غده پروستات ققط در بدن مردان وجود دارد. این غده در زیر مثانه قرار داشته و دور تا دور مجرای ادرار را پوشانده است. برداشتن پروستات از طریق مجرای ادرار (TURP)، عمل جراحی آندوسکوپی پروستات است که برای درمان مشکلات ادراری ناشی از بزرگ شدن پروستات، به کار می رود. در این عمل ابزاری به نام رزکتوسکوپ، از طریق نوک آلت تناسلی، وارد لوله ای می شود که ادرار را از مثانه خارج می کند (مجرای ادرار). رزکتوسکوپ به پزشک کمک می کند تا بافت اضافی پروستات را که مانع جریان ادرار می شود ببیند و آن را بردارد.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، به طور کلی گزینه ای برای مردانی است که مشکلات ادراری متوسط تا شدید دارند و به دارو پاسخ نداده اند.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات چیست؟
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات عملی برای برداشتن قسمت هایی از غده پروستات، از طریق آلت تناسلی است که بدون برش انجام می شود.
جراح با قرار دادن ابزاری در انتهای آلت تناسلی و از طریق مجرای ادرار، به پروستات دسترسی پیدا می کند. این ابزار که رزکتوسکوپ نام دارد حدود 12 اینچ طول و 5/0 اینچ قطر دارد (5/30 سانت طول و 3/1 سانت قطر). این دستگاه شامل یک دوریین چراغ دار است همراه با دریچه هایی که با آن عبورمایعات شستشو دهنده را کنترل می کنند.
جراح حلقه سیمی را هدایت می کند و بوسیله آن، بافت مسدود کننده مجرای ادرار را تکه تکه می نماید. تکه های بافت توسط مایعی که به مجرا وارد می شود به داخل مثانه منتقل شده، سپس در پایان عمل، شستشو و تخلیه می شوند.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات چگونه انجام می شود؟
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، با استفاده از ابزاری به نام رزکتوسکوپ انجام می شود که یک لوله فلزی نازک است که دارای یک چراغ، دوربین و حلقه سیمی می باشد. این لوله را وارد مجرای ادرار می کنند تا اینکه به پروستات برسد. به این معنی که نیاز به ایجاد برش بر روی بدن شما نمی باشد.
سپس حلقه سیمی با جریان الکتریکی داغ شده و با آن بخشی از پروستات که باعث ایجاد علائم گردیده است، بریده می شود. بعد از آن یک لوله نازک به نام کاتتر(سوند) در مجرای ادرار شما قرار داده می شود تا مایع را به مثانه پمپ کند و تکه های بافت پروستات را که برداشته شده اند، خارج کند.در طول عمل از بیهوشی عمومی یا نخاعی استفاده می شود تا در حین انجام عمل دردی احساس نکنید.
مزایای عمل جراحی آندوسکوپی پروستات چیست؟
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، به کاهش علائم ادراری ناشی از هایپرپلازی خوش خیم پروستات(BPH) یا بزرگ شدن پروستات، کمک می کند. علائمی مانند: نیاز مکرر و فوری به ادرار، مشکل در شروع ادرار و دفع آهسته و طولانی ادرار.
چرا ممکن است به جراحی آندوسکوپی پروستات نیاز داشته باشیم؟
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات اغلب برای برطرف کردن علائم ناشی از بزرگ شدن پروستات انجام می شود. این عارضه اغلب به دلیل هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) رخ می دهد. BPH سرطان نیست و در اثر بالا رفتن سن بوجود می آید. هنگامی که غده پروستات بزرگ می شود، به مجرای ادرار فشار وارد می کند و مانع خروج ادرار از مجرا شده و یا آن را مسدود می نماید.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات گاهی اوقات فقط برای برطرف کردن علائم انجام می شود و بیماری را درمان نمی کند. بطور مثال اگر به دلیل داشتن سرطان، قادر به ادرار کردن نیستید و جراحی برای برداشتن پروستات گزینه مناسبی برای شما نباشد، ممکن است به عمل جراحی آندوسکوپی پروستات نیاز داشته باشید.
