[sbu_post_image]
علل و راهحل عفونت ادراري
عفونت دستگاه ادراري، يكي از شايعترين بيماريهاي سنين مختلف است که معمولا در خانمها بيشتر ديده ميشود؛ بهطوري که آمار شيوع آن در خانمها در سنين باروري تا 50 برابر آقايان نيز گزارش شده است. در اين سنين، حداقل 30 درصد خانمها اين عفونت را تجربه ميکنند.
درباره اين عفونت با دکتر محمدرضا نوروزي، استاد بيماريهاي کليه و مجاري ادراري در دانشگاه علوم پزشکي تهران و نايب رييس شوراي عالي نظام پزشکي گفتگويي کردهايم که ميخوانيد.
علت عفونت ادراري در خانمها
البته در کودکان، در سنين زير 3 ماهگي، عفونتهاي ادراري در پسرها بيشتر از دختران است اما پس از آن، شيوع عفونت در زنان 30 تا 50 برابر مردان است و علت آن هم كوتاه و مستقيم بودن مجراي ادرار در زنان است كه در نتيجه آن، ميكروبها به سادگي با عبور از مجرا به مثانه ميرسند و عفونت سطحي ايجاد ميكنند. از طرفي، با توجه به اختلافهاي آناتوميك بدن زنان و مردان، علايم عفونتهاي ادراري در آنها هم تفاوتهايي با يكديگر دارند.
در زنان، دستگاه تناسلي شامل رحم و تخمدانهاست كه سيستمي مستقل و كاملا مجزا از سيستم ادراري است؛ در صورتي كه در مردان، سيستم ادراري و سيستم تناسلي يك مجموعه مرتبط است و به همين دليل، علايم عفونت ادراري در زنان و مردان با هم تفاوت دارد. البته سوزش ادرار، تكرر ادرار، تحمل كم مثانه و ادرار خوني در هر 2 جنس مشترك است؛ در حالي كه عفونت مجاري ادراري در مردان، همراه با خروج ترشح چركي از مجراست. به علاوه، ميكروب از طريق مجرا ممكن است به پروستات و از آنجا نيز به بيضهها برسد و در اين نواحي عفونت حاد ايجاد كند. از طرف ديگر، به علت كوتاه بودن طول مجراي زنان، امكان رسيدن ميكروب از خارج به مثانه بسيار زياد بوده و به همين دليل، عفونتهاي ادراري در زنان شايعتر از مردان است.
التهاب گلومرول و کليه (گلومرولونفريت)
التهاب گلومرول و کليه عبارتى است که براى بيان بيمارىهاى گوناگون و متعددى که گلومرولها (واحدهاى تصفيهکنندهٔ کوچک مولد ادرار) را مبتلا مىکنند، بهکار مىرود. اين عارضه اغلب در اثر اتصال پروتئينهاى خون به گلومرولها ايجاد مىشود که باعث التهاب و ممانعت از عملکرد مناسب آنها مىگردد. اگر گلومرولها به تعداد کافى مبتلا شوند، عملکرد کلى کليهها مختل مىشود و نارسائى کليه و فشار خون بالا بروز مىکند. علائم بسته به شدت بيمارى متغير است. در خفيفترين شکل آن علامتى وجود ندارد. با پيشرفت بيمارى خستگى و احساس ناخوشى عمومى (بىحالي) بروز مىکند.
تشخيص التهاب گلومرول و کليه معمولاً توسط آزمايش ادرار و نمونهبردارى از کليه داده مىشود. براى نمونهبردارى يک سوزن داخل کليه مىشود و تکهاى از بافت کليه خارج مىگردد و توسط ريزبين (ميکروسکوپ) معاينه مىشود تا علت خاص بيمارى تعيين شود.
