دلايل بروز سنگ كليه
سنگ کلیه چیست؟ چه کسانی مبتلا به این بیماری می شوند؟ چه کاری می توان برای بهبود آن انجام داد؟
در آمریکا هر ساله تعداد 300 هزار نفر به دلیل سنگ کلیه در بیمارستان ها بستری میشوند. این بیماری از سال های بسیار دور در بدن انسان وجود داشته. نمونه های سنگ کلیه حتی در مومیایی های مصر باستان نیز یافت می شود. خوب، سنگ کلیه چیست؟ و راه حل موثر در پیشگیری از آن چه می باشد.
سنگ کلیه از مواد مختلفی تشکیل می شود و و اشکال و سایزهای متفاوتی دارد (می تواند به صورت یک رشته موی میکروسکوپی باشد و یا آنقدر بزرگ شود که تمام کلیه را فرا بگیرد). در سه حال متفاوت شیمیایی موادی که در ادرار وجود دارند در هسته مرکزی کلیه جمع شده و باعث رشد سنگ می شوند. تقریبا در حدود 80% از سنگ های کلیه از طریق ادرار دفع می شوند. اما اگر سنگ بیش از اندازه بزرگ باشد در درون کلیه باقی مانده و محل خروج ادرار را مسدود می کند. برای بهبود حال بیمار باید از معالجات پزشکی کمک گرفت.
جلوگیری از سنگ کلیه
1- نوشیدن آب فراوان به ویژه در آب و هوای مرطوب. سعی کنید روزی 8 لیوان آب بنوشید.
2- اگر شما زندگی بی تحرکی دارید سعی کنید کمی ورزش کنید، از راه رفتن در حوالی خانه شروع کنید و رفته رفته میزان تحرک خود را افزایش دهید.
3-میزان مصرف روزانه خود را از لبنیات بیشتر کنید و مصرف غذاهای فلفلی را نیز کاهش دهید. همچنین از غذاهای حاوی کاری و چاشنی بیش از اندازه نیز خود داری کنید.
می توان از طریق مصرف خوراکی اکسید منیزیوم به همراه ویتامین B6 پیشگیری کرد. البته مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک معالج انجام پذیرد. مصرف فسفات و آنتی بیوتیک ها نیز باید زیر نظر پزشک انجام پذیرد.
اگر قبلا سنگ کلیه داشته اید و می‌خواهید عود نکند، آب بنوشید و اگر در حال حاضر به این بیماری مبتلا هستید، باز هم تا می‌توانید آب بنوشید.اما بحث درمان سنگ کلیه، ، نوشیدن مایعات فراوان را قبل از هرچیز توصیه می‌کنیم تا به دفع هرچه سریع‌تر سنگها کمک کند.
پرهیز غذایی در بیماران سنگ کلیه ای بسیار مهم است. این بخش از ماجرا بسته به جنس و‌ترکیب سنگها تفاوت دارد؛ به گفته این مختصص عمده سنگهای کلیوی از جنس اگزالات کلسیم هستند و کسانی که این نوع سنگ را دارند یا قبلا داشته اند، نباید در مصرف لبنیات افراط کنند.
البته گاهی بیماران می‌گویند پزشک معالج توصیه کرده مصرف لبنیات را قطع کنند که این اشتباه است چون لبنیات بهترین منبع کلسیم مورد نیاز بدن است و اگر به بدن نرسد، پس از مدتی خطر پوکی استخوان و آسیب جدی به دندان‌ها را در پی دارد. هر فردی روزانه دو واحد لبنیات احتیاج دارد. هر واحد لبنیات معادل یک لیوان شیر یا یک قوطی کبریت پنیر یا دو پیاله ماست است.
با این حساب، کسانی که سنگ اگزالات کلسیم دارند یا قبلا دفع کرده اند و می‌ترسند دوباره دچار این بیماری شوند، بهتر است به همان روزانه دو واحد لبنیات اکتفا کنند تا هم کلسیم بدنشان تأمین شود و هم از خطرات سنگ کلیه در امان باشند.
تشخيص سنگ کليه
تشخيص سنگ کليه در کسانی که تاکنون سنگ کليه نداشته اند، هيچ علامتی هم ندارند، کمی مشکل است. از طرفی نمی توان به تمام افراد جامعه هم توصيه کرد که بروند و سونوگرافی و راديولوژی بشوند، چرا که احتمال دارد سنگ کليه داشته باشند. بنابراين ما توصيه می کنيم در کسانی که ممکن است کليه سنگ ساز داشته باشند و دلايلی به نفع سنگ کليه در آنها وجود دارد، بررسی های لازم صورت گيرد، مثلا” کسانی که در فاميل درجه يکشان سابقه سنگ کليه وجود دارد، هر سال يا هر دو سال يکبار، برای اين بررسی ها به پزشک مراجعه کنند. افرادی هم که خودشان سابقه سنگ کليه دارند، بايد سالی يکبار تحت سونوگرافی و بررسی های لازم قرار بگيرند.