علائمی که ممکن است پس از جراحی آندوسکوپی پروستات بهبود یابند عبارتند از:
- مشکلات هنگام شروع ادرارکردن
- جریان ضعیف ادرار، توقف و شروع مکرر
- نیاز به فشار آوردن برای ادرار کردن
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- بیدار شدن مکرر در طول شب برای ادرار کردن
- نیاز ناگهانی به ادرار کردن
- ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
چگونه برای عمل جراحی آندوسکوپی پروستات آماده شویم؟
- چند روز قبل از جراحی، پزشک ممکن است به شما توصیه کندکه مصرف داروهایی را که خطر خونریزی را در شما افزایش می دهد، متوقف کنید از جمله:
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین (کومادین،جانتوون) یا گلوپیدوگرل(پلاویکس)
- مسکن های بدون نسخه مانند آسپیرین، ایبوپروفن (ادویل، موترین آی بی و غیره) یا ناپروکسن سدیم (آلیو و غیره)
- از شما خواسته می شود تا 8 ساعت قبل از عمل، معمولا” بعد از نیمه شب چیزی نخورید یا ننوشید.
- مطمئن شوید که پزشک خود را از تمام داروهای گیاهی، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید مطلع کرده اید. این شامل داروهای تجویز شده و بدون نسخه نیز می شود.
- اگر سیگار می کشید برای بهبودی بهتر و سلامتی کلی خود، هرچه زودتر آن را ترک کنید.
پزشک ممکن است برای جلوگیری از عفونت ادراری، آنتی بیوتیک تجویز کند.
فرآیند عمل جراحی آندوسکوپی پروستات
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات حدود 60 تا 90 دقیقه طول می کشد و بطور کلی در این جراحی مراحل زیر انجام می شود.
- از شما خواسته می شود که مثانه خود را خالی کنید.
- یک IV (درون رگی) به دست شما متصل می شود.
- به شما داروی بیهوشی داده می شود تا شما را برای عمل بخواباند. پاهای شما در رکاب قرار می گیرد.
- ضربان قلب، فشار خون، تنفس و سطح اکسیژن خون شما در طول جراحی کنترل می شود.
- هنگامیکه بیهوش شدید، ممکن است که یک لوله تنفسی از طریق گلو، وارد ریه های شما کنند و به یک دستگاه تنفس مصنوعی متصل شوید تا در طول جراحی تنفس شما را مدیریت کند.
- جراح ابتدا مجرای ادرار و مثانه را با آندوسکوپ بررسی می کند. این کار با عبور دادن اسکوپ از نوک آلت تناسلی و سپس به مجرای ادرار و مثانه انجام می شود. این عمل به پزشک اجازه می دهد تا نواحی ذکر شده را از نظر وجود هرگونه تومور یا سنگ در مثانه بررسی کند.
- در مرحله بعد رزکتوسکوپ به مجرای ادرار وارد می شود. از آن برای بریدن تکه های بافت پروستات که مسدود کننده مجرای ادرار هستند استفاده می شود. برای جلوگیری از خونریزی، جریان الکتریسیته در امتداد رزکتوسکوپ اعمال می شود. قطعات بافت به داخل مثانه ریخته شده و سپس از طریق مجرای ادرار تخلیه می شوند.
- رزکتوسکوپ خارج می شود.
- پزشک، یک لوله نرم و انعطاف پذیر بنام کاتتر را در مثانه قرار می دهد تا ادرار را تخلیه کند.
بعد از عمل جراحی آندوسکوپی پروستات چه می شود؟
بدلیل تورمی که مسیر جریان ادرار را مسدود کرده است یک کاتتر ادراری در مجرای خود خواهید داشت. کاتتر معمولا برای حداقل 24 تا 48 ساعت در جای خود باقی می ماند، تا زمانی که تورم کاهش یابد و بتوانید به تنهایی ادرار کنید.
