غده پروستات
پروستات بخشی از عضو جنسی مردان است که به شکل و اندازه تقریبی گردو، زیر مثانه قرار گرفته و مجرای خروجی آن را احاطه کرده است.
نقش پروستات تولید مایع وروان کردن حرکت اسپرماتوزوئیدها به خارج است.
انواع بیماری پروستات
پروستات غده‌اي است كه در زير مثانه قرار داشته و مجراي دفع ادرار را در بر گرفته است. اين غده عضلاني به اندازه يك گردو بوده و از طريق ترشح مايعي به هنگام انزال، تغذيه اسپرم را بر عهده دارد. اين غده فقط در آقايان مشاهده مي‌گردد و عمدتاً آقايان تا قبل از بروز اختلالي در آن، از وجود اين غده بي‌اطلاع هستند. مهمترين اختلالاتي كه ممكن است در پروستات به وجود آيد عبارتند از:
1 سرطان پروستات(به عنوان دومين سرطان كشنده بعد از سرطان ريه در آقايان)
2ـ بزرگ شدن(تورم و يا تومورغيرسرطاني) پروستات معروف به هيپرپلازياياهيپرتروفي پروستات
3ـ التهاب پروستات (Prostatitis)
سرطان پروستات
سرطان پروستات، رشد بدخیم سلولهای پروستات است كه معمولاً آهسته و در درون پروستات در طی سالها رشد می‌كند و در این مدت علائم كمی ایجاد می‌كند. اما به مرور زمان به بیرون از پروستات گسترش می‌یابد. ممكن است به بافتهای دورتر مانند استخوانها، ریه‌ها و كبد نیز دست‌اندازی كند. علائم و نشانه‌ها به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. این بیماری شایعترین بدخیمی‌منجر به مرگ، بعد از سرطان ریه است.
که جدی ترین نوع این بیماری است تومور پروستات است البته این شکل از تومور پروستات در میان آقایان کمتر از ۴۰ سال نادر است ولی در آقایان بالای ۶۰ سال شایع می‌باشد. علت این بیماری نامشخص است.
در این نوع بیماری سلولهای سرطانی به بافت طبیعی پروستات هجوم آورده، آن را تخریب کرده و جایگزین آن می‌شوند. اگر تومور تشخیص داده نشود ممکن است به سایر قسمتهای بدن انتشار یابد.
تومور پروستات ناشي از رشد غيرقابل كنترل سلول‌هاي پروستات بوده و معمولاً داراي علائم ذيل مي‌باشد:
تكرر ادرار به ويژه در شب، منقطع بودن ادرار، احساس درد و سوزش در هنگام خروج ادرار، احساس درد در قسمت پايين كمر و لگن خاصره، وجود خون در ادرار.
تورم پروستات، فرم بي‌خطر اختلال در پروستات مي‌باشد كه اغلب معروف به BPH است. اين بيماري با سن، رابطه مستقيم داشته و معمولاً از 50 سالگي در آقايان بروز مي‌نمايد. 40 تا 50 درصد مردان 50 ساله به اين نوع پروستات مبتلا مي‌باشند كه در اثر آماس يا متورم شدن (بزرگ شدن) غده پروستات و به دليل آلودگي‌هاي ميكروبي موجود در مجاري ادراري به وجود مي‌آيد. اين نوع اختلال نسبت به دو مورد ديگر غير معمول‌تر است.
علاوه بر كنترل ژنتيكي اختلالات پروستات، رژيم غذايي نقش قابل توجهي در عدم بروز اين بيماري دارد.
علایم تومور پروستات
درد در ناحیه لگن، کمر، رانها، تورم در ناحیه لگن، پشت و رانها، علایم مهمی نظیر جریان ادرار ضعیف و دردناک، وقفه دار یا با شروع آهسته و همچنین وجود خون در ادرار.
نشانه‌های عمومی تومور که ممکن است مربوط به تومور پروستات نیز باشد عبارتند از تهوع، استفراغ، درد ممتد، کاهش شدید وزن و خستگی.
علایم سرطان پروستات
سرطان پروستات در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمی‌كند. در مراحل بعدی ممكن است علایم زیر مشاهده شود:
این علایم شبیه علایم بزرگ شدن خوش خیم پروستات است.
– علایم مراحل پیشرفته این بیماری نیز پس از دست‌اندازی سرطان به سایر نقاط بدن ایجاد می‌شوند مانند دردهای استخوانی، بالا رفتن اوره خون، كم خونی و كاهش وزن شدید.
التهاب پروستات
التهاب پروستات بیشتر در مردان جوان تا میانسال رخ می‌دهد. متناوباً درد ایجاد می‌شود و تشخیص آن به دلیل اینكه علائم، در افراد مختلف متفاوت است، مشكل است. ممكن است در هنگام ادرار كردن سوزش یا درد ایجاد شود و مثانه كاملاً خالی نشود كه این علائم در بیماریهای دیگر نیز دیده می‌شود. 10تا 12 درصد از مردان این علائم را تجربه می‌كنند.
علت سرطان پروستات
* سن، بیش از 70% مردان مبتلا، بالای 65 سال دارند.
* رژیم غذایی
* عوامل ژنتیکی، در واقع اگر اقوام نزدیك فرد مبتلا باشند خطر ابتلا افزایش می‌یابد.
درمان سرطان پروستات با هورمون
هورمون مردانه تستوسترون که قسمت عمده آن در بیضه به وجود می اید موجب رشد سلول های سرطانی پروستات می شود. کاهش مقدار این هورمون می تواند موجب کوچک شدن و کم شدن فعالیت سرطان پروستات شود. هدف از هورمون درمانی، پایین آوردن سطح هورمون های مردانه به ویژه تستوسترون در بدن است.
هورمون درمانی موجب علاج سرطان نمی شود و اغلب در افرادی به کار می رود که سرطان آن ها انتشار یافته یا پس از درمان، عود کرده است. اکثرل مطالعات نشان داده اند که چنان چه درمان هورمونی به طور زودرس شروع شود بهتر اثر می کند.
هورمون درمانی با چند روش انجام می شود که عبارتند از:
برداشتن بیضه ها به وسیله ی عمل جراحی (اُرکیکتومی؛ orchiectomy): با این کار از ترشح هورمون مردانه که موجب تحریک رشد سرطان پروستات می شود جلوگیری به عمل می آید.
داروهای همسان (آنالوگ) LHRH (هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینیزه کننده): این داروها مقدار تستوسترون تولید شده در بدن را از طریق تداخل با سیگنال های شیمیایی طبیعی ارسال شده از غده هیپوفیز به بیضه ها کاهش می دهند.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن
