ثمره فعاليت کليه‌ها براي پاکسازي خون از مواد زايد، در جايي به نام مثانه انبار مي‌شود تا سر فرصت بتوان آن را تخليه کرد. اما گاهي اوقات نظم اين انبار به هم مي‌ريزد. سرطان مثانه يکي از بيماري‌هايي است که سبب اين بي‌نظمي مي‌شود. مطلب زير گفتگويي است با دکتر محمدرضا رزاقي، متخصص بيماري‌هاي کليه و مجاري ادراري و استاد دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي که به طور خلاصه هر آنچه لازم است درباره سرطان مثانه بدانيد، در اختيارتان مي‌گذارد.
علت سرطان مثانه
سرطان مثانه مانند همه سرطان‌هاي ديگر اغلب يک عامل پيشتاز دارد. يعني تغييراتي در سلول ايجاد مي‌شود که اين تغييرات موجب مي‌شود سلول‌ها به وضعيت رشد دوران جنيني برگردند. در اين ميان، مواد و عواملي در بروز اين تغييرات در داخل مثانه نقش دارند. مشخص شده که بيش از 70 درصد موارد سرطان مثانه ناشي از عوامل محيطي و 30 درصد در اثر فاکتورهاي داخلي خود فرد مانند تغييرات ژنتيکي است که اين تغييرات ابتدا در سلول‌هاي مخاط مثانه اتفاق مي‌افتد. اين سلول‌ها با عنوان پوشش مخاطي از کاليس‌هاي کليه شروع شده و تا قسمتي از داخل مجراي ادراري را مي‌پوشاند که همه اين سلول‌ها به يک نوع سرطان مبتلا مي‌شوند. عوامل سرطان‌زا در اثر تحريک مداوم موجب تغييرات سلولي شده و سلول را به يک وضعيت تهاجمي درمي‌آورد و سبب رشد غيرقابل کنترلي در سلول شده و سرطان مثانه را ايجاد مي‌کند.
سردسته عوامل ايجاد کننده سرطان، سيگار است. زماني که دود سيگار استنشاق مي‌شود، نيکوتين موجود در آن جذب بدن شده و ماده‌اي به نام آلفا و بتا نفتيل آمين در مثانه ظهور پيدا مي‌کند. حضور مداوم اين ماده در مثانه موجب تغييراتي در پوشش‌هاي مخاطي مثانه مي‌شود.
سربي که در اثر آلودگي هوا مجبور به استنشاق آن هستيم نيز نقش مهمي در ابتلا به سرطان مثانه دارد.
افرادي که به طور مستمر در کارخانه‌هاي چرم‌سازي، دباغي، رنگ‌سازي، لاستيک‌سازي و چاپخانه‌ها کار مي‌کنند بيشتر در معرض خطر سرطان مثانه قرار دارند. تماس طولاني‌مدت با رنگ‌هاي آنيلين يا گروه بنزيدين، سرب و ديگر مواد محرک موجود در هوا سبب تحريک سلول‌هاي مخاط مثانه مي‌شود.
استفاده‌کنندگان از شيرين‌کننده‌هاي مصنوعي به مدت طولاني و کساني که تحت درمان با سيکلوفسفاميد براي برخي بدخيمي‌ها قرار مي‌گيرند نيز در خطر ابتلا به سرطان مثانه هستند.
همچنين کساني که مدت طولاني سنگ دارند يا کساني که براي طولاني مدت از سوند استفاده مي‌کنند مانند افرادي که به دليل قطع نخاعي و اختلالات عصبي مجبورند براي هميشه سوند داشته باشند و افرادي که داراي عفونت‌هايي هستند که درمان نمي‌شوند و… در معرض ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند.
سن و سرطان مثانه
به‌طور قطع، سن تاثير دارد ولي به طور معمول، متوسط سنين در زمان تشخيص 60 تا 65 سال است اما در سنين پايين‌تر هم ديده شده است.
احتباس ادرار و نگه داشتن طولاني‌مدت آن و سرطان مثانه
احتباس ادراري در بحث سرطان مثانه تاثيري ندارد مگر در کساني که عفونت مستمر ادراري دارند که سبب تحريک دايمي مثانه مي‌شود. اما نگه داشتن طولاني مدت ادرار در هر دو جنس مضر بوده و مي‌تواند به تدريج آستانه حس مثانه را کم کند و از طرفي موجب افزايش ظرفيت مثانه شود. در چنين شرايطي تخليه کامل مثانه صورت نمي‌گيرد و ادرار باقي‌مانده در مثانه سبب ايجاد عفونت يا سنگ مي‌شود.
منبع : راسخون
