عفونت مثانه،عفونت‌های ادراری

بارداری و عفونت مثانه

بارداری احتمال ابتلا به عفونت هر یک از بخش‌های دستگاه ادراری را بالا می‌برد. مقدار زیاد هورمون پروژسترون، موجب شل شدن عضلات حالب و در نتیجه گشادتر شدن حالب می‌شود.

رحم در حال رشد، می‌تواند به حالب ها فشار وارد آورد و جریان ادرار را در داخل آن‌ها با اختلال مواجه کرده و سرعت آن را کند سازد.

رشد جنین موجب فشار بر روی مثانه می‌شود و در نتیجه تخلیه آن هنگام دفع کامل نخواهد بود.

در نتیجه این اختلالات باعث می‌شود که عبور ادرار در مسیر دستگاه ادراری بیشتر طول بکشد و باکتری‌ها قبل از خروج از بدن زمان بیشتری برای تکثیر در اختیار خواهند داشت.

پزشک در همان اولین نوبت معاینات دوران بارداری آزمایش ادرار درخواست می‌کند، خواه شما علائم عفونت مثانه داشته باشید یا خیر.

پيشگيرى از عفونت مثانه

 حداقل ۸ليوان در روز مايعات نوشيده و از كافئين بپرهيزيد – مراقبت از پيشابراه- – استفاده از دوش به جاى وان حمام- عدم مصرف اسپرى ها و دئودورانت- استفاده از لباس زير نخى- رعايت بهداشت فردى

در 90 درصد عفونت‌هاي ادراري، ميكروب‌ها از راه مستقيم و با عبور از مجراي خروجي ادرار به مثانه مي‌رسند. درعين‌حال، عفونت دستگاه ادراري توسط عوامل مختلف بروز مي‌كند. عفونت‌هاي غيراختصاصي باكتريايي در دستگاه ادراري فوقاني بيشتر ديده مي‌شود و عفونت‌هاي اختصاصي و عفونت‌هاي منتقله از طريق تماس‌هاي جنسي نيز بيشتر در دستگاه ادراري تحتاني ديده مي‌شود.

اغلب افراد لفظ عفونت ادراری را به جای لفظ عفونت مثانه که نوعی عفونت باکتریایی است و در مثانه ایجاد التهاب می‌کند و با علائمی نظیر احساس نیاز به دفع مکرر ادرار و سوزش ادراری همراه است، بکار می‌برند.

عفونت مثانه (سیستیت) در بین خانم‌های 20 تا 50 سال نسبتاً شایع است، گفت: علائم عفونت مثانه در خانم‌ها متفاوت است و با علایمی مانند درد، ناراحتی و سوزش هنگام دفع ادرار و یا درد هنگام مقاربت جنسی بروز می‌کند.

ناراحتی لگن یا درد قسمت تحتانی شکم که اغلب در قسمت فوقانی استخوان لگن نمایان می شود، افزایش دفعات دفع ادرار و احساس فشار و نیاز به ادرار کردن به طور مکرر حتی زمانی که میزان ادرار در مثانه بسیار کم است، ادرار بدبو و کدر، همچنین وجود خون در ادرار ( که در جواب آزمایش ادرار دیده می شود) از علایم سیستیت است.

به علت اینکه احساس نیاز به دفع ادرار در دوران بارداری عارضه‌ای شایع است، ممکن است تشخیص قطعی سیستیت به خصوص در مواردی که علائم خفیف است، مشکل باشد. بنابراین در مواردی که علائم و ناراحتی ادراری و سوزش ادرار وجود دارد باید با مراجعه سریع به پزشک و با انجام آزمایش ادرار تشخیص قطعی داده شود.

چه کسانی بیشتر به عفونت‌های ادراری مبتلا می‌شوند؟

در پاسخ باید گفت بروز عفونت‌های ادراری، به سن و جنس افراد بستگی دارد. اگر بخواهیم از دیدگاه جنسی موضوع را بررسی کنیم باید بگویم عفونت ادراری در زنان شایع‌تر از مردان است، زیرا مجرای ادراری در زنان کوتاه‌تر بوده و باکتری راحت‌تر وارد پیشابراه می‌شود. این باکتری‌ها اغلب از ناحیه دستگاه گوارش یعنی مقعد به دستگاه ادراری تحتانی ورود پیدا می‌کنند.

