راه جلوگیری از آسیب کلیوی چیست

[sbu_post_image]

پیشگیری از آسیب کلیوی

برای پیشگیری از این مساله با هر روشی که امکان پذیر باشد باید فشارخون را کنترل کرد. پرفشاری مزمن خون یکی از شایع‌ترین علل نارسایی کلیه در مردان و زنان است. اگر فردی سیگاری است، باید آن را ترک کند. مصرف سیگار علاوه بر خطرهای دیگری که برای سلامت دارد، خطر نارسایی کلیه را هم افزایش می‌دهد. با ترک سیگار، فشارخون هم کاهش خواهد یافت و این مساله خود عامل مهم دیگری در کاهش خطر نارسایی کلیه است. پرهیز از مصرف بی‌رویه داروها و نوشیدن آب به اندازه کافی، از عوامل دیگر موثر در کاهش آسیب به کلیه‌ها هستند.

اهمیت ندادن علایم، ممکن است به تخریب بخشی از بافت کلیه بینجامد. زمانی که قسمتی از کلیه از بین برود و از این واقعه مدت زمانی بگذرد، ممکن است دیگر ترمیم نشود. در حالی که اگر به سرعت متوجه عوامل خطرزا برای کلیه شویم، به احتمال زیاد می‌توان از نارسایی برگشت‌ناپذیر کلیه پیشگیری کرد. متاسفانه گاهی فرد هنگامی از بیماری کلیوی خود آگاه می‌شود که بخش زیادی از بافت کلیه از بین رفته است. در این موارد نکته بسیار مهم، اتخاذ تدابیر و اقدام‌هایی است که بافت باقیمانده کلیه را از آسیب حفظ کند. اگر این اقدام‌ها به درستی انجام شوند، معمولا تا سال‌های سال فرد می‌تواند با بخشی از کلیه که کار می‌کند، با سلامت به زندگی ادامه دهد. مهم‌ترین این اقدام‌ها، کنترل دقیق فشارخون تحت نظر پزشک است. اگر فردی دچار کم‌کاری کلیه است، در مصرف انواع داروها باید احتیاط زیادی به خرج دهد. ما از چنین بیمارانی می‌خواهیم هرگاه به پزشک مراجعه می‌کنند، یادآوری کنند دچار این مشکل هستند تا پزشک در تجویز داروها ملاحظات لازم را در نظر بگیرد. انجام تصویربرداری با ماده حاجب در چنین افرادی منع دارد و لازم است به این نکته نیز توجه شود.

کسانی که دچار سنگ کلیه از نوع اوراتی یا سیستئینی هستند باید مصرف گوشت‌ها، گوشت قرمز و سفید، ماهی و مرغ را محدود کنند.دکتر کشاورز باز هم تأکید می‌کند: این مواد از برنامه غذایی حذف نشوند بلکه فقط محدود شوند.

«اگر فرد، مستعد سنگ کلیه نباشد، خوردن قرص کلسیم به دستور متخصص هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند چون همان طور که گفتیم هر فرد سالم از یک سالگی تا آخر عمر می‌تواند روزانه ۵/۲ گرم کلسیم مصرف کند که معادل مقدار زیادی لبنیات است؛ مثلا یک لیوان شیر فقط ۲۵۰ میلی گرم کلسیم دارد و اگر یک آدم سالم روزی یک لیتر شیر هم بخورد مشکلی پیش نمی آید.

این فرد دیگر احتیاجی به مصرف مکمل کلسیم ندارد و این مکمل‌ها برای کسانی است که لبنیات نمی خورند. این‌ها اگر روزی سه تا قرص کلسیم همراه آب فراوان بخورند، خطری ندارد.» مصرف قرص آهن برای خانم‌ها هم به خصوص در سنین بلوغ امری لازم و بی خطر است ولی در آقایان این مکمل باید با تجویز متخصص مصرف شود.مکمل روی هم فقط در موارد خاصی مثل ریزش مویا پایین بودن رشد قدی کودکان آن هم با دستور متخصص و در دوره‌های زمانی کوتاه دو سه ماهه باید مصرف شود؛ یعنی اگر خودسرانه و در درازمدت مصرف شود، ممکن است مشکلاتی را در پی داشته باشد.

تمایل نداشتن به مصرف گوشت

وقتی کلیه‌ها بدرستی کار نمی‌کنند، اوره (ضایعات پروتئین‌ها) کاملا از بدن دفع نمی‌شود. در نتیجه میزان آن در خون بالا می‌رود و مشکل نارسایی کلیویبتدریج پیشرفت می‌کند.

یکی از علائم نشان‌دهنده این مشکل، بیزاری از گوشت قرمز به همراه بی‌اشتهایی و لاغری است. این علامت بعد از علائم اشاره ‌شده در بالا یعنی پف‌کردگی و کم‌خونی خود را نشان می‌دهد.

توجه داشته باشید که حالت تهوع و استفراغ نیز در مراحل جدی نارسایی مزمن کلیوی و افزایش بیش از اندازه اوره دیده می‌شود. در این صورت نیاز به درمان‌های تکمیلی کلیه از طریق دیالیزخواهد بود.

با بروز این علائم حتما به پزشک مراجعه کنید و آزمایش ادرار و خون دهید.

خارش‌های عضلانی

وقتی بیماری نارسایی کلیوی پیشرفته شد، خارش و گرفتگی‌های عضلانینیز خود را نشان می‌دهند. این مشکلات ناشی از تجمع فسفر و پتاسیم در خون هستند که به طور عادی از طریق کلیه‌ها دفع نشده‌اند.

اگر در تمام بدن‌تان احساس خارشمی‌کنید و جوش‌هایی در پوست‌تان ایجاد شده است و اگر دچار گرفتگی عضلانی بخصوص در پاها و بازوها شده‌اید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود.

افرادی که بیشتر دچار بیماری کلیوی می شوند

ممکن است افرادی که دچار نارسایی کلیوی می‌شوند در ظاهر سالم به نظر برسند، اما برخی افراد بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند، مانند افراد دیابتییا مبتلایان به پرفشاری خون. این دو بیماری آسیب‌های جدی به کلیه‌ها وارد می‌کنند.

افراد بالای 60 سال نیز بیشتر در معرض این بیماری هستند. در این سن 30 درصد افراد، حداقل یک سوم عملکرد کلیوی خود را به دلیل پیری کلیه‌ها از دست می‌دهند.

افرادی که دچار یک بیماری کلیوی ژنتیکی هستند، مبتلایان به پیلونفریت (عفونت باکتریایی کلیه) و مبتلایان به انسداد مجاری ادراری (سنگ کلیه، تومور مثانهیا پروستات و…) نیز بیشتر در معرض نارسایی مزمن کلیوی قرار دارند.

توجه داشته باشید که مصرف برخی داروها مانند ادویل و نروفن نیز ممکن است برای سلامت کلیه‌ها خطرساز باشد.

منبع : پزشک متخصص کلیه