همچنین ممکن است با موارد زیر مواجه شوید:
- وجود خون در ادرار. دیدن خون بلافاصله بعد از جراحی طبیعی است. اگر خون داخل ادرار شما مانند سس گوجه فرنگی غلیظ باشد، به نظر می رسد که خونریزی شدیدتر می شود. با پزشک خود تماس بگیرید. لخته های خون می توانندومسیر جریان ادرار را مسدود نمایند.
- علائم ادرای تحریک کننده. ادرار ممکن است دردناک باشد و ممکن است احساس فوریت یا تکرر ادرار داشته باشید البته این علائم در 6 تا 8 هفته بهبود می یابند.
توصیه های بعد از عمل جراحی آندوسکوپی پروستات
- برای تخلیه مثانه، آب زیاد بنوشید.
- برای جلوگیری از یبوست و فشار در حرکات روده ها، غذاهای پر فیبر بخورید. پزشک شما همچنین ممکن است مصرف ملین ها را توصیه کند.
- پس از تائید پزشک، می توانید مصرف داروهای رقیق کننده خون را از سر بگیرید.
- از انجام فعالیت های شدید، مانند بلند کردن اجسام سنگین، به مدت 4 تا 6 هفته یا تا زمانیکه پزشکتان اجازه دهد، خودداری کنید.
- برای 4 تا 6 هفته از رابطه جنسی خودداری کنید.
- تا زمانی که کاتتر شما برداشته نشده است و هنوز داروی مسکن تجویزی مصرف می کنید، رانندگی نکنید.
نتایج عمل جراحی آندوسکوپی پروستات
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، علائم بیماری را به سرعت برطرف می نماید. اکثر مردان در عرض چند روز پس از عمل، جریان ادرار شدیدتری را تجربه می کنند. گاهی اوقات پس از گذشت چند سال، نیاز به عملیات درمانی مجدد برای کاهش علائم می باشد.
خطرات عمل جراحی آندوسکوپی پروستات
خطرات جراحی آندوسکوپی پروستات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل موقتی در ادرار کردن. ممکن است تا چند روز بعد از عمل در ادرار کردن مشکل داشته باشید. تا زمانیکه بتوانید به تنهایی ادرار کنید، باید لوله کاتتر در آلت تناسلی شما باقی بماند تا ادرار را از مثانه شما خارج کند.
- عفونت مجاری ادراری. این نوع عفونت یک عارضه احتمالی پس از هر عمل پروستات است. هر چه مدت زمان طولانی تری کاتتر در مجرای ادرار خود داشته باشید، احتمال بروز عفونت بیشتر می شود. بعضی از مردانی که جراحی آندوسکوپی پروستات داشته اند، عفونت ادراری عود کننده را تجربه می کنند.
- ارگاسم خشک. یک اثر متداول و طولانی مدت هر نوع جراحی پروستات است. انتشار مایع منی در حین انزال، به داخل مثانه صورت می گیرد و از آلت تناسلی خارج نمی شود.
- اختلال نعوظ . با اینکه احتمال آن اندک است اما اختلال نعوظ می تواند پس از درمان پروستات رخ دهد.
- خونریزی شدید . مردان به ندرت در طول جراحی آندوسکوپی پروستات، خون زیادی از دست می دهند تا نیاز به تزریق خون داشته باشند. به نظر می رسد مردانی که پروستات بزرگ تری دارند، بیشتر در معرض خونریزی در حین عمل می باشند.
- مشکل در نگه داشتن ادرار. یکی از عوارض نادر و طولانی مدت جراحی آندوسکوپی پروستات، بی اختیاری ادرارو یا از دست دادن کنترل مثانه است.
- افت سطح سدیم در خون . به ندرت ممکن است در طی شستشوی مجرا، حین عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، بدن بیش از حد مایع شستشوی مجرا را جذب کند، این بیماری که بنام سندرم (تورپ ) یا سندرم ( تور) شناخته می شود در صورت عدم درمان می تواند خطر جانی داشته باشد. تکنیکی بنام جراحی آندوسکوپی پروستات دوقطبی وجود دارد که می تواند خطر این عارضه را از بین ببرد.
