سرطان در مردان

سرطان مثانه

از سرطان‌های دستگاه ادراری تناسلی در مردان ایرانی، سرطان مثانه شیوع بیشتری دارد که این البته برعکس الگوی جهانی است. یعنی در دنیا سرطان پروستات بیش از سرطان مثانه شیوع دارد. سرطان مثانه چون تومور فضای رشد دارد، دیر تشخیص داده می‌شود. البته این سرعت تشخیص به محل تشکیل تومور هم بستگی دارد. اگر این تومور در وسط مثانه تشکیل شود، در این نوع سرطان یکی از کلیدهای تشخیصی تغییر رنگ ادرار است. به همین دلیل مردان بالای 40 سال هر روز باید رنگ ادرار خود را کنترل کنند و در صورت تغییر رنگ ماندگار ادرار باید کارهای تشخیصی را در مورد آن انجام دهند. در شرایط عادی این سرطان علامت دیگری ندارد، مگر اینکه تومور دهانه حالب‌ها را بگیرد و در پهلوها ایجاد درد کند.

سرطان پروستات

در مورد این سرطان چون پروستات به طور طبیعی با افزایش سن بزرگ می‌شود، نمی‌توان این بزرگ شدن طبیعی را سرطان دانست. می‌توان گفت به طور عادی حدود 80 درصد از مردان‌ ما بزرگی خوش‌خیم پروستات را دارند و نمی‌شود به دلیل بند آمدن ادرار بر اثر بزرگی پروستات، بگوییم فرد سرطان دارد ولی اگر فردی به طور ناگهانی تغییر در عادت ادرار پیدا کرد، مثلا به طور ناگهانی در دفع ادرار مشکل پیدا کرد یا یک لخته خون با ادرار دفع کرد، این می‌تواند نشانه مشترکی برای سرطان مثانه و پروستات باشد. از دیگر نشانه‌های بروز سرطان پروستات می‌تواند تغییر ناگهانی میل جنسی باشد. خوشبختانه در تشخیص سرطان پروستات تستی وجود دارد که تست تقریبا خوبی است و در آن آنتی‌ژنی موسوم به PSA که به طور اختصاصی مربوط به پروستات است اندازه‌گیری می‌شود. توصیه برای مردان بالای 50 سال این است که حداقل هر سال یک بار این تست را انجام دهند.

علت سرطان

می‌توان عوامل خطرساز در سرطان‌های شایع را به دو دسته گوارشی و ادراری تناسلی تقسیم کرد. نمک: هرنوع رژیم‌ غذایی که دارای نمک فراوان باشد جزو عوامل خطر در این سرطان‌ها محسوب می‌شود. بهداشت دهان و دندان: اگر فردی از نظر وضعیت بهداشت دهان و دندان وضعیت مناسبی ندارد و دارای ضایعات عفونی و التهابی به دلیل عدم رعایت بهداشت در دهان است، در معرض خطر ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش است.

مصرف مواد روغنی و چرب

رژیم غذایی پرچرب که تقریبا در بین بیشتر مردم‌ ما مرسوم است، یکی از عوامل خطر ابتلا به سرطان‌های دستگاه گوارش است. درحقیقت از یک سو مصرف این مواد در کشور ما بسیار بیشتر از استانداردهای معمول و تعیین‌شده جهانی در این خصوص است و از سوی دیگر نوع مواد چربی مورد مصرف در کشور ما نیز نامطلوب‌تر از نقاط دیگر است یعنی میزان اسید چرب ترانس که در همه دنیا سفارش شده که به صفر برسد هنوز در کشور ما در شرایط مطلوب، 10 درصد است که این موضوع چندان جالب نیست. مصرف مواد روغنی و چربی موجب افزایش وزن می‌شود که این افزایش وزن خود از عوامل خطر سرطان‌های گوارش و دستگاه ادراری تناسلی است.

