[sbu_post_image]
عامل اصلی بیماری کلیه
معمولاً دو علت مهم برای نارسایی کلیه ها (یا مرحله نهایی بیماری کلیه) دیابت( دیابت نوع 2 یا دیابت بزرگسالان) و فشار خون بالا وجود دارد. زمانی که این دو بیماری با درمان مراقبت شوند، بیماری های کلیه مرتبط با آنها می توانند پیشگیری شوند یا سرعت شان کاهش یابد. داروهای موثر زیادی برای درمان فشار خون بالا وجود دارند. علاوه براین، تغییرات سلامت بخش در شیوه زندگی، مانند کم نمودن وزن و ورزش مرتب در مراقبت از فشار خون بالا و حتی پیشگیری از آن موثر است.
نظارت دقیق بر قند خون در بیماران دیابتی از سایر مشکلات مانند بیماری کلیه، بیماری کرونر قلب وسکته پیشگیری می کند. زمانی که بیماران دیابتی، همزمان به فشار خون بالا مبتلا شوند، داروهای خاصی که بازدارنده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتنسین نامیده می شوند، برای حفظ عملکرد کلیه ها موثرند. سومین علت اصلی مرحله نهایی بیماری کلیه گلومرولونفریت( بیماریی که به واحدهای تصفیه کننده کلیه بنام گلومرول ، آسیب می رساند) است . در بسیاری از حالات، علت این بیماری ناشناخته است ، اما در برخی موارد ممکن است ارثی باشد یا در اثر عفونت به وجود آمده باشد.يکي از پيشرفتهاي شگرف، ابداع دستگاه سنگ شکني برون اندامي براي درمان سنگهاي ادراري بود. اين دستگاه از خارج از بدن امواج شوکي جهت شکستن سنگ به سنگ مي تاباند، بدين علت اسم آنرا دستگاه سنگ شکن برون اندامي گذاشته اند، که در مقابل دستگاه سنگ شکن درون اندامي است که موضوع فعلي بحث ما نيست. اختراع دستگاه سنگ شکن انقلابي در درمان سنگهاي ادراري ايجاد کرد و جايگزين روش جراحي شد که خيلي پر عارضه بود. دستگاه سنگ شکن در دهه 1980 در کشور آلمان ساخته شد و پس از آن استفاده از آن در دنيا عموميت پيدا کرد. اکنون درمان با سنگ شکن شايعترين روش درمان سنگهاي کليه در سرتاسر دنيا شده است. مراکزي که دو دهه قبل نسبت به تهيه اين دستگاه اقدام کردند، نسل قديمي دستگاه را دارند. نسلهاي جديدتر دستگاه هم موثرتر بوده و هم درد کمتري ايجاد مي کنند. مکانيسم عمل اين دستگاه بر اين استوار است که دستگاه با کمک يک تکنسين، سنگ ادراري را پيدا کرد و امواج شوکي را از خارج از بدن به سنگ شليک مي کند و منجر به خرد شدن سنگ مي گردد. امواج شوکي که به سنگ داده مي شوند داراي شدتهاي مختلف هستند که از ولتاژ پائين شروع شده و رفته رفته ولتاژ افزايش مي يابد تا سنگ خُرد شود. ممکن است براي خُرد شدن سنگ 3000-2000 شوک لازم باشد. اگر جنس سنگ سفت نباشد، به راحتي مي شکند. اگر جنس سنگ خيلي نرم باشد تبديل به پودر مي شود. اگر جنس سنگ سفت باشد، سنگ يا نمي شکند و يا اينکه به قطعات درشت مي شکند. عمل سنگ شکني نيازي به بيهوشي و بستري شدن ندارد و سرپائي انجام مي شود. نسلهاي جديد دستگاه سنگ شکن هم اندازه کوچکتري دارند و هم اينکه سنگ را بطور موثرتري مي شکنند.
هماچوری
این که در کدام مرحله ازعفونت ادرار فرد دچار هماچوری شود مهم می باشد. و تا حدی نشاندهنده منشاء بیماری زمینه ای است. هماچوری در ابتدای ادرار ناشی از درگیری پیشابراه باشد و هماچوری در انتهای ادرار ناشی از خونریزی از گردن مثانه و پروستات میباشد و خونریزی که در تمام ادرار باشد منشا ان از مثانه و حالب و کلیه ها میباشد.
