديويي پائين را مستقيما به سطوح انتخابيپروستات به وسيله يك كاتتر تجهيز شده با سوزنهاي درجهدار (قابل تنظيم) ميتاباند،به طوري كه نكروز انعقادي در آنجا توليد ميكند ولي به غشاء مخاطي مجراي ادرارصدمهاي نميزند وقتي سوزنها به دماي100-80 سانتي گرادميرسند، ابليشن رخميدهد. دو سوزن در نوك كاتتر در زاويه مناسبي نسبت به هم و نسبت به كاتتر قراردارند كه ميتوانند به وسيله كنترلهاي موجود در دسته كاتتر به داخل كشيده شوند ياجلو برده شوند. ميتواند تحت شرايط بيهوشي موضعي انجام گيرد.
ترموتراپي مايكروويو از داخل مجراي ادرار
دستگاه TUMT يا ترموتراپي مايكروويو شامل يك مدل درماني متشكل از مولدمايكروويو با يك اندازهگيري دما و يك سيستم خنك كننده است. يك كاتتر درماني بهمدل متصل شده و به درون مجراي ادرار داخل پروستات وارد ميشود. كاتتر TUMT شامل يكآنتن جاسازي شده در نوك كاتتر دقيقا زير بالن است. كانالهاي مايع در اطراف كاتترباعث خنك كردن مجراي ادرار ميشوند، يك يا چند سنسور حرارتي نيز در كاتتر وجوددارد. بيشتر از 20 سيستم مايكروويو در بازار موجود است. TUMT عموميترين MIT مورداستفاده با 000/100بيمار درمان شده در كل دنيا است.
درمان ليزري پروستات
انرژي ليزر ميتواند براي توليدنكروز انعقادي، از دست دادن آب بافت يا شكاف و برش بافت استفاده شود.
ابليشنبا ليزر قابل ديد پروستات(Visual Laser Ablation Prostate)در VLAP ابليشن بافت بااستفاده از تابش ليزر Nd:YAG طولاني مدت (90-60 ثانيه) به محلهاي ثابت در طولمجراي ادرار پروستات (روش بدون تماس) به دست ميآيد. بافت انعقادي دچار نكروز شده وانسداد مجرا را كاهش ميدهد. با استفاده از تكنيك ليزر تماسي پروب ليزر مستقيما بابافت تماس مييابد و فورا آب بافت تبخير ميشود و سريعا بافت انسدادي مانند روش TURP سنتي برداشته ميشود.
ILC
روش ILC بر پايه توليد يك ضايعهانعقادي داخل پروستاتي با ليزر نوري در شدت نسبتا پائين است. كه به وسيله يكسيستوسكوپ استاندارد و يك ليزر ديود nm839 و يك سيستم انتقالي فيبر اپتيكي خاصايجاد ميشود. فيبر اپتيكي مستقيما داخل پروستات توسط يك سوراخ كوچك درون مجرايادرار و داخل پروستات فرستاده ميشود. انرژي حرارتي با توان پائين به بافت پروستاتيانعقادي فرستاده ميشود. فيبر ليزر ميتواند به درون هر ناحيه پروستات وارد شده وتعداد نواحي براي اثر انرژي وابسته به اندازه پروستات و شكل غده است.
برش ليزر هالميوم (Holmium – Laser)
ليزرهالميوم nm)( Ho)2140)يك ليزر جامد و پالسي است كه بسيار قوي آب را جذب ميكند. ناحيه انعقادي در بافت در محدوده mm 3 2محدود است كه براي ايجاد هموستاز مناسبكافي است. يك روش نسبتا جديد است.
ابليشن
تبخير آب بافت پروستات داخلمجراي ادرار (TUVP) : تجهيزاتTUVP شامل الكترود (roller ball) با سطح بيشتر و مولدهاي انرژي الكتريكي بالا و پيوسته است. اين روند باعثتبخير بيشتر آب درون بافت ميشود. تخريب حرارتي به بافتهاي اطراف، حتي در W300 نيزمشكل زيادي ايجاد نميكند. ضرر اصلي TUVP اين است كه اثر كلينيكي الكترود، با خشكشدن بافت سريعا كاهش مييابد.
روشهاي درماني پروستات
بالن اتساعي : Baloon Dilatation) BDP ):
اتساع بالن در پروستاتشامل وارد كردن بالن روي نوك كاتتر از طريق مجراي ادرار به مجراي ادرار درونپروستات است. سپس بالن، باد ميكند تا مجراي ادرار كه توسط پروستات تنگ شده،را بازكند.
قالبهاي پروستات (Prostatic Stents):در اين روش يكدستگاه كوچك و فنري شكل به داخل مجراي ادرار وارد ميكنند. هنگامي كه باز شد، بافتاطراف را به عقب فشار ميدهد و مجراي ادرار را عريض و گشاد ميكند. قالبهايپروستات باعث بروز مشكلاتي مانند درد مزمن و عفونت ميشود و در نتيجه AUA آنرا فقطبراي بيماران پرخطر (high-risk) پيشنهاد ميكند.
درمانهاي حداقل حالت تهاجمي پروستات
روش پيشرفته جديد:
تزريق الكل خالص از طريق مجراي ادرار به درون پروستات نيز باعث نكروز انعقادي ميشود (ابليشن شيميايي chemoablation).
استفاده از روشهاي غير تهاجمي به جاي جراحيها، در حدود نيمقرن است كه در پزشكي مورد توجه قرار گرفته است. اولتراسوند يك روش مناسب است كه بهدليل قابليت تمركز دقيق انرژي به عضو مورد نظر جهت گرم كردن يا از بين بردن حجمكوچكي از بافت، مورد استفاده قرار ميگيرد.
محدوده وسيعي از درمانها به منظوردرمان تومورها و سرطان و يا برش پروستات براي بيماري هايپرپلازيايخوشخيم)BHP(، يا كنترل خونريزي، درمانهاي قلبي و عروقي و درمان اختلالات مغزيبه كار ميروند. ايده استفاده از اولتراسوند در درمانهاي پزشكي، جديد نيست.
درگذشته، از اولتراسوند به منظور تشخيص، استفاده ميشد. تركيب گرما و حرارت باپرتودرماني به وسيله آزمايشات كلينيكي به منظور افزايش كنترل و پاسخ بهتر تومورتاييد شده. پزشك براي موارد مختلف يكي اين از درمانها را ا نتخاب ميكند.
منبع: پزشکی بالینی