مواد نگهدارنده

موادی مثل نیتروزآمین که در ترکیب نگه‌دارنده‌های مواد غذایی از آنها استفاده می‌شود، سرطان‌زا هستند. بنابراین تمام موادغذایی مانده، مخصوصا آنهایی که پروتئین و چربی حیوانی دارند (مثل پیتزا، سوسیس و کالباس) به دلیل وجود مواد نگهدارنده که از جمله آنها نیتریت‌ها و نیترزوآمین‌ها هستند، سرطا‌ن‌زا هستند که البته میزان تاثیر سرطان‌زایی آن بستگی مستقیم به میزان و زمان مصرف این مواد دارد.

فلزات سنگین در آب

اگر چه خوشبختانه آب بسیاری از شهرهای کشور از نظر آلودگی‌های میکروبی پاک است ولی آلودگی به فلزات سنگین که معمولا در اثر فاضلاب‌های صنعتی ایجاد می‌شوند هنوز پاک نشده و این فاضلاب‌ها در شهرهای بزرگ وارد آب‌های مصرفی مردم می‌شوند که طبیعتا این فلزات اختلالات ژنتیکی ایجاد می‌کنند و موجب بروز انواع سرطان‌ها از جمله سرطان‌های ادراری تناسلی وگوارشی می‌شوند.

عفونت‌ها

این عامل که بسیار کم‌ مورد توجه قرار گرفته، از عوامل خطرساز دیگر برای ایجاد سرطان است. یکی از عفونت‌ها که درسرطان‌ مری بسیار موثر است، ویروس ابشتین بار است که از نظر علایم بسیار شبیه ویروس‌ سرماخوردگی است. بررسی‌های ما نشان می‌دهد که متاسفانه 5/17 درصد از سرطان‌های دستگاه گوارش منشأ عفونی داشته است. در این موارد، برای کاهش این عامل خطر تنها کافی است که رفتارهای مردم اصلاح شود. مثلا طرز دیده‌بوسی کردن یکی از آموزش‌هایی است که باید افراد با آن آشنا باشند تا از بروز عفونت جلوگیری شود.
یکی دیگر از عوامل عفونی خطرساز در دستگاه گوارش، هلیکوباکترپیلوری است که در معده وجود دارد و در 80 درصد موارد با سرطان همراهی دارد. پس یکی دیگر از کارهایی که می‌توان در جلوگیری از ابتلا به سرطان‌‌ها به آن پرداخت ریشه‌کن کردن این عامل در مردان است و به خصوص درآنها که سابقه سرطان معده دارند. غیر از این دو مورد، همه ویروس‌ها و عوامل میکروبی می‌توانند از دستگاه گوارش و ادراری تناسلی ایجاد عفونت و در پی آن سرطان کنند. بنابراین رعایت نکات بهداشتی می‌تواند یکی از راه‌های پیشگیری از سرطان‌ها باشد.

استرس

تاثیر مسایل رفتاری، اجتماعی، روانی و معنوی در بروز وعدم بروز بیماری‌ها روز به روز به طور جدی‌تری دنبال می‌شوند. شاید 10 سال پیش، ما نگاه روشنی نسبت به این مسایل در بروز سرطان‌ها نداشتیم ولی امروز یکی از نکاتی که روی آن بسیار تکیه می‌شود همین مسایل مربوط به جهان‌بینی افراد است.
منظور از جهان‌بینی این است که افراد به یک قدرت ما فوق‌ طبیعی معتقد باشند یا نباشند. زمانی که افراد این اعتقاد را پیدا می‌کنند، نظام ایمنی آنها تحریک و مقاو‌م‌تر از قبل می‌شود. آنچه مسلم است این است که اعتقاد به ماوراءالطبیعه و خدا هم در بروز و هم کنترل سرطان‌ها موثر است.

سیگار و سرطان مثانه

دخانیات تقریبا بالاترین و مهم‌ترین فاکتور خطرساز در پنج سرطان شایع در کشور است. دخانیات به دو شیوه بر بروز سرطان تاثیر می‌گذارد. یکی اینکه به طور مستقیم ژنوم‌ها را تغییر می‌دهد و بر خود بیمار اثر می‌کند و دیگری اینکه با ایجاد تغییر در ژنوم افراد می‌تواند در آینده سرطان ایجاد کند.

منبع : سیمرغ