علل و راهحل عفونت ادراري
عفونت دستگاه ادراري، يكي از شايعترين بيماريهاي سنين مختلف است که معمولا در خانمها بيشتر ديده ميشود؛ بهطوري که آمار شيوع آن در خانمها در سنين باروري تا 50 برابر آقايان نيز گزارش شده است. در اين سنين، حداقل 30 درصد خانمها اين عفونت را تجربه ميکنند.
درباره اين عفونت با دکتر محمدرضا نوروزي، استاد بيماريهاي کليه و مجاري ادراري در دانشگاه علوم پزشکي تهران و نايب رييس شوراي عالي نظام پزشکي گفتگويي کردهايم که ميخوانيد.
علت عفونت ادراري در خانمها
البته در کودکان، در سنين زير 3 ماهگي، عفونتهاي ادراري در پسرها بيشتر از دختران است اما پس از آن، شيوع عفونت در زنان 30 تا 50 برابر مردان است و علت آن هم كوتاه و مستقيم بودن مجراي ادرار در زنان است كه در نتيجه آن، ميكروبها به سادگي با عبور از مجرا به مثانه ميرسند و عفونت سطحي ايجاد ميكنند. از طرفي، با توجه به اختلافهاي آناتوميك بدن زنان و مردان، علايم عفونتهاي ادراري در آنها هم تفاوتهايي با يكديگر دارند.
در زنان، دستگاه تناسلي شامل رحم و تخمدانهاست كه سيستمي مستقل و كاملا مجزا از سيستم ادراري است؛ در صورتي كه در مردان، سيستم ادراري و سيستم تناسلي يك مجموعه مرتبط است و به همين دليل، علايم عفونت ادراري در زنان و مردان با هم تفاوت دارد. البته سوزش ادرار، تكرر ادرار، تحمل كم مثانه و ادرار خوني در هر 2 جنس مشترك است؛ در حالي كه عفونت مجاري ادراري در مردان، همراه با خروج ترشح چركي از مجراست. به علاوه، ميكروب از طريق مجرا ممكن است به پروستات و از آنجا نيز به بيضهها برسد و در اين نواحي عفونت حاد ايجاد كند. از طرف ديگر، به علت كوتاه بودن طول مجراي زنان، امكان رسيدن ميكروب از خارج به مثانه بسيار زياد بوده و به همين دليل، عفونتهاي ادراري در زنان شايعتر از مردان است.
پيلونفريت آمفيزماتو
يك عفونت تخريب كننده كليه بوده و از خصوصيات آن وجود گاز در داخل و اطراف كليه است اين نوع عفونت بيشتر در ديابتيها شايع است (90-80 درصد اين بيماران ديابت دارند). و درصدي هم بدنبال انسداد سيستم ادراري ناشي از سنگ يا نكروز پاپيلري دچار اين عفونت ميشوند. براي درمان ، اين بيماران بايد آنتيبيوتيك وريدي دريافت نمايند و قند خون اين افراد سريعا بايد كنترل شود و در صورت وجود انسداد بايد برطرف گردد.
تشخیص عفونت کلیه
آزمایش ادرار برای تشخیص باکتری به وجود گلبولهای سفید، وجود کست (cast) انجام میشود. در صورتی که عفونت کلیه به درمان مقاومت نشان داد عکسهای رادیولوژی و CT اسکن برای بررسی مشکلات کلیوی مثانه و حالب انجام میشود.
علائم عفونت کلیه
- درد پشت یا پهلو
• تب
• تهوع و استفراغ
• درد عضلانی و بی حالی
• در درصدی از افراد علایم ادراری مثل سوزش ادرار، احساس فوریت ادرار، تکرر ادرار، خون در ادرار
عوارض عفونت کلیه
عفونت مکرر و شدید کلیه ممکن است منجر به آسیب کلیه و بیماری مزمن کلیه شود. در بعضی موارد، عفونت کلیه میتواند وارد جریان خون شود و در فرد شرایط خطرناکی به نام سپسیس ایجاد کند. بنابراین تشخیص به موقع و درمان عفونت کلیه به طور کامل ضروری میباشد.
از عوارض دیگر عفونت کلیه تجمع چرک در کلیه و ایجاد آبسه کلیه میباشد.
پيشگيري از عفونتهاي ادراري
براي پيشگيري از عفونت ادراري، بهداشت فردي را به خوبي رعايت کنيد. هيچگاه احساس دفع ادرار را ناديده نگيريد و سعي کنيد هر بار مثانه را کاملا خالي کنيد. پيش از مقاربت جنسي و بعد از آن نيز ادرار کنيد و دستگاه تناسلي را با آب و صابون ملايم بشوييد. از طرفي، لباسهاي زير خود را نيز بايد از جنس نخي انتخاب کنيد و از جورابشلواريهايي که قسمت بالاي آنها نخي است، استفاده کنيد.
منبع: متخصص عفونت ادراری