[sbu_post_image]
علل بی اختیاری ادرار
علل بی اختیاری ادرار ناگهانی یا موقت عبارتند از:
**استراحت طولانی(مثلاً بعد از عمل جراحی)**مصرف بعضی داروها( مثل داروهای مُدرّ، ضد افسردگی،آرام بخش،ضدسرفه و سرماخوردگی و آنتی هیستامین)**افزایش حجم ادرار(مثلاً در دیابت کنترل نشده)**اختلال هوشیاری* حاملگی*عفونت یا التهاب مثانه* متراکم شدن مدفوع در اثر یبوست(که باعث فشار آوردن به مثانه می شود)* عفونت یا التهاب دستگاه ادراری* افزایش وزن.
علل بی اختیاری ادرار در درازمدت عبارتند از:* بیماری آلزایمر*سرطان مثانه* اسپسام مثانه* افسردگی*بزرگی پروستات(در آقایان)* اختلالات عصبی (مثل بیماری ام اس یا سکته مغزی)*آسیب عصبی یا عضلانی پس از رادیوتراپی لگن*پایین افتادگی مثانه، پیشابراه یا رکتوم(راست روده) به داخل فضای مهبل (واژن)که اغلب در اثر حاملگی ها و زایمان های متعدد روی می دهد.* مشکلات ساختاری دستگاه ادراری* آسیب های نخاعی* ضعف اسفنکترمثانه(عضلات حلقوی مسئول باز و بسته کردن مثانه) که اغلب به دنبال جراحی پروستات در اقایان یاجراحی مهبل(واژن) در خانم ها روی میدهد.
خانم ها 2 برابر اقایان دچار بی اختیاری ادرار می شوند که علت آن حاملگی و زایمان، یائسگی و ساختار خاص دستگاه ادراری در خانمها است.* خانم ها و آقایان ممکن است در اثر آسیب عصبی،نقایص مادرزادی،سکته مغزی، بیماری ام اس و مشکلات ناشی از افزایش سن، دچار بی اختیاری ادرار شوند.* خانم های مسن، بیش از زنان جوان دچار بی اختیاری ادرار می شوند.* اغلب در هر سن، بی اختیاری ادرار قابل درمان و حتی قابل علاج کامل است.
روش های درمان شب ادراری
روش های درمان شب ادراری چیست؟ معمولاً قبل از 5 سالگی درمان توصیه نمی شود زیرا موارد زیادی ازاین ها خود به خود بهبود می یابند. حتی بعد از 6 سالگی نیز سالانه 5 درصد موارد به خودی خود بهبود می یابد.
سه شیوه رایج درمانی شامل بر
1) مشاوره روانپزشکی
2)
استفاده از هشداردهنده شب ادراری
3) مصرف دارو
جهت درمان شب ادراری در کودکان بالی سه سال در مشاوره روانپزشکی روش های زیر توصیه شده است: 1) استفاده از جدول ستاره: این روش با تقویت مسئولیت پذیری کودک سبب درمان مؤثر و تقریباً دائم کودک خواهد شد. در تهیه این جدول خود کودک باید مشارکت فعال داشته باشد به طوری که هر شب که خشک بود را با علامت ستاره در آن مشخص نماید. روش کار به این صورت است که جدولی در دو ستون ترسیم می شود. ستون اول شب های ماه را نشان می دهد و ستون دوم محل چسباندن ستاره ای برای هر شب که کودک خشک بوده است می باشد. در آخر هر ماه طبق قراری که بین والدین و فرزند مورد توافق قرار گرفته است، بر حسب تعداد ستاره ای که کودک پاداش گرفته، جایزه ای در خور (نه کمتر و نه بیشتر) به وی تعلق خواهد گرفت. با بیشتر شدن تعداد ستاره ها در هر ماه نسبت به ماه قبلی پیشرفت کودک در کنترل ادرار برای پزشک و والدین مشخص می شود و خود بیمار نیز تشویق خواهد شد. پیشرفت کودک هر چند ناچیز در هفته های بعدی نسبت به هفته های قبل مستحق دریافت پاداش چه به صورت مادی و چه به صورت کلامی است. 2) محدود ساختن مایعات قبل از خواب: مصرف مایعات به اندازه کافی برای کودک ضروری است اما از خوردن مایعات اضافی قبل از خواب باید ممانعت به عمل آید، چرا که احتمال شب ادراری را بیشتر خواهد کرد. 3) بیدار کردن شبانه کودک برای دفع ادرار: در خیلی از موارد اگر کودک را در ساعت 11-10 شب بیدار کنند که ادرار کند ممکن است تا صبح دیگر ادرار نکند و لباسش خشک بماند. 4) استفاده از هشداردهنده ها (شب زنگ ها): هشدار دهنده ها در اصل زنگ های حساس به ادرار هستند و با خیس شدن بستر زنگ می زنند و بیمار را بیدار می کنند که خود را تمیز و خشک نماید و دوباره بخوابد. بعضی زنگ ها به قدری حساس هستند که با قطره های اول ادرار به صدا در می آیند. این روش که تحت نام درمان با رفلکش شرطی نیز نامیده می شود یکی از قاطع ترین و مؤثرترین درمان ها به شمار می رود. در ایران این هشداردهنده ها به صورت جداگانه و یا به همراه تشکچه وجود دارد. 5) رفتار درمان و روان درمانی: روش های خاص رفتار درمانی و روان درمانی وجود دارد که باید توسط روانشناس یا روانپزشک صورت گیرد. سه نمونه از روش های رفتار درمانی شامل تربیت مثانه، جدول ستاره و استفاده از هشدار دهنده است. رفتار درمانی نیاز به همکاری نزدیک والدین، کودک و پزشک دارد و در صورت موفقیت اثر پایدار و دائمی تر دارد و اغلب بدون عود است. 6) دارو درمانی: گاهی به علت مشکلاتی که شب ادراری ایجاد می کند پزشک ناچار به استفاده از داروهای خاصی خواهد شد که در ادامه توضیح داده می شود.
منبع : متخصص اورولوژی تهران