گاهی وجود علائم دیگر می تواند محل یا علت خونریزی را مشخص نماید
درد شکمی می تواند ناشی از التهاب کلیه یا حالب ها ثانویه به ضربات، عفونتها و سرطانها باشد
کاهش شدت ادرار، تأخیر در ادرار یا ادرار ناکامل ناشی از درگیری مجاری ادراری تحتانی مثلاً ثانویه به بزرگی خوش خیم پروستات یا سرطانها می باشد
وجود تب می تواند ناشی از عفونت کلیه ها یا حالب ها باشد.
درد پهلوها می تواند ناشی از ضربات یا سرطانهای کلیه ها باشد.
تکرر ادراری ، درد در ادرار یا تمایل شدید به ادرار کردن می تـواند ناشی از سرطان مثانه باشد.
پزشک جهت تشخیص باید از بیمار تاریخچه کامل گرفته و نکات زیر می تواند در تاریخچه مهم باشند. سابقه سیگار کشیدن یا مصرف الکل ، تماس با مواد سمی به مدت طولانی ، سابقه وجود سنگ کلیه، صدمات ، عفونتها ،استفاده از داروهای خاص در حال حاضر یا در گذشته، وجود بیماریهای اخیر و عادات مربوط به نحوه ادرار کردن
وجود سوابق خانوادگی می تواند نشاندهنده وجود اختلالات ارثی نظیر سنگ کلیه، کم خونی داسی شکل یا سایر بیماریهای ارثی مربوط به بروز هماچوری باشد
یک معاینه فیزیکی کامل با تمرکز بیشتر بر روی مجاری ادراری، شکم، لگن، ناحیه تناسلی و راست روده نیز باید انجام شود
کیست های ساده کلیه
کیست های ساده کلیه، کیسه های غیر طبیعی حاوی مایع هستند و به طور شایع دیده می شوند. اگرچه علت ایجاد این کیست ها به خوبی مشخص نیست، ارثی نبودن آن ها به اثبات رسیده است.
کیست های ساده کلیه اغلب علایم و نشانه هایی ایجاد نمی کنند و به کلیه آسیب نمی رسانند. گاهی در اثر بزرگ شدن این کیست ها، درد ایجاد می شود. در بعضی موارد هم کیست ها عفونی می شوند یا به طور ناگهانی شروع به خونریزی می کنند.
به ندرت این کیست ها موجب اختلال عملکرد کلیه می شوند. ممکن است کیست های ساده کلیه باعث افزایش فشار خون شوند.* تشخیص کیست های ساده کلیه با سی تی اسکن یا سونوگرافی کلیه ها داده می شود.* چنان چه کیست های ساده عارضه ای ایجاد نکرده باشند، به درمان نیاز ندارند و در صورت بروز علایم ممکن است خارج کردن آنها با جراحی ضرورت یابد.
تشخیص سرطان کلیه
تشخیص سرطان کلیه به وسیله آزمایش کامل ادرار، عکس رنگی کلیه(IVP )، سونوگرافیف نفروتوموگرافی، آرتریوگرافی سرخرگ کلیوی و بررسی میکروسکوپی و سلول شناسی سلول های به دست آمده از لگنچه کلیه صورت می گیرد.*آدنوکارسینوم کلیه80 درصد تومورهای کلیه را تشکیل میدهد و در مردها 2 برابر شایع تر از زن هاست.* معمولاً برای درمان تومورهای پارانشیم کلیه، از خارج کردن کلیه(نِفرِکتومی کامل؛radical nephrectomy ) همراه با خارج کردن گره های لنفاوی ناحیه و برای درمان تومورهای لگنچه، از خارج کردن کلیه و حالب(نفرواورترکتومیnephrourectomy ) استفاده می شود. ممکن است قبل یا بعد از جراحی، از رادیو تراپی استفاده شود. رادیو تراپی همچنین در تومورهای غیرقابل جراحی به کار می رود. شیمی درمانی می تواند موجب تسکین موقت علایم بیماری شود.
منبع: متخصص عفونت ادراری