[sbu_post_image]
علل شب ادراری
۱- ناپایداری مثانه
كاهشظرفیت مثانه و در نتیجه تخلیه زود بهزود ادرار در بسیاری از كودكان مبتلابه «بیاختیاری در شب و روز» ثابتشده است. این كودكان معمولا علایمدیگری چون تكرر ادرار و فوریت دردفع ادرار نیز دارند و با مصرفداروهای ضد اعصاب احشایی مثانهبهبود مییابند.
۲ – تأخیر در تكامل مغزی
كنترل ادرار یعنی تكامل مغز برای اینكه بتواند دریچه پیشابراه را كه درستزیر مجرای خروجی مثانه قرار دارد بهاراده شخص منقبض یا شل كند و بهاین ترتیب تخلیه ادرار با اراده وخواست شخص انجام شود.
این درواقع بخشی از تكامل عمومی كودكاست و باید به تدریج كسب شود.عوامل داخلی یا خارجی میتوانندتكامل این بخش را به تأخیر بیندازنددر نتیجه كودك به علت تأخیر درتكامل مغزی قادر به كنترل صحیحادرار خود نیست.
سالهای دوم تا چهارم زندگی دورهنسبتا حساس زندگی در تكامل كنترلادرار میباشد. فشارهای اجتماعی واسترس به عنوان عامل خارجی كنترلادراری را به تعویق انداخته بیاختیاریادراری ثانویه را تشدید میكند.
دربچههای كوچك بروز شب ادراریرابطهای خاص با تولد خواهر و برادر،بستری شدن در بیمارستان بین ۲ تا۴ سالگی، شروع مدرسه، از همگسستگی خانواده به علت طلاق یامرگ و نقل مكان به خانهای جدیددارد. معمولا این كودكان با گذشت زمانو تكامل مغز بهبود مییابند.
۳ – وراثت
حتمال بروز شبادراری در كودكانی كه والدین آنهاخود مبتلا به شب ادراری بودهاند بیشتراست و اكثریت كودكان مبتلا یكی ازبستگان آنان نیز دچار این اختلال بودهیا میباشند.
۴ – خواب
بعضیها عقیده دارندشب ادراری به این دلیل اتفاق میافتدكه كودك خواب عمیقتری نسبت بهسایر كودكان دارد در نتیجه متوجهپربودن مثانه و خروج ادرار نمیشود.اما مطالعات نشان میدهد كه خواباین كودكان مانند سایرین بوده وبیاختیاری در هر مرحله از خواب (چهمرحله خواب عمیق و چه مرحله خوابسبك) اتفاق میافتد. معمولا شبادراری در ساعات اولیه خواب رویمیدهد.
۵ – اختلالات روانی
اختلالروانی فقط در ۲۰ درصد این كودكانوجود دارد. در صورت باقی ماندنمشكل شب ادراری در سنین بالاتراحتمال وجود این اختلالات بیشترخواهد بود.
۶ – علل عضوی
در صورتوجود اختلال عضوی در دستگاهادراری عمدتا كودك دچار«بیاختیاری در روز» و «بیاختیاریاولیه» میباشد، به عبارت دیگر اینكودكان هیچ وقت كنترل ادرار رافرانگرفتهاند. بنابراین كودك مبتلا بهبیاختیاری در روز باید به پزشكارجاع شود تا در صورت وجود عللعضوی، با رفع آن، بیاختیاری كودكنیز رفع گردد.
درمان شب ادراری
بیاختیاری ادرار معمولا با گذشتزمان بهبود مییابد. ۹۹ درصد ازبچههای مبتلا به شب ادراری تا سن ۱۵سالگی بهبود خواهند یافت، هر چند درصورت وجود اختلال عضوی دستگاهادراری، بهبود بیاختیاری مستلزمدرمان و رفع اشكال عضوی است.
چندین روش درمانی برای شبادراری وجود دارد كه با موفقیتهایی نیزهمراه بوده است. ابتدا لازم است آموزش مناسب آداب تخلیه همراه باتشویق ازطرف والدین به خصوص دركودكانی كه بیاختیاری اولیه دارندصورت گیرد.
تهیه یادداشت ازوضعیت كنترل ادرار كودك هم برایتعیین وضعیت اولیه اختلال و هم پیگیری پیشرفت كودك كمك كنندهاست. محدود ساختن مصرف مایعاتاز ساعات عصر به بعد و بیداركردنشبانه كودك برای رفع ادرار میتواندمفید واقع شود.
استفاده از تشكچههای مخصوصكه با رسیدن اندك رطوبت به آن زنگبه صدا درمیآید سبب بیداری كودكهنگام شروع دفع ادرار و كنترل آنمیگردد. این روش در بیش از ۵۰درصد موارد موجب كنترل ادرار دركودكان مبتلا به «شب ادراری» شدهاست.
از داروها بندرت و فقط به عنوانآخرین وسیله و در موارد شدیداستفاده میشود. اكثر این كودكان بامصرف دارو بهتر میشوند و تقریبایك سوم آنان بهبودی كامل خواهدیافت، اما احتمال تحمل دارویی و عودشب ادراری در برخی نیز وجود دارد.
منبع تبیان
