علل عفونت مثانه
مثانه میتواند به وسیله باکتریها، ویروسها، قارچها و یا انگلها عفونی شود زمانی که فرد به خاطر درمان بیماریهای دیگر از سوند استفاده کند، ممکن است دچار عفونت ادراری شود. در واقع یکی از شایعترین راههای ابتلا به عفونت مثانه آن است که میکروارگانیسمها از از بیرون بدن وارد پیشابراه شود. این عفونت در زنان بسیار شایع است زیرا مدخل پیشابراخه با مخرج فاصله کمی دارد و عفونت به سادگی از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال مییابد. همچنین به علت این که در زنان طول پیشابراه کوتاهتر است، عفونت به سادگی این مسافت کم را تا مثانه طی میکند. از سویی دیگر، عفونتها میتوانند از طریق جریان خون از نقطهای به نقطه دیگر رفته و بدین ترتیب مثانه را نیز درگیر کند. عفونتهای کلیه میتواند پخش شود و مثانه را نیز مبتلا کند.
در مردان،عفونت باکتریال حاد پروستاتمیتواند علت عفونت مثانه به حساب آید. غده پروستاتدرست زیر مثانه واقع شده. عفونت میتواند در طول پیشابراه به راه خود ادامه دهد. ویروسهای همچون هرپس (Herpes) که ممکن است دستگاه تناسلی را درگیر کند نیز میتواند در مثانه پخش، و باعث ایجاد عفونت مثانه گردد. در بیماریهایی مثل دیابت، لوپوس، یا در صورت شیمی درمانی، به دلیل مختل شدن عملکرد سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به عفونتهای قارچی مانند کاندیدا در مثانه بیشتر میشود. اگر به هنگام ادرار کردن، مثانه بطور کامل تخلیه نشود. احتمال عفونت مثانه بالا میرود. این زمانی رخ میدهد که علت مثانه ضعیف میشوند و یا اعصاب مثانه عملکرد صحیح خود را از دست میدهند.
در مردانی که پروستات آنها بزرگ شده است، احتمال تخلیه نشدن کامل ادرار وجود دارد. در بیماریهای زمینه ای مثل دیابت و MS احتمال آسیب عصبی به عصبهای مثانه بیشتر است. ممکن است آسیب وارد شده به عصبهای مثانه بیشتر است. ممکن است آسیب وارد شده به عصبهای مثانه در طی جراحی به وجود آمده باشد. باد توجه داشت که عفونت ناشی از اشرشیاکولی (E.Coli) در عفونت مثانه شایعتر است. التهاب مثانه یا سیستیت (Cystitis) حتی میتواند در مواردی که عفونتی در کار نباشد، به وجود بیاید. مثلا اگر فرد در معرض اشعه بوده باشد (مثل رادیوتراپی) و یا آلرژی شدید داشته باشد ممکن است دچار التهاب مثانه شود.
عوارض عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراری منجر به بروز عفونت های جدی تر مثانهو کلیه می شود.
برخی از علائم این عفونت ها عبارتند از : داشتن درد به هنگام ادرار کردن، تکرر ادرار، تب و لرز، و درد شکم.
پیشگیری عفونت مجاری ادراری
وقتی مثانه از ادرار پر می شود، اعصاب مثانه پیام هایی را به مغز می فرستند، مبنی بر اینکه مثانه باید خالی شود. در این گونه مواقع بایستی به این پیام ها توجه کنیم و فورا به دستشویی برویم.
برای اینکه مثانه تان سالم بماند، بایستی به محض احساس پر بودن مثانه به توالت بروید تا ادرار در مثانه جمع نشود.
همچنین قبل از بیرون رفتن از منزل و یا قبل از رفتن به جایی که دستشویی در دسترس نیست (مثل راه سفر)، زیاد مایعات ننوشید و حتما به دستشویی بروید.
اگر می بینید که مجبورید مکررا دستشویی بروید و یا برعکس به ندرت نیاز به دفع ادرار پیدا می کنید، بهتر است نزد پزشک متخصص کلیه و مجاری ادرار بروید تا اگر مثانه یا کلیه شما مشکلی دارد، پزشک با انجام آزمایش و معاینه، آنها را تشخیص دهد و درمان کند.
نیاز به دفع مکرر ادرارمی تواند نشان دهنده عفونت ادراری و یا ضعف عضلات مثانه باشد.
نیاز کم به دفع ادرار هم می تواند مربوط به گشاد شدن مثانه باشد.
پزشک متخصص برای بهبودی هر نوع مشکل ادراری، دارو یا ورزش را برای شما توصیه و تجویز خواهد کرد.
راه های پیشگیری از عفونت ادراری
پیشگیری از عفونت ادراری: اصول مهمی که باید رعایت شوند
به محض اینکه احساس کردید که ادرار دارید، ادرار را به داخل برنگردانید، فوراً به توالت بروید. با این روش، ادرار مدتی طولانی در مثانه باقی نخواهد ماند، همان طور که میدانید ماندن ادرار در مثانه میتواند باعث تکثیر میکروب ها و در نتیجه عفونت ادراری شود. هر چه بیشتر به خودتان برای نگه داشتن ادرار فشار بیاورید، احتمال افزایش هیپرتونی بر اسفنکتر مثانه بیشتر خواهد شد.
برای توالت رفتن، وقت بگذارید. به درستی در توالت قرار بگیرد و بگذارید ادرار به آهستگی خارج شود. به هیچ وجه به خودتان فشار نیاورید، اعمال فشار ممکن است به میاندوراه تان (محدوده میان منطقه تناسلی و مقعد) آسیب بزند. حواستان باشد که در روز به طور میانگین 6 تا 8 بار به توالت بروید تا مثانه تان به طور کامل خالی شود، اگر همۀ این زمانی را که برای توالت رفتن میگذارید، با هم جمع کنید فقط چیزی حدود 1 تا 2 ساعت در ماه خواهد شد !
هر بار مثانه تان را به طور کامل خالی کنید. هر گونه حبس ادرار میتواند باعث تکثیر میکروب ها شود و این خود میتواند عاملی باشد برای بروز عفونت ادراری.
ادرارتان را متوقف نکنید، این کار با تخلیۀ کامل مثانه در تعارض خواهد بود.
خانم ها حواسشان باشد که بعد از اتمام رابطۀ جنسی، حتماً به ادرار کنند.
و اما نوارهای بهداشتی، این نوارها فقط برای دوران قاعدگی در نظر گرفته شده اند و باید مرتب تعویض شوند، اما به خاطر حضور رطوبت، عاملی برای بیشتر شدن و تولید میکروب ها خواهند بود.
همیشه بعد از توالت خشک کردن را از قسمت جلو به عقب انجام دهید تا از جابه جایی میکروب های مقعدی به سمت فرج جلوگیری شود.
رعایت این اصول مهم باعث میشود که سیستم ادراری تان با سلامت و به خوبی کار کند. با انجام این اقدامات میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات که با عفونت ادراری شروع میشوند و در دراز مدت به عدم کنترل ادرار ختم میشوند، پیشگیری کنید.
آخرین توصیه: اگر در ادرارتان خون دیدید، حتماً با پزشک تان صحبت کنید، در این وضعیت انجام یک سری از آزمایش ها ضروری است. ممکن است وجود خون در ادرار علت های متفاوتی داشته باشد، از جمله: عفونت ادراری، سنگ کلیه و حتی سرطان کلیه ها…
منبع : متخصص اورولوژی تهران