سنگ کلیه،راه دفع سنگ کلیه

[sbu_post_image]

بیماری سنگ کلیه

تشکیل سنگ های ادراری سومین مشکل شایع دستگاه ادراری است و اغلب بیماران مبتلا به سنگهای کلیه معمولاً در سالهای اولیه بلوغ مراجعه می‌کنند و حداکثر شیوع سنی آن در حدود ۲۸ سالگی است.

یک اوج دیگر شیوع سنگ‌های ادراری در ۵۵ سالگی است که تقریباً مختص به سنگ‌های عفونی و در زنان است. سنگ‌های کلیه در مردان ۴ برابر زنان است اما اگر تنها سنگهای عفونی را در نظر داشته باشیم نسبت مرد به زن ۲ به ۳است.

آب و هوای گرم و قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که فرد را مستعد از دست دادن آب بدن می‌کند، می‌تواند ریسک سنگ سازی را افزایش دهد. همچنین سابقۀ خانوادگی تشکیل این سنگ‌ها، اهمیت فراوانی دارد. در افراد مبتلا به سنگ در مقایسه با افراد عادی، احتمال داشتن فامیل درجه اول مبتلا به سنگ کلیه، دو برابر است.

رژیم غنی از کلسیم – سدیم – پروتئین و همچنین عدم تحرک افراد مبتلا به هیپر کلسیوری، افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی مثل التهاب روده یا ایلئوستومی، سابقه ابتلا به عفونت ادراری و بیماری‌های متابولیک، نقرس، عدم تحرک در ابتلا به سنگ نقش دارند.

درد، خونی شدن ادرار و عفونت را از نشانه‌های سنگ‌های ادراریاست اکثر قریب به اتفاق سنگ های ادراری با شروع حاد درد به‌علت انسداد و اتساع ناگهانی سیستم ادراری فوقانی تظاهر می‌کنند. معمولاً شروع درد، ناگهانی و شدید است به گونه‌ای که ممکن است بیمار را از خواب بیدار کند. مکانیسم اصلی ایجاد درد کلیوی، انسداد ادراری است. در کل، سنگ‌های غیر مسدودکننده، به صورت دوره‌ای سبب درد عمقی و مبهم در پهلو یا پشت می‌شوند. اکثراٌ درد بیمار با تهوع و استفراغ نیز همراه است.

معمولاً بیماران دچار خونی شدن آشکار ادرار یا تغییر رنگ گهگاه ادرار (به رنگ چای) می‌شوند. عفونت می‌تواند در همراهی با انسداد در سنگ‌های قسمت فوقانی ایجاد شود. التهاب موضعی ناشی از عفونت، می‌تواند در ایجاد درد مشارکت داشته باشد. همراهی تب با علائم سنگ کلیه، یک اورژانس محسوب می‌شود.
حمام یا بخار آب گرم و مصرف مایعات در صورت عدم منع در درمان و دفع سنگ مفید است.

بیماران باید رژیم غذایی را رعایت کنند و در طول روز حداقل چهار لیتر آب بنوشند، از فعالیت زیاد بپرهیزند، با مشاهده نخستین عفونت ادراری به پزشک مراجعه کنند، هر چند وقت یک بار آزمایش ادرار انجام دهند و مراقب افزایش میزان اوره و کراتیین خود باشند.

اکثر سنگ‌های حالب خود به خود دفع می‌شوند و به مداخله نیاز ندارند. احتمال دفع سنگ‌های 5-4 میلی‌متری حالب، 540 تا 50 درصد است. معمولاً زمان دفع سنگ‌ها طی 6 هفته پس از آغاز علایم است. هر چه سنگ در قسمت پائین‌تر حالب قرار داشته باشد، احتمال دفع آن افزایش می‌یابد.

هدف فوری درمان درد و هدف طولانی جلوگیری از تخریب کلیه است. هنگام ایجاد درد حاد (اغلب ناشی از گیرکردن سنگ در مجاری) مسکن‌های مخدر و غیراستروئیدی مفید هستند. معمولاً در چنین مواقعی اساس درمان انتظار برای دفع سنگ از طریق جریان ادرار است.

راه های دفع سنگ کلیه 

-اگر نوع سنگ کلیه کلسیمی یا فسفری باشد، از مصرف فرآورده های لبنی ، شکلات و نارگیل خودداری کنید.

-اگر نوع سنگ کلیه فسفاته باشد، رژیم غذایی حاوی اسیدها به اسیدی نگه داشتن مختصر ادرار کمک می کند.

-اگر نوع سنگ کلیه، اسیداوریکی یا سیستینی باشد، رژیم غذایی حاوی مواد قلیایی به قلیایی نگه داشتن مختصر ادرار کمک می کند.

-در مورد همه انواع سنگهای کلیه،نوشیدن روزانه حداقل ۱۳ لیوان مایعات (و بیشتر از همه آب خالص ) ضروری است.

رژیم غذایی کم چربی و پرفیر نیز توصیه می گردد.

در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید:

اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان دارای علایم سنگ کلیه باشید.

– اگر افزایش درجه حرارت تا 38/3 درجه سانتیگراد

– اگر بروز علایم عفونت کلیه (سوزش و ناراحتی هنگام ادرار کردن یا احساس مکرر نیاز فوری به ادرار کردن )

-اگر دچارعلایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید.داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.

منبع : متخصص اورولوژی تهران