[sbu_post_image]
تعریف بیماری شیستوزومیازیس
شیستوزومیازیس یكی از شایع‌ترین بیماریهای انگلی در جهان است عامل بیماری، انگلی بنام شیستوزوما می باشد که نوعی كرم پهن است كه در آبهای شیرین دارای حلزون زندگی می‌كند و 5 گونه دارد که در ایران تنها نوع ادراری یا هماتوبیوم آن بیماری ایجاد می کند
اهمیت بیماری: ۲۰۷ میلیون نفر را در ۷۶ كشور جهان و عمدتاً در كشورهای در حال توسعه در آسیا، آفریقا، آمریكای جنوبی و مرکزی و خاورمیانه مبتلا كرده است. ۸۰۰ میلیون نفر نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند
بطور کلی ، شیستوزومیازیس بعنوان یک بیماری شغلی در روستا ها مطرح بوده كودكان و بزرگسالان هنگام شنا ، حمام كردن، ماهیگیری یا شالیكاری در آبهای آلوده به این انگل مبتلا می‌شوند. كرم از طریق پوست وارد بدن شده و در خون راه می‌یابد و باعث كم خونی، اسهال، خونریزی داخلی، آسیب اندام‌ها و به ندرت مرگ می‌شود.
انتقال بیماری شیستوزومیازیس معمولاً اواخر بهار و اوایل تابستان صورت می گیرد که علت آن نیز وفور حلزون میزبان واسط است که در این فصل حداكثر وفور را دارد وقتی افراد آلوده ادرار خود را در کنار آب دفع می کنند، تخم وارد آب می شود. برای ادامه رشد و رسیدن به مرحله آلوده کنندگی انگل به حلزونهای آب شیرین نیاز دارد که در نهایت افرادی که وارد آب می شوند را آلوده می کنندکودکان 10 تا 15 سال بدلیل تماس با آب آلوده در هنگام بازی و شنا و پایین بودن سطح مقاومت، بیشتر از همه آلوده می شوند.
علائم بیماری شیستوزومیازیس
اولین مرحله علایم مرحلة مسمومیت یا حمله است در موقع ورود انگل به بدن ایجاد می شود و 2 تا 3 روز طول می كشد. در محل ورود انگل، خارش ، سوزش و تاول ایجاد می گردد. كه اكثراً بسیار خفیف است که به آن عارضه خارش شناگران می گویند
دومین مرحله مرحلة حاد است که 6 تا 8 هفته بعد از مرحلة اول ایجاد می شود. انگل در حال طی کردن چرخه زندگی خود است تا کامل شود. و بیشتر علائم ریوی هستند كه به صورت تنگی نفس، سرفة خشك، تب نامنظم، خستگی و درد بدنی همراه است.
سومین مرحله مرحلة استقرار انگل در بدن است ناراحتی ها در این مرحله مربوط به استقرار كرم در عروق مثانه و تغذیه از خون میزبان و دفع موادی است كه برای انسان سمی است. كه معمولاً 3 تا 6 ماه پس از دفع تخم انگل با ادرار فرد آلوده شروع می شود. مهم ترین علامت در این موقع درد در هنگام دفع ادرار و وجود خون در قطرات آخر ادرار است.
در مراحل بعدی، افزایش درجه حرارت، عرق، ضعف و سستی، و درد مبهم در ناحیة زیر شکم حاصل می شود.
در صورتی که این بیماری درمان نشود ممكن است در نهایت منجر به سرطان مثانه گردد.
در صورت مشاهده علائم بیماری شیستوزوما باید هر چه سریعتر به نزدیکترین خانه بهداشت یا مرکز بهداشتی درمانی مراجعه و نسبت به بررسی موضوع و انجام آزمایش مربوطه که یک آزمایش ساده ادرار است اقدام نماید
پیشگیری از بیماری شیستوزومیازیس
با توجه به وجود بیماری در عراق و تردد اتباع عراقی به ایران جهت زیارت و بعضا درمان بیماریهای خویش همچنین تردد زوار ایرانی به عتبات عالیات، برای حفاظت فردی از این عفونت اساسا باید از تماس با آب آلوده اجتناب کرد. برای این کار باید یکسری اقدامات زیر را مدنظر قرار داد:
– تهیه آب سالم جهت آشامیدن، استحمام و شستن لباسها
– عدم استفاده از آب های آلوده جهت استحمام و شستشو
– اجتناب از اجابت مزاج در درون یا نزدیکی آبهای سطحی جهت کم شدن احتمال آلودگی حلزونها
– استفاده از توالتهای بهداشتی جهت اجابت مزاج
– درمان بیماران برای قطع زنجیره انتقال
– جلوگیری از بازی و شنای کودکان در کانالهای آبیاری که احتمال آلودگی وجود دارد
– ایجاد شبکه مناسب فاضلاب انسان و مبارزه با حلزونهای ناقل بیماری
منبع : تبیان