همچنین میزان شیوع در زنان متاهل بیش از زنان مجرد است، چون با ازدواج، فلور نرمال واژن زن تغییر کرده (واژن فاصله اندکی با پیشابراه دارد) و این نیز عاملی برای بروز عفونت در زنان است. اما اگر بخواهیم از نظر سنی بررسی کنیم، در صورتی که در کودک پسری یک بار عفونت ادراری دیده شود این علامت برای ما هشداردهنده خواهد بود، زیرا می‌تواند به دلیل نقص مادرزادی در مجرای ادراری او باشد.

 اما در کودکان دختر که دچار دو یا چند بار عفونت شوند، گرچه پیگیری ضروری است و علت دقیق آن باید مشخص شود، ولی عفونت ادراری آنها به اندازه عفونت ادراری در کودکان پسر اهمیت ندارد. مورد بعدی شیوع عفونت ادراری در مردان میانسال است. غده پروستات در همه مردان به طور فیزیولوژیک شروع به رشد می‌کند و حجیم‌تر می‌شود. این افزایش حجم، اجازه تخلیه کامل مثانه را نمی‌دهد. ادرار احتباس یافته و محیط غیراستریل احتمال عفونت ادراری را بالا می‌برد. بنابراین در مردان میانسال نیز عفونت ادراری شیوع بیشتری دارد.

عفونت مجاري ادراري به واسطه باکتري ها ايجاد مي شود و البته باکتري مي تواند هر بخشي از دستگاه ادراري را آلوده سازد. بروز اين نوع عفونت در بين زنان 10 بار بيشتر از مردان است. بيش از نيمي از زنان حداقل يک بار در طول زندگي، عفونت مجاري ادراري را تجربه مي کنند. براي درمان اين عفونت بايد باکتري ها از بين بروند و به اين منظور بايد مصرف غذاهاي اسيدي باز شود، زيرا محيط اسيدي باکتري هاي مضر را از بين مي برد. از مهم ترين علايم اين بيماري عبارتند از:
درد يا سوزش به هنگام دفع ادرار
تکرر ادرار
وجود خون در ادرار
درد در قسمت زير شکم
تب به ويژه در نوزادان و کودکان
از عوامل خطر به وجود آمدن عفونت مجاري ادراري، مي توان ديابت، بارداري، باکتري اشريشياکلي، استفاده از محصولات قوي پاک کننده پوست، استفاده از قرص هاي ضد بارداري، مصرف زياد آنتي بيوتيک و انسداد مجاري ادراري به دليل تومور يا توده بدخيم را نام برد.
براي درمان، از چندين نوع آنتي بيوتيک معمولاً به مدت 10-7روز استفاده مي شود که به دستور پزشک معالج صورت مي گيرد، ولي درمان هاي جايگزين هم مي توانند به بهبود علايم کمک کنند. مهم ترين توصيه هاي تغذيه اي که در اين رابطه مي توان به آنها اشاره نمود، عبارتند از:
در طول روز مايعات زياد مانند چاي و آب بنوشيد. از مصرف نوشيدني هاي شيرين و آبميوه هاي شيرين شده پرهيز کنيد. روزانه 8-6 ليوان آب تصفيه شده بنوشيد.
عصاره قره قاط و زغال لخته حاوي موادي هستند که به علت محتواي پروآنتوسيانيدين، پيوستن باکتري ها به بافت مثانه را مهار مي کنند. نوشيدن آب قره قاط شيرين نشده به طور منظم به کاهش خطر عفونت مجاري ادراري کمک مي کند، هر چند نوشيدن اين عصاره ها عفونتادراري را درمان نخواهد کرد و دقت کنيد که اگر داراي علايم عفونتادراري هستيد، بايد به پزشک مراجعه کنيد و آنتي بيوتيک دريافت نماييد.

منبع : متخصص اورولوژی تهران