ميکروبها چگونه وارد دستگاه ادراري ميشوند؟
در 90 درصد عفونتهاي ادراري، ميكروبها از راه مستقيم و با عبور از مجراي خروجي ادرار به مثانه ميرسند. درعينحال، عفونت دستگاه ادراري توسط عوامل مختلف بروز ميكند. عفونتهاي غيراختصاصي باكتريايي در دستگاه ادراري فوقاني بيشتر ديده ميشود و عفونتهاي اختصاصي و عفونتهاي منتقله از طريق تماسهاي جنسي نيز بيشتر در دستگاه ادراري تحتاني ديده ميشود.
علت عفونتهاي ادراري
بهطوركلي، در هر فردي كه به هر علتي سيستم ايمني بدنش تضعيف شده باشد، عامل مساعدكنندهاي براي رشد ميكروبها و ايجاد عفونت وجود دارد. از عوامل موثر ديگر در ايجاد عفونت ادراري عادات بد بهداشتي در زنان است. مثلا وقتي كه به دستشويي ميروند و آب را با فشار به خود ميگيرند و يا براي خشك كردن خود، دستمال كاغذي را با فشار به بدنشان ميكشند، باعث انتقال ميكروبهاي اين نواحي به داخل مجراي ادرار ميشوند. از طرف ديگر، هرگاه در دستگاه ادراري توقف و ركود در مسير جريان ادرار به وجود بيايد، شيوع عفونت بالا ميرود. مثلا تنگي مادرزادي محل اتصال كليه به حالب، تنگي محل حالب به مثانه، برگشت ادرار مثانه به كليهها، تنگي مجرا و بودن جسم خارجي مثل سوند در سيستم ادراري. در اين موارد معمولا پس از قطع آنتيبيوتيك بلافاصله عفونت عود ميكند.
علايم عفونتهاي ادراري
علايم اين عفونتها 2 دستهاند؛ علايم ناشي از تحريك و التهاب سيستم ادراري كه بر حسب محل عفونت متفاوت است و علايم عموميعفونت در بدن كه شامل بياشتهايي، تهوع، استفراغ و… است. البته علايم در كودكان و بزرگسالان تفاوت دارد ولي علايم مشتركي در عفونتهاي ادراري وجود دارد كه بايد همه افراد به آن آگاهي داشته باشند. سوزش ادرار و تكرر ادرار كه به علت تحريك مثانه در اثر عفونت و التهاب ايجاد ميشود و همچنين تحمل كم مثانه كه در كودكان و گاهي در بزرگسالان ممكن است منجر به بياختياري ادراري شود، يکي از اين علايم است. از علايم ديگر ميتوان به تغيير رنگ ادرار به صورت كدر يا خوني شدن ادرار اشاره کرد كه معمولا بيماران را به وحشت مياندازد. درد پهلوها، اشكال در ادرار كردن و احتباس ادراري را نيز نبايد از قلم انداخت.
در صورتي كه عفونت ادراري فعاليت كليهها را كم كند و اوره خون را بالا ببرد، ممكن است منجر به سقط جنين شود ولي به طور كلي، عفونت كليه (پيلونفريت) در دوران بارداري باعث كاهش وزن جنين ميشود و طبعا نوزادي كه وزنش در موقع تولد از وزن استاندارد كمتر است، در معرض خطر ابتلا به بيماريهاي مختلف قرار ميگيرد. به همين خاطر، ما در زنان باردارِ دچار عفونت ادراري، پس از درمان كامل عفونت، پيشگيري از عفونت را به صورت مصرف دوز پايين آنتيبيوتيك تا آخر زمان بارداري ادامه ميدهيم؛ درحالي كه در عفونتهاي سطحي ادراري در خانمهاي غيرباردار درمان كوتاهمدت 3 تا 5روزه و حتي تجويز يك دوز واحد كافي است. در عين حال، همواره به خانمهاي باردار توصيه ميکنيم که در طول ماههاي بارداري به استخر نروند زيرا احتمال ابتلا به عفونت مجاري ادرار و خطرهاي گفته شده وجود دارد.
منبع : متخصص ارولوژی تهران