عفونت دستگاه ادراری و راه تشخیص عفونت دستگاه ادراری

عفونت دستگاه ادراری

عفونت دستگاه ادراری(urinary tract infection-UTI )، عبارت است از بروز عفونت در هر قسمت از سیستم ادراری، شامل اعضای جمع آوری کننده و نگه دارنده و دفع کننده ی ادرار، یعنی کلیه ها، حالب ها، مثانه و پیشابراه.* معمولاً UTIدر اثر ورود باکتری هایی که می توانند در دستگاه گوارش، مهبل(واژن) یا اطراف پیشابراه زندگی کنند به دستگاه ادراری ایجاد می شود.

در اغلب موارد این باکتری ها از طریق پیشابراه به مثانه و کلیه ها می رسند. اکثراً سیستم دفاعی بدن این باکتری ها را از بین می برد و علایمی ایجاد نمی شوند ولی گاهی باکتری های مزبور موجب بروز عفونت در دستگاه ادراری می شوند.

خانم ها و افراد مسن بیشتر مستعد ابتلا به عفونت ادراری هستند.* علایم عفونت دستگاه ادراری عبارتند از:سوزش ادرار، تکرر یا فوریت ادرار، درد پشت و کمر یا قسمت پایین شکم، ادرار تیره، خونی یا بدبو، تب یا لرز.* عفونت ادراری در اقایان جدی تر از خانم هاست و دشوارتر درمان می شود. همچنین عفونت ادراری در افراد مسن، زنان باردار، افراد مبتلا به دیابت و افرادی که به سختی ادرار می کنند نیز خطرناک است.

تشخیص عفونت دستگاه ادراری

تشخیص عفونت دستگاه ادراری با آزمایش ادرار، کشت ادرارف رادیوگرافی، سونوگرافی، یا سی تی اسکن برای مشاهده مثانه یا کلیه ها و سیستوسکوپی( مشاهده پیشابراه و مثانه به وسیله دستگاهی موسوم به سیستوسکوپ) صورت می گیرد.* درمان عفونت دستگاه ادراری با آنتی بیوتیک مناسب انجام می شود. در عفونت های ساده معمولاً 3 روز درمان و در عفونت های جدی تر 7 تا 10 روز درمان با آنتی بیوتیک ضروری است.* گاهی عفونت های ادراری علی رغم درمان صحیح و کامل عود می کنند. حدود یک پنجم زنان مبتلا به عفونت دستگاه ادراری دوباره دچار عفونت مزبور می شوند. بعضی از خانم ها هرسال 3 بار یا بیشتر مبتلا به عفونت دستگاه ادراری می شوند. آقایان نیز به عفونت های عودکننده ادراری دچار می شوند. در افراد مبتلا به دیابت یا مشکل دفع ادرار نیز عفونت عودکننده ادراری روی میدهد.

نکته: در صورتی که مبتلا به عفونت ادراری عود کننده هستیدف به پزشک مراجعه نماییدتا با استفاده از برنامه های درمانی مخصوص تحت درمان قرار بگیرید.

سیستوسکوپی و اورتروسکوپی چیست؟

در هنگام وجودمشکل ادراری ممکن است پزشک، معاینه سطح داخلی مثانه و پیشابراه به وسیله ی دستگاهی موسوم به سیستوسکوپ(cystoscope ) را توصیه نماید. سیستوسکوپ، عدسی هایی شبیه به میکروسکوپ یا تلسکوپ دارد که به وسیله ی آن می توان داخل مثانه و پیشابراه را مشاهده کرد.

در بعضی از سیستوسکوپ ها از رشته های اپتیک(فیبرهایشیشه ای قابل انعطاف استفاده شده است که تصویر را از نوک لوله دستگاه به قسمت چشمی واقع در سر دیگر لوله منتقل میکنند. قطر سیستوسکوپ به اندازه ی مداد است و نوک آن دارای چراغی است که با نور خود فضای مورد معاینه را روشن می کند.

چنانچه از سیستوسکوپ فقط برای مشاهده ی مثانه استفاده شود، این کار،«سیستوسکوپی»(cystoscopy) و در صورتی که فقط برای مشاهده پیشابراه مورد استفاده قرار گیرد،«اورتروسکوپی»(urethroscopy ) و اگر برای مشاهده همزمان مثانه و پیشابراه استفاده شود،«اورتروسیستوسکوپی(urethrocystoscopy ) نامیده می شود.

از سیستوسکوپی و اورتروسکوپی برای تشخیص عفونت های مکرر دستگاه ادراری،وجود خون در ادرار(هِماچوری)، بی اختیاری ادرار یا وجود مثانه ی بیش فعالف وجود سلول های غیرعادی در آزمایش ادرار، نیاز به قراردادن سوند(کاتتر) در مثانه، درد درهنگام ادرارکردن، دردمزمن لگن، سیستیت(التهاب مثانه)مزمن، انسداد ادراری( مثلاً در بزرگی پروستات یا تنگی مجاری ادراری)، وجود سنگ در مثانه و پولیپ، تومور یا سرطان مثانه استفاده می شود.

می توان برای تشخیص سنگ و بعضی ضایعات حالب از اورِتِروسکوپی(ureteroscopy) استفاد کرد که باید توجه داشت که اورِتِروسکوپی( به معنی مشاهده ی حالب) با اورِتروسکوپی(urethroscopy) به معنی مشاهده ی پیشابراه تفاوت دارد و برخلاف آن، تحت بی هوشی عمومی انجام می شود.

منبع : متخصص مجاری ادراری