– بررس های تشخیصی سنگ کلیه ممکن است شامل آزمایش کامل ادرار و کشت ادرار، عکس شکم ، سونوگرافی کلیه ، سی تی اسکن ، و اُروگرافی وریدی (روشی برای بررسی کلیه ها و مجاری ادرار با تزریق یک داروی قابل شناسایی توسط اشعه ایکس به داخل جریان خون )
– در صورت وجود سنگ کوچک منفرد بدون عارضه انسداد و عفونت ممکن است به درمان خاصی نیاز نباشد.
– در مورد سنگ های بزرگتری که خودبه خود دفع نشده و باعث ایجاد عوراض ، عفونت یا درد شدید شده اند اقدامات درمانی به منظور حذف آنها لازم است . روش های مختلف درمانی در این زمینه عبارتند از: حل کردن سنگ به طریق شیمیایی ، در آوردن سنگ با آندوسکوپ ، خارج کردن سنگ از طریق پوست ، سنگ شکنی با کمک امواج ماوراء صورت از خارج بدن ، و به ندرت جراحی باز. سایر رویکردهای درمانی جدید نیز در دست بررسی است .
– سنگ های ناشی از بالا بودن میزان کلسیم بدن ممکن است نیازمند برداشت جراحی بافت پاراتیرویید غیرطبیعی باشند.
علایم سنگ کلیه
-دوره های درد شدید و پیچشی (متناوب ) به فاصله هر چند دقیقه . درد معمولاً ابتدا در ناحیه پشت ، درست پایین دنده ها، ظاهر می گردد. در طی چند ساعت یا چند روز، ناحیه درد از مسیر حرکتی سنگ از حالب به طرف کشاله ران پیروی می کند. با دفع سنگ درد بیمار متوقف می گردد.
-یکی دیگر از علائم سنگ کلیه تهوع مکرر است.
-دفع مقادیر اندک خون در ادرار نیز از دیگر علائم سنگ کلیه است. ادرار ممکن است کدر یا تیره به نظر برسد.
بطور کلی سنگهای کلیه ابتدا در کلیه ساخته میشوند و بعد به قسمتهای پائین تر مثل مثانه میرود. علائم و نشانه های سنگ کلیه بر حسب محل آن با هم فرق دارد. گاهی سنگها کوچکند و تا زمانی که داخل کلیه هستند هیچ علامتی ایجاد نمیکنند. گاهی این سنگها در هنگام خروج از کلیه در مسیر ایجاد انسداد میکنند و میتوانند باعث درد پهلو، عفونتهای عود کننده یا ادرار خونی دائم شوند. وقتی سنگها از کلیه خارج شده و وارد حالب میشوند، دردهای تیزی ایجاد میکنند که در پهلوست، ولی درد معمولا به اطراف پهلو و نواحی شکم تیر میکشد. ممکن است با تهوع و استفراغ توأم شود. دردها به صورت متناوب است یعنی بعد از یک دوره شدید یک زمان آرامش وجود دارد. وقتی که سنگ به طرف پایین تر حرکت میکند دردها به قسمتهای پایین تر مثل کشاله ران تیر میکشد. این افراد معمولا تب ندارند، مگر اینکه عفونت هم داشته باشند.
– سختی ادرار
– بیرون آمدن شن از مجرای ادرار
– درد کمر و پایین کمر از علائم سنگ کلیه می باشد
کلسیم می‌تواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری نماید
همه افرادی که از درد سنگ کلیه رنج می‌برند، هر کاری که بتوانند برای کاهش درد آن انجام می‌دهند. تغذیه….
همه افرادی که از درد سنگ کلیه رنج می‌برند، هر کاری که بتوانند برای کاهش درد آن انجام می‌دهند. تغذیه شما می‌تواند کمک موثری برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه باشد.
اگر چه در گذشته تصور می‌کردند که کلسیم از عوامل تشکیل سنگ کلیه است اما اکنون مشخص شده است که از تشکیل آن جلوگیری میکند.
مطالعات نشان داده اند رژیمی که شامل کلسیم فراوان باشد، باعث کاهش جذب اگزالات (ماده ای که در بعضی از گیاهان یافت می‌شود و باعث تشکیل سنگ کلیه می‌گردد)می شود و از رسوب سنگ جلوگیری می‌نماید. اگر می‌خواهید از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنید باید در روز به میزان کافی آب بنوشید به اندازه ای که در 24 ساعت حدود 2 لیتر دفع ادرار داشته باشید . با نوشیدن مایعات و استفاده از کلسیم به میزان مناسب در روز می‌توانید از تشکیل سنگ کلیه که از جنس اگزالات است جلوگیری کنید.
منبع : متخصص عمل سنگ کلیه