عوارض گلومرولونفریت
عوارض گلومرولونفریت عبارتند از: نارسایی حاد کلیه، نارسایی مزمن کلیه، افزایش فشار خون، سندرم نفروتیک. درمان گلومرولونفریت به حاد یا مزمن بودن آن، علت زمینه ای بیماری و نوع و شدت علایم بستگی دارد. بعضی از انواع گلومرولونفریت حاد به ویژه در صورتی که به دنبال عفونت استرپتوکوکی ایجاد شده باشند اغلب خود به خود و بدون نیاز به درمان، طی مدت 6 تا 8 هفته برطرف می شوند. برای کنترل افزایش فشار خون، استفاده از داروهای مُدر، مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEI)، داروهای مسدود کننده ی کانال کلسیم و داروهای مسدود کننده ی بتا توصیه می شود. در مواردی که در اثر عفونت استرپتوکوکی یا باکتریایی، لوپوس یا التهاب عروقی (واسکولیت)، نفروپاتی IgA، و سندرم گودپاسپر ایجاد شده اند می توان با درمان آنها، گلومرونفریت را درمان نمود. در صورت بروز نارسایی حاد کلیه، دیالیز موقت موجب حذف مایع اضافی بدن و کنترل فشار خون می شود. در نارسایی مزمن کلیه باید از دیالیز دایمی یا پیوند کلیه استفاده نمود.
نکته: محدود کردن مقدار نمک طعام مصرفی، پروتئین و پتاسیم، و در صورت ابتلا به دیابت، کنترل وزن و کنترل فشار خون و مقدار قند خون، موجب آهسته شدن سرعت آسیب کلیوی در گلومرولونفریت می شود.
(به انگلیسی: Glomerulonephritis) نوعی بیماری کلیوی(معمولا هردو کلیه باهم) است که مشخصهٔ آن التهاب گلومرولها، یا رگهای خونی کوچک در کلیهها میباشد. این حالت ممکن است همراه یا بدون هماچوری(وجود خون در ادرار) و پروتئینوری(وجود پروتئین در ادرار) بوده و یا به عنوان یک سندرم نفروتیک، سندرم نفریتیک، نارسایی حاد یا مزمن کلیوی عارض گردد. تشخیص الگوی گلومرونفریت(GN) مهم است، زیرا نتایج و درمان در انواع مختلف دارای تفاوت خواهدبود. علل اولیه آنهایی هستند که به خود کلیه مربوط هستند، در حالی که علل ثانویه با برخی عفونتها (باکتریایی، ویروسی یا انگلی پاتوژن)، مواد مخدر، اختلالات سیستمیک یا دیابت در ارتباط است.
علل بیماری گلومرولونفریت
گلومرولونفریت حاد به دنبال یك عفونت استرپتوككی رخ میدهد. شایعترین مكانهای عفونت عبارتند از گلو و پوست. علایم كلیوی معمولاً 3-2 هفته بعد از عفونت استرپتوككی رخ میدهند. گلومرولونفریت مزمن نادر است و امكان دارد دلایلی غیر از گلومرولونفریت حاد داشته باشد. سایر علل شناخته شده عبارتند از لوپوس، عفونتهای ویروسی، آندوكاردیت باكتریایی. گاهی علت آن ناشناخته است.
علایم شایع گلومرولونفریت
گلومرلونفریت خفیف هیچ علامتی ایجاد نمیكند و تشخیص آن تنها با آزمایش ادرار میسر میشود. گلومرولونفریت شدید علایم زیر را ایجاد میكند:
۱. ادرار تیره یا كمی قرمز
۲. احساس كسالت
۳. خوابآلودگی
۴. تهوع یا استفراغ
۵. سردرد
۶. گاهی تب
۷. بیاشتهایی
۸. كاهش ادرار
۹. تنگی نفس
۱۰. بالارفتن فشار خون
۱۱. وجود پروتئین در ادرار
۱۲. اختلال بینایی (به علت بالا بودن فشار خون)
جمعشدن مایع در بدن، خصوصاً پف كردن چشمها و ورم مچ پا
منبع : متخصص مجاری ادراری