- نیاز به درمان مجدد . برخی از مردان، پس از جراحی آندوسکوپی پروستات، نیاز به درمانهای بعدی پیدا می کنند زیرا علائم بهبود نمی یابند و یا به مرور زمان بر می گردند. گاهی اوقات درمان مجدد مورد نیاز است زیرا عمل جراحی آندوسکوپی پروستات باعث باریک شدن مجرای ادرار و یا تنگ شدن گردن مثانه می شود.
چه زمانی با پزشک تماس بگیریم؟
در صورت بروز هر کدام از موارد زیر با پزشک معالج تماس بگیرید.
- اگر قادر به ادرار کردن نیستید.
- وجود خون قرمز روشن یا لخته خون در ادرار
- اگر ادرار شما بعد از نوشیدن مایعات زیاد و استراحت، پس از 24 ساعت شفاف نمی شود.
- اگر تب بالای 4/100 درجه فارنهایت (38 درجه سانتی گراد) داشتید.
جراحی آندوسکوپی پروستات در مقابل پروستاتکتومی
اگرچه پروستاتکتومی باز، می تواند نتایج بهتری در پروستات های بزرگ تر به دست بدهد؛جراحی آندوسکوپی پروستات، به پروستات های کمتر از 80 تا 100 گرم محدود می شود. منطقی به نظر می رسد که وزن پروستات برداشته شده در جراحی آندوسکوپی پروستات، کمتر از پروستاتکتومی باز، باشد.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات یا لیزر، کدام بهتر است؟
مزایای جراحی های سنتی پروستات مانند جراحی آندوسکوپی پروستات و پروستاتکتومی باز، میتواند شامل کمتر بودن احتمال خطرخونریزی باشد.
جراحی با لیزر می تواندگزینه خوبی برای مردانی باشد که برای رقیق کردن خون، از دارو استفاده می کنند و یا دارای بیماری اختلال خونریزی هستند که اجازه نمی دهد که خون آنها بطور طبیعی لخته شود.
سوالات متداول
کدام نوع جراحی برای پروستات بهتر است؟
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، بطور کلی گزینه ای برای مردانی است که مشکلات ادراری متوسط تا شدید دارند و به دارو پاسخ نداده اند. جراحی آندوسکوپی پروستات موثرترین درمان برای بزرگ شدن پروستات در نظر گرفته شده است.
انواع مختلف جراحی پروستات چیست؟
سه نوع جراحی پروستات وجود دارد: پروستاتکتومی رادیکال، جراحی آندوسکوپی پروستات (تورپ) و لنفادکتومی لگن.
آیا عمل جراحی آندوسکوپی پروستات یک پروستاتکتومی رادیکال است؟
جراحی آندوسکوپی پروستات معمولا برای هایپرپلازی خوش خیم پروستات بکار می رود و سرطان پروستات را می توان در 3 تا 16 درصد از نمونه های حاصل از این روش تشخیص داد. در حال حاضر توصیه می شود که پروستاتکتومی رادیکال در ماه اول پس از عمل جراحی آندوسکوپی پروستات یا تا 4 ماه پس از آن در بیمارانی که سرطان پروستات دارند انجام شود.
آیا پروستات بعد از عمل جراحی آندوسکوپی پروستات دوباره رشد می کند؟
عود ناراحتی پروستات در همه مردانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند اتفاق نمی افتد. این بستگی به سن انجام جراحی، اندازه پروستات، نوع عمل و کامل بودن جراحی دارد.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات چقدر دردناک است؟
شما درد زیادی نخواهید داشت، اما ممکن است مقداری ناراحتی و اسپاسم مثانه (انقباضات) از کاتتر (سوند) وجود داشته باشد که در جای خود باقی مانده است زیرا مجرای ادرار شما متورم است و درد می کند.
عمل جراحی آندوسکوپی پروستات چقدر موفقیت آمیز است؟
مطالعات نشان داده است که عمل جراحی آندوسکوپی پروستات می تواند مشکلات مربوط به پروستات را برای همیشه کاهش دهد. 9 ماه پس از انجام عمل جراحی آندوسکوپی پروستات، حدود 75 درصد از بیماران، فقط علائم خفیف دارند.
