سرطان پروستات و علایم تومور پروستات

سرطان پروستات

سرطان پروستات، رشد بدخیم سلولهای پروستات است كه معمولاً آهسته و در درون پروستات در طی سالها رشد می‌كند و در این مدت علائم كمی ‌ایجاد می‌كند. اما به مرور زمان به بیرون از پروستات گسترش می‌یابد. ممكن است به بافتهای دورتر مانند استخوانها، ریه‌ها و كبد نیز دست‌اندازی كند. علائم و نشانه‌ها به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. این بیماری شایعترین بدخیمی‌منجر به مرگ، بعد از سرطان ریه است.

تومور پروستات

که جدی ترین نوع این بیماری است تومور پروستات است البته این شکل از تومور پروستات در میان آقایان کمتر از ۴۰ سال نادر است ولی در آقایان بالای ۶۰ سال شایع می‌باشد. علت این بیماری نامشخص است.

در این نوع بیماری سلولهای سرطانی به بافت طبیعی پروستات هجوم آورده، آن را تخریب کرده و جایگزین آن می‌شوند. اگر تومور تشخیص داده نشود ممکن است به سایر قسمتهای بدن انتشار یابد.

تومور پروستات ناشي از رشد غيرقابل كنترل سلول‌هاي پروستات بوده و معمولاً داراي علائم ذيل مي‌باشد:

تكرر ادرار به ويژه در شب، منقطع بودن ادرار، احساس درد و سوزش در هنگام خروج ادرار،‌ احساس درد در قسمت پايين كمر و لگن خاصره، وجود خون در ادرار.

تورم پروستات، فرم بي‌خطر اختلال در پروستات مي‌باشد كه اغلب معروف به BPH است. اين بيماري با سن، رابطه مستقيم داشته و معمولاً از 50 سالگي در آقايان بروز مي‌نمايد. 40 تا 50 درصد مردان 50 ساله به اين نوع پروستات مبتلا مي‌باشند كه در اثر آماس يا متورم شدن (بزرگ شدن) غده پروستات و به دليل آلودگي‌هاي ميكروبي موجود در مجاري ادراري به وجود مي‌آيد. اين نوع اختلال نسبت به دو مورد ديگر غير معمول‌تر است.

علاوه بر كنترل ژنتيكي اختلالات پروستات، رژيم غذايي نقش قابل توجهي‌ در عدم بروز اين بيماري دارد.

علایم تومور پروستات

درد در ناحیه لگن، کمر، رانها، تورم در ناحیه لگن، پشت و رانها، علایم مهمی نظیر جریان ادرار ضعیف و دردناک، وقفه دار یا با شروع آهسته و همچنین وجود خون در ادرار.

نشانه‌های عمومی تومور که ممکن است مربوط به تومور پروستات نیز باشد عبارتند از تهوع، استفراغ، درد ممتد، کاهش شدید وزن و خستگی.

علت سرطان پروستات

* سن، بیش از 70% مردان مبتلا، بالای 65 سال دارند.

* رژیم غذایی

*  عوامل ژنتیکی، در واقع اگر اقوام نزدیك فرد مبتلا باشند خطر ابتلا افزایش می‌یابد.

درمان سرطان پروستات با رادیوتراپی

در پرتودرمانی (رادیوتراپی) از پرتوهای پر انرژی برای کشتن یا کوچک کردن سلول های سرطانی و توانایی تقسیم شدن آن ها استفاده می شود. معمولاً از پرتودرمانی برای درمان مواردی از سرطان پروستات که هنوز محدود به غده پروستات است یا فقط به بافت های نزدیک منتشر شده استفاده می شود. در صورت پیشرفته بودن بیماری، ممکن است از پرتودرمانی برای کاهش اندازه تومور و تسکین نشانه های بیماری استفاده شود. معمولاً از دو نوع رادیوتراپی استفاده می شود:

رادیوتراپی خارجی سرطان پروستات

در این نوع رادیوتراپی، مقادیر زیاد پرتو به طور مستقیم به سلول های سرطانی تابانده می شوند. دستگاه به وسیله رادیوتراپیست کنترل می شود. از آنجا که از پرتوها برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود محافظهای مخصوص برای محافظت از بافت های اطراف منطقه تحت درمان به کار می روند. پرتو درمانی بدون درد است و معمولا، فقط چند دقیقه طول می کشد و به مدت چند هفته، روزی یک بار انجام می شود.

رادیوتراپی داخلی (ایمپلنت درمانی) سرطان پروستات

در این نوع رادیوتراپی دانه های رادیواکتیو کوچک (که هر یک به اندازه یک دانه برنج هستند) به طور مستقیم در داخل تومور سرطانی پروستات کاشته می شوند. این کار ممکن است به صورت موقت یا دایمی انجام شود. دانه های رادیواکتیو مقادیر کمی از پرتو را برای مدت چند هفته یا چند ماه ساطع می کنند.

عوارض رادیوتراپی: عوارض رادیوتراپی ممکن است شدید یا خفیف باشند و یا ممکن است به طور کلی عارضه ای ایجاد نشود. عوارض احتمالی رادیوتراپی خارجی عبارتند از: اسهال (با یا بدون وجود خون در مدفوع) و التهاب روده ی بزرگ (کولیت)، مشکلات مرتبط با ادرار کردن، درجاتی از ناتوانی جنسی (به صورت اشکال در نعوظ یا حفظ آن) که ممکن است در مدت دو سال از رادیوتراپی موجود باشد و خستگی (به ویژه در هفته های آخر رادیوتراپی). عوارض احتمالی رادیوتراپی داخلی عبارتند از: کمی خونریزی که به زودی پس از قرار دادن دانه های رادیواکتیو ایجاد می شود، گاهی دفع شدن دانه های رادیواکتیو از راه ادرار و تحریک شدن راست روده (رکتوم).

 درمان سرطان پروستات با هورمون

هورمون مردانه تستوسترون که قسمت عمده آن در بیضه به وجود می اید موجب رشد سلول های سرطانی پروستات می شود. کاهش مقدار این هورمون می تواند موجب کوچک شدن و کم شدن فعالیت سرطان پروستات شود. هدف از هورمون درمانی، پایین آوردن سطح هورمون های مردانه به ویژه تستوسترون در بدن است.

هورمون درمانی موجب علاج سرطان نمی شود و اغلب در افرادی به کار می رود که سرطان آن ها انتشار یافته یا پس از درمان، عود کرده است. اکثرل مطالعات نشان داده اند که چنان چه درمان هورمونی به طور زودرس شروع شود بهتر اثر می کند.

هورمون درمانی با چند روش انجام می شود که عبارتند از:

برداشتن بیضه ها به وسیله ی عمل جراحی (اُرکیکتومی؛ orchiectomy): با این کار از ترشح هورمون مردانه که موجب تحریک رشد سرطان پروستات می شود جلوگیری به عمل می آید.

داروهای همسان (آنالوگ) LHRH (هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینیزه کننده): این داروها مقدار تستوسترون تولید شده در بدن را از طریق تداخل با سیگنال های شیمیایی طبیعی ارسال شده از غده هیپوفیز به بیضه ها کاهش می دهند.

منبع : راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن و متخصص ارولوژی تهران