سرطان مثانه،هماچوری

سرطان مثانه

ثمره فعاليت کليه‌ها براي پاکسازي خون از مواد زايد، در جايي به نام مثانه انبار مي‌شود تا سر فرصت بتوان آن را تخليه کرد. اما گاهي اوقات نظم اين انبار به هم مي‌ريزد. سرطان مثانه يکي از بيماري‌هايي است که سبب اين بي‌نظمي مي‌شود. مطلب زير گفتگويي است با دکتر محمدرضا رزاقي، متخصص بيماري‌هاي کليه و مجاري ادراري و استاد دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي که به طور خلاصه هر آنچه لازم است درباره سرطان مثانه بدانيد، در اختيارتان مي‌گذارد.

سرطان مثانه شایع ترین نوع سرطان مثانه، از سلول های مفروش کننده سطح داخلی آن منشأ می گیرد و کارسینوم سلول بینابینی(transitionall cell carcinoma,TCC ) نام دارد.* در ایالات متحده سرطان مثانه چهارمین سرطان شایع آقایان و نهمین سرطان شایع خانم ها محسوب می شود. تومورهای مثانه در آقایان 3 برابر شایع تر از خانم ها هستند.

سرطان مثانه‌ عبارت‌ است‌ از رشد يك‌ بافت‌ غير طبيعي‌ در مثانه‌ كه‌ در آن‌ تقسيم‌ سلول‌ها به‌ طور مهار گسيخته‌اي‌ انجام‌ مي‌گيرد و كنترلي‌ بر آن‌ وجود ندارد. سرطان ممكن‌ است‌ خوش‌خيم‌ يا بدخيم‌ باشد. اگر سرطان بدخيم‌ باشد، امكان‌ دارد به‌ گره‌هاي‌ لنفاوي‌، استخوان‌، كبد، و ريه‌ها گسترش‌ يابد. تومورهاي‌ مثانه‌ در افراد بالاي‌ 50 سال‌ شايع‌تر است‌ و ضمناً شيوع‌ آن‌ در مردان‌ بيشتر از زنان‌ است‌.

علایم سرطان مثانه

شایع‌ترین علامت سرطان مثانه وجود خون در ادرار(هماچوری) می‌باشد که در 90- 85 درصد موارد دیده می‌شود. همچنین درد مشترک (متاستاز) در پهلو و درد استخوانی (ناشی از انتشار استخوانی) از سایر علایم این بیماری‌اند.

مانند سایر فرم های سرطان ,درمان سرطان مثانه نیز زمانی موفقیت آمیز خواهد بود که قبل از انتشار آن به سایر قسمت های بدن درمان شروع شود وبه همین دلیل است که سرطان باید هرچه زود تر تشخیص داده شود؛ بنابراین اگر علائمی از سرطان مثانه را دارید هرچه زود تر به دکتر خود مراجعه کنید. اگر تومور شما غیر مهاجم است شانس درمان شما بسیار عالی است,اگرچه باید به صورت منظم تست سیستوسکوپی را انجام دهید چون تومور های کوچک اغلب اوقات برگشت پذیرند و احتمال گسترش و دست اندازی تومور جدید وجود دارد.
برداشتن تومور مهاجم به همراه قسمتی از مثانه باعث کوچک شدن سایز آن می شود.و این به این معنی است که حفره مثانه مفدار کمتری از ادرار را می تواند در خود جای دهد بنابرین دفعات رفتن به دستشویی افزایش پیدا می کند

علت سرطان مثانه

علت ایجاد کننده سرطان مثانه در 35- 15درصد از مردان تماس‌های شغلی می‌باشد.

همچنین در 6-1 درصد زنان نیز تماس‌های شغلی باعث بوجود آمدن سرطان مثانه می‌شود.

افرادی که شغلشان به عنوان مثال در ارتباط با صنایع چرم می‌باشد یا کارگرانی که با موادی مثل رنگ، بنزین، مواد چاپ و مواد شیمیایی سر و کار دارند، بیشتر در معرض خطر می‌باشند.

یکی دیگر از علت‌های ایجاد کننده سرطان مثانه استفاده از داروهایی مانند سیکلوفسفامید و شیرین کننده‌های مصنوعی است. عفونت و سنگ مثانه نیز خطر بدخیمی مثانه را افزایش می‌دهند. قابل ذکر است که سیگار عامل 50 درصد تومورهای مثانه می‌باشد.

هماچوری

این که در کدام مرحله ازعفونت ادرار فرد دچار هماچوری شود مهم می باشد. و تا حدی نشاندهنده منشاء بیماری زمینه ای است. هماچوری در ابتدای ادرار ناشی از درگیری پیشابراه باشد و هماچوری در انتهای ادرار ناشی از خونریزی از گردن مثانه و پروستات میباشد   و خونریزی که در تمام ادرار باشد منشا ان از مثانه و حالب و کلیه ها میباشد.

گاهی وجود علائم دیگر می تواند محل یا علت خونریزی را مشخص نماید­­

درد شکمی می تواند ناشی از التهاب کلیه یا حالب ها ثانویه به ضربات، عفونتها و سرطانها باشد
کاهش شدت ادرار، تأخیر در ادرار یا ادرار ناکامل ناشی از درگیری مجاری ادراری تحتانی مثلاً ثانویه به بزرگی خوش خیم پروستات یا سرطانها می باشد
وجود تب می تواند ناشی از عفونت کلیه ها یا حالب ها باشد.
درد پهلوها می تواند ناشی از ضربات یا سرطانهای کلیه ها باشد.
تکرر ادراری ، درد در ادرار یا تمایل شدید به ادرار کردن می تـواند ناشی از سرطان مثانه باشد.
پزشک جهت تشخیص باید از بیمار تاریخچه کامل گرفته و نکات زیر می تواند در تاریخچه مهم باشند. سابقه سیگار کشیدن یا مصرف الکل ، تماس با مواد سمی به مدت طولانی ، سابقه وجود سنگ کلیه، صدمات ، عفونتها ،استفاده از داروهای خاص در حال حاضر یا در گذشته، وجود بیماریهای اخیر و عادات مربوط به نحوه ادرار کردن
وجود سوابق خانوادگی می تواند نشاندهنده وجود اختلالات ارثی نظیر سنگ کلیه، کم خونی داسی شکل یا سایر بیماریهای ارثی مربوط به بروز هماچوری باشد
یک معاینه فیزیکی کامل با تمرکز بیشتر بر روی مجاری ادراری، شکم، لگن، ناحیه تناسلی و راست روده نیز باید انجام شود

منبع:  متخصص عفونت ادراری