[sbu_post_image]
علایم بیماری های کلیه
مهم ترین علامت سندرم آسیب حاد کلیه کاهش سریع و ناگهانی عملکرد دفع از طریق کلیه هاست. اگر کارکرد کلیه ظرف 48 ساعت کاهش چشمگیری پیدا کند، فرد به این نوع عارضه مبتلا شده است. این بیماری در اصل از دو طریق قابل تشخیص است.
یکی این که میزان انباشت محصولات نهایی سوخت و ساز نیتروژن (یعنی اوره و کراتنین) در خون افزایش و دیگر این که میزان خروج و دفع ادرار به میزان قابل توجهی کاهش یابد. گاهی هم هر دو علامت در بیمار بروز می کند.
بیشترین مناطق بروز AKI کشورهای درحال توسعه است. از آنجا که این طیف بیماری ها براساس تعریف جدیدی ارائه شده اند، هنوز آمارهای دقیقی از آنها در بسیاری از کشورهای جهان وجود ندارد. به همین دلیل نمی توان برآورد دقیقی از وضع آنها در چنین کشورهایی ارائه کرد.
با این حال مطابق تخمین منابع رسمی جهانی مانند فدراسیون بین المللی بنیادهای کلیه (IFKF) در این کشورها کودکان، نوجوانان و جوانان در معرض خطر ویژه این بیماری ها قرار دارند؛ زیرا این مشکل بکرات در نتیجه التهاب معده و روده، مسمومیت، مالاریا یا سایر بیماری های عفونی مسری در چنین کشورهایی بروز کرده است.
بعلاوه قربانیان بلایای طبیعی مانند زلزله نیز در چنین کشورهایی اغلب بر اثر آسیب های حاد کلیوی (AKI) جان خود را از دست می دهند.
شدر ابتدای بیماری های کلیوی، اغلب علائم خاصی وجود ندارد. «نارسایی کلیوی کم کم با خستگی بیش از حد بر اثر انجام یک کار، از دست دادن اشتها و نیاز به دفع ادرار به دفعات هنگام شب، احساس میشود.» به طور کلی عدم کارکرد کلیه ها، در موارد پرفشاری خون، یا بعد از آزمایش ادرار کشف میشود. با پیشرفت درجه و شدت نارسایی کلیوی، پزشکان بر روی آزمایش خون حساب میکنند. اصلی ترین فاکتور کراتینین است، یعنی میزان کراتینین در خون سنجیده میشود.
کراتنین از نابودی طبیعی سلول های ماهیچه ای در بدن تولید میشود. اگر کلیه ها درست کار نکنند، میزان کراتنین خون افزایش مییابد.»
تشخيص سنگ کليه
تشخيص سنگ کليه در کسانی که تاکنون سنگ کليه نداشته اند، هيچ علامتی هم ندارند، کمی مشکل است. از طرفی نمی توان به تمام افراد جامعه هم توصيه کرد که بروند و سونوگرافی و راديولوژی بشوند، چرا که احتمال دارد سنگ کليه داشته باشند. بنابراين ما توصيه می کنيم در کسانی که ممکن است کليه سنگ ساز داشته باشند و دلايلی به نفع سنگ کليه در آنها وجود دارد، بررسی های لازم صورت گيرد، مثلا” کسانی که در فاميل درجه يکشان سابقه سنگ کليه وجود دارد، هر سال يا هر دو سال يکبار، برای اين بررسی ها به پزشک مراجعه کنند. افرادی هم که خودشان سابقه سنگ کليه دارند، بايد سالی يکبار تحت سونوگرافی و بررسی های لازم قرار بگيرند.
تشخیص وجود سنگ های کلیه با طرح بارز نشانه ها، وقتی که سایر علل ممکن برای درد در ناحیه شکم یا پهلو رد شوند، مورد ظن قرار می گیرد. معمولاً تصویر برداری در جهت تأیید تشخیصی بکار گرفته می شود. روش تشخیصی CTاسکن مارپیچی بدون استفاده از ماده حاجب، رایج ترین روش برای پی بردن به وجود سنگ یا انسداد در درون مجاری ادراری است. در خانم های باردار و سایر افرادی که نباید در معرض اشعه قرار گیرند، ممکن است برای کمک به تأیید تشخیص آزمون سونوگرافی انجام شود.
سنگ شکنی سنگ کلیه
PCNL به معنی خروج سنگ های کلیه از طریق پوست و بدون شکاف جراحی باز می باشد. در این روش با بیهوشی عمومی یا نخاعی در این بیمار یک سوند حالب گذاشته شده و سپس در موقعیت خوابیده به صورت، روی تخت جراحی قرار می گیرد و سپس با تزریق ماده حاجب از طریق سوند حالب و عکس برداری همزمان با استفاده از اشعه X و یا استفاده از دستگاه سونوگرافی موقعیت کلیه و سنگ داخل آن را دقیقاً مشخص می کنند و یک عدد سوزن از ورودی مناسب وارد کلیه می شود و با خروج ادرار از سوزن از مناسب بودن آن اطمینان حاصل می کنیم. در مرحله بعد مسیر بین پوست و کلیه را بدون اینکه برش جراحی داده شود با استفاده از گشاد کننده ها، گشاد کرده و سپس یک عدد لوله در داخل کلیه گذاشته می شود و با عبور دوربین به داخل کلیه و آندوسکوپی داخل کلیه محل سنگ را مشخص و با لیزر یا لیتوکلاست سنگ را کاملاً خرد کرده و با پنس بیرون آورده می شود. امروزه بیش از 96 درصد سنگ های بزرگ کلیه به روش PCNL قابل درمان هستند. برتری بزرگ PCNL نسبت به عمل جراحی باز عدم شکاف بزرگ پوستی و همچنین عدم دستکاری کلیه می باشد و همچنین از یک بخیه به جای 25 تا 30 بخیه عمل جراحی باز استفاده می شود که این کار باعث درد کمتر پس از عمل و زیبائی پوست و برگشت هر چه سریعتر بیمار به کار و فعالیت روزمره می شود.
بیمار حتماً مصرف آسپرین و داروهای رقیق کننده خون را یک هفته قبل از عمل جراحی قطع کند.
عفونت ادرار فعال باید درمان شود.
در صورت وجود هر گونه بیماری خونی، قلبی و عروقی و ریوی با دکتر مربوطه مشاوره انجام شود.
استراحت نسبی و عدم انجام کارهای سنگین جهت جلوگیری از خونریزی احتمالی به مدت 10روز
مصرف مایعات زیاد
عدم زور زدن و برداشتن چیزهای سنگین
منبع : متخصص اورولوژی تهران