علل و راه‌حل عفونت ادراري، التهاب گلومرول و کليه

علل و راه‌حل عفونت ادراري

عفونت‌ دستگاه ادراري، يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي سنين مختلف است که معمولا در خانم‌ها بيشتر ديده مي‌شود؛ به‌طوري که آمار شيوع آن در خانم‌ها در سنين باروري تا 50 برابر آقايان نيز گزارش شده است. در اين سنين، حداقل 30 درصد خانم‌ها اين عفونت را تجربه مي‌کنند.
در‌باره اين عفونت با دکتر محمدرضا نوروزي، استاد بيماري‌‌هاي کليه و مجاري ادراري در دانشگاه علوم پزشکي تهران و نايب رييس شوراي عالي نظام پزشکي گفتگويي کرده‌ايم که مي‌خوانيد.

علت عفونت‌ ادراري در خانم‌ها

البته در کودکان، در سنين زير 3 ماهگي، عفونت‌هاي ادراري در پسرها بيشتر از دختران است اما پس از آن، شيوع عفونت در زنان 30 تا 50 برابر مردان است و علت آن هم كوتاه و مستقيم بودن مجراي ادرار در زنان است كه در نتيجه آن، ميكروب‌ها به سادگي با عبور از مجرا به مثانه مي‌رسند و عفونت سطحي ايجاد مي‌كنند. از طرفي، با توجه به اختلاف‌هاي آناتوميك بدن زنان و مردان، علايم عفونت‌هاي ادراري در آنها هم تفاوت‌هايي با يكديگر دارند.

در زنان، دستگاه تناسلي شامل رحم و تخمدان‌هاست كه سيستمي ‌مستقل و كاملا مجزا از سيستم ادراري است؛ در صورتي كه در مردان، سيستم ادراري و سيستم تناسلي يك مجموعه مرتبط است و به همين دليل، علايم عفونت ادراري در زنان و مردان با هم تفاوت دارد. البته سوزش ادرار، تكرر ادرار، تحمل كم مثانه و ادرار خوني در هر 2 جنس مشترك است؛ در حالي كه عفونت مجاري ادراري در مردان، همراه با خروج ترشح چركي از مجراست. به علاوه، ميكروب از طريق مجرا ممكن است به پروستات و از آنجا نيز به بيضه‌ها برسد و در اين نواحي عفونت حاد ايجاد كند. از طرف ديگر، به علت كوتاه بودن طول مجراي زنان، امكان رسيدن ميكروب از خارج به مثانه بسيار زياد بوده و به همين دليل، عفونت‌هاي ادراري در زنان شايع‌تر از مردان است.

 التهاب گلومرول و کليه (گلومرولونفريت)

التهاب گلومرول و کليه عبارتى است که براى بيان بيمارى‌هاى گوناگون و متعددى که گلومرول‌ها (واحدهاى تصفيه‌کنندهٔ کوچک مولد ادرار) را مبتلا مى‌کنند، به‌کار مى‌رود. اين عارضه اغلب در اثر اتصال پروتئين‌هاى خون به گلومرول‌ها ايجاد مى‌شود که باعث التهاب و ممانعت از عملکرد مناسب آنها مى‌گردد. اگر گلومرول‌ها به تعداد کافى مبتلا شوند، عملکرد کلى کليه‌ها مختل مى‌شود و نارسائى کليه و فشار خون بالا بروز مى‌کند. علائم بسته به شدت بيمارى متغير است. در خفيف‌ترين شکل آن علامتى وجود ندارد. با پيشرفت بيمارى خستگى و احساس ناخوشى عمومى (بى‌حالي) بروز مى‌کند.

تشخيص التهاب گلومرول و کليه معمولاً توسط آزمايش ادرار و نمونه‌بردارى از کليه داده مى‌شود. براى نمونه‌بردارى يک سوزن داخل کليه مى‌شود و تکه‌اى از بافت کليه خارج مى‌گردد و توسط ريزبين (ميکروسکوپ) معاينه مى‌شود تا علت خاص بيمارى تعيين شود.

دفع ادرار

مواد زاید و سموم بدن از طریق کلیه ها وارد ادرار می شود. ادرار در مثانه جمع می شود و بــا پر شدن مثانه احساس دفع ادرار ایجاد می گردد.با افزایش سن ، دفع ادرار دچار تغییراتی می شود.
برای مثال :
ـ تحمل نگهداشتن ادرار کمتر می شود.
ـ کار کردن کلیه ها در طول شب هم ادامه می یابد.
ـ عضلات شکم و لگن ضعیف می شوند.
ـ مثانه کاملاً خالی نمی شود.
این تغییرات موجب می شود که :
– نگهداشتن ادرار مشکل تر شود.
– در طول شب چندین بار برای ادرار کردن بیدار شویم.
– دفعات ادرار کردن بیشتر شود.
– احتمال عفونت ادراری و تشکیل سنگ افزایش یابد.
ایــــن تغییرات طــــبیعی احتمال بروز برخی بیماری ها را بیشتر می کند. یکی از این بیماری ها «بی اختیاری ادرار » است.

بیماری کلیوی ناشی از دیابت(نفروپاتی دیابتی)

*نفروپاتی دیابتی(diabetic nephropathy ) که به آن سندرم کیمل اشتایل- ویلسون و گلومرولونفریت بین مویرگی هم گفته می شود، نوعی بیماری پیشرونده کلیوی و ازانواع گلومرولونفریت است که در اثر بیماری مویرگ های گلومرول های کلیه ایجاد می شود.* نفروپاتی دیابتی با سندرم نفروتیک(— توضیح شماره5) و گلومرولواسکلروز گرهی مشخص می شود و عارضه دیابت شیرین طولانی و از علل اصلی انجام دیالیز در بسیاری از کشورهای غربی است.

نفروپاتی دیابتی در افرادی انجام می شود که 15 سال یا بیشتر از شروع بیماری دیابت آنها می گذرد و از این رو معمولاً بیماران مبتلا به آن در سنین بین 50 تا 70 سالگی هستند.* نفروپاتی دیابتی پیش رونده است و2تا 3 سال بعد از بروز ضایعات اولیه موجب مرگ بیمار می شود.* نفروپاتی دیابتی در مردان کمی شایع تر است.

این بیماری، شایع ترین علت نارسایی کلیه و مرحله انتهایی بیمای کلیه در ایالات متحده به شمار می اید. افراد مبتلا به دیابت نوع 1و2 ، هردو در خطر ابتلا به نفروپاتی دیابتی قرار دارند. در صورت کنترل نبودن مقدار قندخون، خطر ابتلا به نفروپاتی دیابتی بیتشر است.* علایم و نشانه های نفروپاتی دیابتی عبارتند از: افزایش فشارخون،تورم بدن(اِدِم یا خیز؛edema ) ؛ تصلب(سختی) سرخرگ کلیوی، دفع پروتئین در ادرار(پروتئینوری،سندرم نفروتیک).

نکته: نفروپاتی دیابتی در مراحل اولیه نشانه ای ندارد و نشانه های بیماری در مراحل دیررس ان، در نتیجه دفع مقادیر زیاد پروتئین در ادرار یا نارسایی کلیه ایجاد می شوند.

منبع : متخصص درمان سنگ کلیه