[sbu_post_image]
علت سنگ کلیه
یکی از عوامل زمینه ساز بروز سنگ کلیه کم تحرکی است.کم تحرکی که مثلاً در هنگام بیماری یا ناتوانی رخ می دهد، می تواند سبب برداشت کلسیم بیشتری از استخوان شده ، لذا غلظت کلسیم در ادرار افزایش می یابد.
پرکاری تیروئید اولیه، سبب افزایش دفع کلسیم می شود. حدود دوسوم افرادی که بیماری غد د درون ریز دارند، مبتلا به سنگ کلیه می شوند. در عین حال این اختلال تنها ۵% موارد سنگ های کلسیمی را در بر می گیرد.
اسیدوز توبولی کلیه یکی دیگر از عوامل زمینه ساز در بروز سنگ کلیه است.در اثر نقص در تولید آمونیاک به وسیله ی کلیه، افزایش دفع کلسیم (توسط کلیه) ایجاد می شود.
براساس مطالعات، مصرف زیاد نمک سبب افزایش دفع کلسیم درادرار می شود.
برخی افراد حتی با مصرف رژیم غذایی کم کلسیم، به دلایل ناشناخته روزانه تا ۵۰۰ میلی گرم کلسیم دفع می کنند.
حدود نیمی از سنگ های کلسیمی به این ترکیب متصل می شوند. اگزالات به طور طبیعی تنها در چند ماده ی غذایی وجود دارد و دسترسی بدن به اگزالات به میزان جذب و دفع آن بستگی دارد، که در همه ی افراد این نسبت یکسان نیست.
رژیم غذایی پر پروتئین همراه با افزایش دفع کلسیم، اگزالات و اورات است. در واقع مصرف زیاد پروتئین حیوانی با بار اسیدی آن (۱ میلی اکی والان هیدرژن در هر گرم پروتئین ) سبب افزایش دفع کلسیم می شود. لذا برخی محققان، رژیم های غذایی گیاهی را به افراد مستعد ابتلا به سنگ های کلیه توصیه می کنند.
افزایش فیبر غذایی، سبب کاهش عوامل خطر تشکیل سنگ به خصوص سنگ های کلسیمی می شود.
اين درد معمولا” شب ها شروع می شود و فرد را از خواب بيدار می کند. در واقع درد سنگ کليه شديد و غيرقابل تحمل است. خانم هايی که تجربه زايمان را داشته اند و بيمار سنگ کليه هم هستند، می گويند، درد زايمان قابل مقايسه با درد سنگ کليه نيست. واقعا” اين بيماران هنگام درد خيلی زجر می کشند. يکی ديگر از علائم سنگ، تغيير رنگ ادرار به صورت خونی يا رنگ چای شدن است. بعضی از بيماران سنگ کليه، با علامت عفونت مراجعه می کنند. در اين موارد، سنگ کليه جزو اورژانس های پزشکی است و بايد فورا” به آن رسيدگی شود.
خواب وبیداری درساختن سنگ موثرند،مثلا خواب در بین الطلوعین که هواسردومرطوب میباشد سنگ ساز است واز طرفی طبع خواب سرد است به جهت عدم تحرک به خصوص خوابی که شخص قبل از خواب ادرار نکرده باشد،گاهی از جهت ضعف در دافعه بدن رخ میدهد که غالبا این علت به خاطر مصرف مواد شیمیایی در خوراکیها مانند روغن های نباتی ، رنگهای حوراکی و .. رخ میدهد مصرف آبهایی که رسوبات زیادی دارند نیز در ساخته شدن سنگ تأثیر بسزایی دارند از این جهت برای تشخیص درست و ترکیب دقیق تر دارو باید شرایط بیمار هم از نظر شرایط جغرافیایی و هم سن و عادات غذایی بررسی شود.
کلسيم ممکن است ، بيش از حد از روده جذب شود. ببينيد ، ما در طول روز حدود هزار ميلی گرم کلسيم مصرف می کنيم که از اين مقدار چيزی حدود يک سومش جذب می شود. اگر اين ميزان جذب به هر دليلی افزايش يابد، مثلا” ميزان کلسيمی که مصرف می کنيم، زياد باشد،می تواند باعث تشکيل سنگ شود. ممکن است، ميزان کلسيمی که از طريق کليه دفع می شود، به دليل يک بيماری افزايش يابد. البته اين بيماری ها عموما” بيماری های مربوط به استخوان و هورمون های مربوط به آن هستند.
عمل جراحی سنگ کلیه
خارج کردن سنگ کلیه با استفاده از عمل جراحی در موارد شکست سایر روش های درمانی ضرورت می یابد. در صورت بروز انسداد ادرار،عفونت ادراری، آسیب دیدگی کلیه، بزرگ تر شدن سنگ در رادیوگرافی و عدم دفع سنگ پس از مدت معمول و ایجاد درد دائمی می توان از عمل جراحی استفاده کرد. امروزه عمل جراحی کلیه بسیار پیشرفت کرده است و در بسیاری از موارد انجام جراحی بزرگ ضرورت پیدا نمی کند.* سنگ شکنی(لیتوتریپسیLithotripsy ) که اسم علمی آن(extracorporeal shockwave lithotripsy-ESL ) به معنی «سنگ شکنی با امواج شوک خارج بدنی» است رایج ترین روش درمان سنگ های کلیوی به شمار می آید.
در این روش، امواج شوک ایجاد شده در خارج از بدن از طریق پوست و بافت ها عبور میکنند و پس از برخورد با سنگ کلیه آن را خرد می نمایند و سنگ ها را به شکل شن هایی درمی آورند که به آسانی از طریق ادرار دفع می شوند. امروزه از انواع دستگاه سنگ شکن استفاده می شود. یکی از انواع سنگ شکنی با دستگاهی انجام می شود که در آن بیمار در یک وان آب می خوابد و امواج شوک تولیدشده به وسیله دستگاه از طریق آب به بدن بیمار انتقال می یابند.
نوع دیگر سنگ شکنی با دستگاهی صورت می گیرد که بالشتک نرمی دارد که بیمار بر روی آن دراز می کشد. در اکثر این دستگاه ها از اشعه X یا سونوگرافی برای کمک به تعیین محل دقیق سنگ استفاده می شود. اغلب موارد سنگ شکنی به بی حسی نیاز دارند. سنگ شکنی غالباً به صورت سرپایی انجام می شود و اکثر بیماران می توانند پس از چند روز به فعالیت های عادی خود بازگردند.* عوارض سنگ شکنی کلیه عبارتند از: خونی شدن ادرارکه تا چند روز پس از سنگ شکنی ادامه می یابد، کبودی و ناراحتی خفیف در ناحیه پشت یا شکم که در اثر امواج شوک ایجاد می شود، ناراحتی ناشی از عبور ذرات خردشده ی سنگ که در مورد اخیر ممکن است انجام درمان های اضافی ضرورت پیدا کند.
منبع : متخصص سنگ کلیه