سنگ کلیه را شاید بتوان یکی از دردهایی نامید که فرد را از پا در می‌آورد. شدت درد تا حدی است که آن را با درد زایمان در زنان مقایسه می‌کنند. دردهای شدیدی در پی دارد که گاه با گاز معده اشتباه گرفته می‌شود. این سنگ‌های بدقلق ذرات جامد و سختی هستند که در مجاری ادراری شکل می‌گیرند.
در بسیاری از موارد، سنگ ها بسیار کوچک بوده و بدون هیچ مشکلی و به طور طبیعی همراه ادرار از بدن دفع می شوند، فقط زمانی مشکل ساز می شوند که به سبب بزرگ بودن، مسیر عبور ادرار را مسدود کرده و دردهای طاقت فرسایی را ایجاد می کنند که به درمان نیاز دارند و فرد به هر جایی چنگ می زند تا از درد رها شود. در واقع، سنگ های کلیوی گاه به اندازه یک توپ پینگ پونگ بزرگ شده و تا زمان انسداد مجاری ادراری، فرد متوجه وجود آنها نمی شود.
علت سنگ کلیه
وظیفه کلیه ها تصفیه و دفع مایعات و مواد اضافی از بدن، تولید ادرار، تنظیم و برقراری تعادل الکترولیت ها و فشار خون بدن و تحریک تولید سلول های قرمز خونی است. این بیماری به گونه ای عمل می کند که اگر سنگ ایجاد شده داخل کلیه باقی بماند، درد خاصی ندارد و فرد زندگی طبیعی خود را ادامه می دهد؛ ولی زمانی که سنگ در مسیر مجاری ادراری شروع به حرکت می کند، جنبش آن در این مسیر گاه باعث بروز دردهای بسیار شدید می شود. برخی سنگ های کلیوی، دردهای شدید و ناگهانی در ناحیه پشت، کمر، پهلو، شکم، کشاله ران و اندام های تناسلی ایجاد می کنند و از سوی دیگر، فرد از دردهایی همچون درد معده، تهوع و استفراغ شکایت دارد. وجود خون بر ادرار که بر اثر باقی ماندن سنگ داخل کلیه یا حرکت سنگ در طول مجاری ادرار پدید می آید، یکی از بارزترین علامت های سنگ کلیه در افراد به شمار می رود. علاوه بر این، حالت تهوع و استفراغ، ادرار کردن به طور مکرر و درد شدید هنگام دفع ادرار که اغلب به دلیل نزدیکی سنگ به حالب یا خروج سنگ از مثانه و ورود آن به مجاری ادراری رخ می دهد، بسیار مشهود است.
سنگ کلیه
بررسی های صورت گرفته نشان می دهد آمار آمریکایی های مبتلا به سنگ کلیه از سال 1994 به بعد، حدود دو برابر شده و بسیاری از محققان دلیل آن را افزایش روزافزون چاقی و دیابت می دانند. به عبارت دیگر، از هر 11 آمریکایی، یک نفر از سنگ کلیه رنج می برد. از آنجا که چاقی با مصرف کلسیم بیشتر در ارتباط است، استفاده بیشتر از این ماده باعث رسوب آن در ادرار و تولید سنگ کلیه می شود. از سوی دیگر، مصرف بالای پروتئین و سدیم نیز از عوامل ایجاد سنگ های کلیوی است. مطالعات نشان می دهد وجود بیش از حد مواد معدنی غیرقابل حل در ادرار از عوامل اصلی ایجاد سنگ های کلیوی به شمار می رود. در این حالت مواد معدنی فراوان موجود در ادرار متبلور شده و سنگ تولید می کند. سنگ کلیوی معمولا گوشه های تیز و نامنظمی دارد؛ از این رو زمان عبور از کلیه به سمت مثانه و سپس خروج به سمت مجاری ادراری ممکن است باعث برش بافت های مجاور شود. این قبیل سنگ ها از ترکیب اسید اگزالیت و کلسیم ایجاد می شوند که هر دو غیرقابل حل هستند. کم آبی بدن جریان ادرار را کند کرده و به این دو ماده مجال ترکیب و تولید سنگ های کلیوی را می دهد. علاوه بر این مواد، گاه سنگ های کلیه از اسید اوریک و فسفر موجود در ادرار نیز ایجاد می شود. سایر دلایل بروز این بیماری، مصرف بیش از حد ویتامین D و کلسیم، متعادل نبودن مواد معدنی داخل بدن، کم آبی و رژیم غذایی نامناسب است.
منبع : متخصص ارولوژی تهران
