[sbu_post_image]
سیستوسکوپی و اورتروسکوپی چیست؟
در هنگام وجودمشکل ادراری ممکن است پزشک، معاینه سطح داخلی مثانه و پیشابراه به وسیله ی دستگاهی موسوم به سیستوسکوپ(cystoscope ) را توصیه نماید. سیستوسکوپ، عدسی هایی شبیه به میکروسکوپ یا تلسکوپ دارد که به وسیله ی آن می توان داخل مثانه و پیشابراه را مشاهده کرد.
در بعضی از سیستوسکوپ ها از رشته های اپتیک(فیبرهایشیشه ای قابل انعطاف استفاده شده است که تصویر را از نوک لوله دستگاه به قسمت چشمی واقع در سر دیگر لوله منتقل میکنند. قطر سیستوسکوپ به اندازه ی مداد است و نوک آن دارای چراغی است که با نور خود فضای مورد معاینه را روشن می کند.
چنانچه از سیستوسکوپ فقط برای مشاهده ی مثانه استفاده شود، این کار،«سیستوسکوپی»(cystoscopy) و در صورتی که فقط برای مشاهده پیشابراه مورد استفاده قرار گیرد،«اورتروسکوپی»(urethroscopy ) و اگر برای مشاهده همزمان مثانه و پیشابراه استفاده شود،«اورتروسیستوسکوپی(urethrocystoscopy ) نامیده می شود.
از سیستوسکوپی و اورتروسکوپی برای تشخیص عفونت های مکرر دستگاه ادراری،وجود خون در ادرار(هِماچوری)، بی اختیاری ادرار یا وجود مثانه ی بیش فعالف وجود سلول های غیرعادی در آزمایش ادرار، نیاز به قراردادن سوند(کاتتر) در مثانه، درد درهنگام ادرارکردن، دردمزمن لگن، سیستیت(التهاب مثانه)مزمن، انسداد ادراری( مثلاً در بزرگی پروستات یا تنگی مجاری ادراری)، وجود سنگ در مثانه و پولیپ، تومور یا سرطان مثانه استفاده می شود.
می توان برای تشخیص سنگ و بعضی ضایعات حالب از اورِتِروسکوپی(ureteroscopy) استفاد کرد که باید توجه داشت که اورِتِروسکوپی( به معنی مشاهده ی حالب) با اورِتروسکوپی(urethroscopy) به معنی مشاهده ی پیشابراه تفاوت دارد و برخلاف آن، تحت بی هوشی عمومی انجام می شود.
درمان مناسبی برایشان اتخاذ شود.
عفونت ادراری
کلیهها، میزنای و مثانه، دستگاه ادراری را تشکیل میدهند. محیط دستگاه ادراری باید استریل و فاقد باکتری باشد و وقتی باکتری وارد این محیط میشود علائمی در بدن فرد بیمار به وجود میآورد که ممکن است ابتدا مشکل چندانی پدید نیاورند، ولی با ازدیاد عامل بیماری زا بتدریج زندگی بیمار دچار اختلال میشود و بیمار از حضور در جمع و فعالیت روزانه خود باز خواهد ماند.
البته با پیشرفت عفونت ادراری، عوارضی جدی نیز دیده میشود که خطرناک است. نشانههای عفونت ادراری کدام است و چگونه عوامل بیماریزا وارد مثانه میشود و مهمتر اینکه چه کنیم به این بیماری مبتلا نشویم؟
درمان عفونت ادراری
درمان عفونتهای ادراری به صورت دارویی است. بیشتر مواقع با یک دوره کوتاه درمانی مشکل بیمار برطرف میشود. ولی در موارد عودکننده که دلیل مشخصی هم برای عود پیدا نمیکنیم، به درمان آنتیبیوتیک طولانیمدت نیاز است. گاه لازم میشود تا یک ماه،شش ماه یا حتی دو سال درمان ادامه یابد. حتی گاهی نیز درمان آنتیبیوتیک آنقدر ادامه مییابد که بیماری به درمان مقاوم میشود. در این حالت لازم است داروها تغییر کند.
عفونتهای ادراری به درمان نیاز دارد، ولی هر بیمار باید مواردی را رعایت کند؛ یعنی مصرف مایعات روزانه را بالا ببرد. بهتر است این مقدار شش تا هشت لیوان باشد. عصاره زغال اخته مانع پیوستن باکتریها به دیواره مثانه میشود و اگر به طور مکرر مصرف شود، احتمال عود را کاهش خواهد داد.
البته این عصارهها به صورت قرصهای خوراکی در داروخانهها وجود دارند. بسیاری از بیماران برای رهایی از عود مکرر ممکن است با مواد ضدعفونیکننده مجاری را شستوشو دهند که این کار به هیچ وجه توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باعث تحریک بشود. بنابراین توصیه میکنیم همه کسانی که مبتلا به هر نوع عفونت ادراری هستند چه ساده و چه عودکننده به پزشک مراجعه کنند تا درمان مناسبی برایشان اتخاذ شود.
علایم عفونت کلیه
علایم عفونت و التهاب حاد کلیه عبارنتد از : بروز ناگهانی ، تب و لرز تکان دهنده ، سوزش و تکرر ادرار ، دفع ادرار کدر یا خونی ، درد یک طرفه یا دو طرفه کمر که گاه شدید است ، درد شکم ، خستگی قابل توجه ، لازم به ذکر است که کودکان خردسال وسالمندان ممکن است علایم معمول بیماری را نداشته باشند و تشخیص عفونت در آنان دشوارتر باشد . تشخیص دقیق بیماری با آزمایش ادرار امکان پذیر است. عفونت مزمن کلیه بر خلاف عفونت حاد کلیه معمولا بدون علامت است . علایم بروز نارسایی مزمن کلیه عبارتند از: کم خونی ، ضعف ، کاهش اشتها ، پرفشاری خون ، درد یکطرفه یا دوطرفه کمر وجود پرو تئین در ادرار. پیلونفریت حاد در افراد بزرگسال معمولاً اسکار (اثر جوش خوردگی و ترمیم ) کلیوی یا آسیب پایدار بر جای نمیگذارد. ولی در کودکان به علت عدم تکامل رشد کلیه ؛ عفونت کلیه میتواند اسکار ایجاد کند و به طور دائم عملکرد کلیه را مختل کند.
آبسه کلیوی زمانی ایجاد می شود که عامل میکروبی به همراه سلول ها التهابی بدن فرد و چرک حاصل از آنها تجمع پیدا کرده و توده آب را تشکیل می دهد که اطرافش پوشش خاصی دارد و این عفونت به بیرون راه ندارد . علائم آن مثل پیلونفریت حاد است و تشخیص قطعی آن با سی تی اسکن امکان پذیر است.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار