دلیل ناباروری در مردان

[sbu_post_image]

دلایل ناباروری در مردان ممکن است مربوط به خود سلول‌های جنسی، اختلالات آناتومی، اختلالات هورمونی و یا ناهنجاری‌های ژنتیکی باشد.

1. اختلالات مربوط به اسپرم و ناباروری

90درصد ناباروری‌های مردان به سبب کاهش تعداد اسپرم( اولیگواسپرمی )، شکل غیر طبیعی اسپرم ( تراتواسپرمی )  و یا اختلال در قدرت حرکتی اسپرم (آستنواسپرمی ) باشد.

اختلال اولیگواسپرمی به حالتی اطلاق می‌شود که  تعداد اسپرم کمتر از 20 میلیون در هر میلی لیتر مایع سیمن باشد. در این حالت فرد نابارور است. همچنین برای آنکه اسپرم بتواند فالوپ را شنا کند و به تخم برسد تا آن را بارور کند لازم است قدرت حرکتی مناسبی داشته باشد. اگر 60درصد اسپرم‌ها قدرت حرکتی نرمال داشته باشند حداقل میانگین کیفیت را دارند. اختلال آستنواسپرمی که در آن کمتر از 40درصد اسپرم‌ها قادر به حرکت با سرعت مناسب در جهت مستقیم هستند یک اختلال ناباروری است. اختلال تراتواسپرمی که اختلالات موفولوژیکی اسپرم است از دیگر دلایل ناباروری مرتبط با نقص اسپرم است.

2. اختلالات آناتومی و ناباروری

• اختلال عملکرد عضلات مثانه که می‌تواند ناشی از جراحی مثانه یا پروستات، آسیب دیدگی انتهای نخاع، بیماری‌هایی نظیر دیابت یا اکروزیس باشد. همچنین مصرف داروهای آرامبخش، داروهای مخدر، آنتی سایکوتیک‌ها و داروهای فشار خون می‌تواند به صورت موقت سبب اختلال عضلات مثانه شود.

• مسدود بودن مجاری اپیدیدیم و دفران که ممکن است در اثر التهاب یا عفونت باشد.

• اختلالات مادرزادی بیضه‌ها نظیر کریپتوکیدیسم و هایپوسپدیا.

3. اختلالات هورمونی و ناباروری

به طور کلی توان باروری چه در مردان و چه در زنان تحت کنترل هورمون‌های محور هیپوتالاموس-هیپوفیز می‌باشد. هورمون آزاد کننده‌ی گناد و تروپین (GnRH) از هیپوتالاموس ترشح می‌شود و با اثر بر روی هیپوفیز تولید و آزاد شدن هورمون‌های LH و FSH را تحریک می‌ِکند. FSH تولید اسپرم در لوله‌های اسپرم ساز و LH تولید هورمون تستسترون توسط سلول‌های لیدیگ را تحریک می‌کنند. اختلال در تولید و ترشح این هورمون‌ها که ممکن است در اثر وجود تومور در محور هیپوتالاموس– هیپوفیز، رادیوتراپی و مصرف برخی داروهای تقویتی در ورزشکاران باشد بر میزان تولید و کیفیت اسپرم ها اثر می‌گذارد.

علت ناباروری در مردان

• بیماری‌های مقاربتی نظیر عفونت به باکتری سوزاک می‌تواند سبب ناباروری در هر دو جنس شود. چنین عفونت‌های می‌تواند سبب آسیب دیدن و مسدود شدن مسیر حرکت اسپرم شود.

• سن؛ با افزایش سن تعداد اسپرم‌ها و کیفیت آنها ممکن است کاهش یابد.

• تنش‌های جسمی، ذهنی و استرس‌های عاطفی می‌تواند تعداد اسپرم‌ها را به طور موقت کم کند، که ممکن است ناشی از تغییر در سطوح هورمون‌های جنسی باشد.

• مصرف مواد مخدر، نوشیدن زیاد الکل و سیگار کشیدن از جمله عاداتی است که سبب کاهش تعداد و  قدرت حرکت اسپرم‌ها می‌شوند.

• در معرض قرار گرفتن طولانی مدت با عناصر سنگین (نظیر سرب، کادمیوم، آرسنیک) و سموم شیمیایی به ویژه علف‌کش‌ها و آفت‌کش‌ها  و میدان‌های قوی الکترومغناطیسی می‌تواند کیفیت و تعداد اسپرم‌ها را کاهش دهد.

• بیماری‌هایی نظیر دیابت، ایدز، حملات قلبی، نقص کلیه و کبد، سندرم کوشین و آنمی ممکن است روی باروری مردان اثر گذارد. همچنین در سرطان بیضه عموماً تولید اسپرم وجود ندارد. در مورد سایر سرطان‌ها روش‌های درمانی نظیر شیمی درمان و رادیودرمانی می‌تواند سبب کاهش قابل توجه کیفیت و تعداد اسپرم و حتی تخریب اندام‌ها و غدد تولید مثلی گردد.

منبع : تبیان