عوارض عفونت کلیوی

 

[sbu_post_image]

هماچوری یا وجود خون در ادرار

وجود بیش از سه گلبول قرمز در ازمایش ادرار هماچوری گفته میشود .بنا بر این تا سه گلبول قرمز طبیعی تلقی می شود.

گاهی بیمار با نگاه معمولی با  چشم غیر مسلح خون را در ادرار مشاهده میکند که البته برای بیماران ترسناک میباشد وبیمار سریع به اورژانس مراجعه میکند.

وجود خون در ادرار چه بصورت میکروسکوپی  و چه بصورت مشاهده معمولی با  چشم غیر مسلح بسیار مهم میباشد ونباید بی اهمیت تلقی شود.

هر چه میزان خونریزی بیشتر باشد شانس یافتن بیماری زمینه ای بیشتر میگردد.بگونه ای که معمولا در خونریزی واضح بیماری زمینه ای تشخیص داده میشود.

خونریزی ممکن است به یکباره بوده یا اینکه مکرر باشد. علل ایجاد کننده هماچوری از علل بی خطر مثل عفونتها تا علل خطرناکی مثل بیماریهای کلیوی یا سرطان ها متفاوت می باشد. بنابراین در صورت وجود چنین حالتی حتماً باید به پزشک مراجعه نمود

بعضی داروها، رنگهای خوراکی و سبزی ها منجر به رنگ قرمز ادرار یا تغییر در رنگ ادرار میگردند که به علت وجود خون در ادرار نمی باشد و به ان هماچوری کاذب می گویند.

وجود خون در ادرار خیلی معنی دارد، بدخیم بودن یا خیلی جدی بودن. از این رو در صورت دیدن خون در ادرار باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. وجود خون در ادرار می‌تواند توسط زخم و یا پارگی (به دلیل انجام ورزش های سنگین و شدید) ایجاد گردد که اگر این حالت تا 24 ساعت ادامه داشته باشد بهتر است که به پزشک مراجعه نمایید. همچنین وجود خون در ادرار می تواند به علت ، یا عوارض جانبی داروی رقیق کننده خون (مانند وارفارین) یا درمان با آسپیرین ایجاد شود.

 کليه‌ها قسمتي از مجاري ادراري که يک سيستم پيچيده با فعاليت اوليه دفع مايع اضافي و مواد زايد از خون است، هستند علاوه بر اين کليه مثل يک غده درون ريز ايفاي نقش مي‌کند و هورمون‌هايي را که در توليد گلبول‌هاي سرخ، تنظيم فشار خون و توليد استخوان دخيل هستند، توليد مي‌کند.

به غير از کليه سيستم ادراري شامل دو حالب، يک مثانه و يک پيشابراه است. کليه ها (يک جفت عضو لوبيايي شکل) در مقابل ديواره پشتي شکم و درمجاورت دنده‌هاي تحتاني، در دو سمت ستون مهره‌اي واقع‌ شده‌اند. هر کليه معمولاً به اندازه مشت فرد است. درون کليه‌ها خون از سيستم تصفيه کننده‌اي به نام نفرون عبور مي‌کند.

نفرون‌ها مهمترين واحدهاي عمل کننده کليوي هستند. هر کليه داراي بيش از يک ميليون نفرون است که هر يک شامل کلافه‌اي از عروق کوچک(گلومرول‌ها) و لوله‌هاي کوچک متصل به آن (توبول‌هاي کليوي) است. هنگامي که خون از ميان گلومرول‌ عبور مي کند سلول‌هاي خوني پروتئين‌ها، ذرات بزرگ و مقداري آب در جريان خون باقي مي‌مانند. ساير مواد نظير درصد زيادي از آب، تراوش شده و وارد توبول‌ها مي‌شوند.

محصولات زيادي نظير اوره، کراتينين و اسيداوريک در کنار مازاد نمک‌ها و آب درداخل توبول‌ها باقي مي‌مانند. سلول‌هاي سازنده ديواره توبول‌ها ساير مواد را براساس نياز بدن جذب کرده و به جريان خون باز مي‌گردانند. بنابراين ترکيب ادرار هم به وسيله نياز به خلاصي از مواد ناخواسته و هم نياز به نگه داشتن ساير مواد تعيين مي‌شود. يکي از مسائلي که در ارتباط با کليه بايد به آن توجه کرد وجود خون درادرار است.

پیلونفریت آمفیزماتو

یک عفونت تخریب کننده کلیه بوده و از خصوصیات آن وجود گاز در داخل و اطراف کلیه است این نوع عفونت بیشتر در دیابتی‌ها شایع است (90-80 درصد این بیماران دیابت دارند). و درصدی هم بدنبال انسداد سیستم ادراری ناشی از سنگ یا نکروز پاپیلری دچار این عفونت می‌شوند. برای درمان ، این بیماران باید آنتی‌بیوتیک وریدی دریافت نمایند و قند خون این افراد سریعا باید کنترل شود و در صورت وجود انسداد باید برطرف گردد.

عوارض عفونت کلیه

پیلونفریت حاد در بالغین معمولا اسکار (اثر جوش‌خوردگی و ترمیم) کلیوی یا آسیب پایدار بر جای نمی‌گذارد ولی در کودکان به علت عدم تکامل رشد کلیه ، عفونت کلیه می‌تواند اسکار ایجاد کند و بطور دائم عملکرد کلیه را مختل کند.

دیالیز کلیه

به طوری که قبل از دیالیز فشار فرد نرمال یاحتی تا حدودی نیز بالا بوده باشد ولی بعد از دیالیز یک دفعه فشار فرد پایین می افتد و به دنبال آن اگر بیمار مشکل قلبی داشته باشد ممکن است فرد دچار MI ( سکته قلبی ) ، آریتمی و … شود . یکی از عوامل که باعث کاهش شدید فشارخون می شود excessive ultra filtration  است . یعنی مریض را زیاد ultra filtration کنیم و مایع زیادی از مریض بگیریم ، مریض ممکن است دچار آنوری یا دیوری می شود.

بعد از هر بار دیالیز ممکن است kg 6-5 اضافه وزن پیدا کند و چون در فاصله ی هر دیالیز فر آب و غذا مصرف می کند و این ها عامل اضافه وزن هستند ، پزشک باید در زمان دیالیز بعدی این اضافه وزن را از بین ببرد و این کار را به کمک ultra filtration انجام می دهد . باید به بیمار آموزش داد که در فواصل دو دیالیز نهایتاً kg 3-2 اضافه وزن داشته باشد یعنی خیلی مایعات مصرف نکند . هر چه وزن فرد بیشتر شود ، ultra filtration بیشتر می شود و Hypotension نیز ، بیشتر می شود .

در بیماران دیالیزی سیستم اتوزوم بهم خورده است و دچار اتوزوم نوروپاتی هستند . مثل اینکه ترموستات آب گرم کن خراب شده باشد . به طوری که گاهی آب جوش می شود و گاهی سرد . ممکن اشت این بیماران خودشان فشارخون بالا داشته باشند به همین جهت داروهای Anti Hypertension مصرف می کنند . بدترین فشارخون ها را بیماران CKD ( بیماری مزمن کلیه ) دارند . حتی بیماران ،  CKD که failure نشده باشند گاهی این بیماران تا 7٪-6 داروهای ضد فشارخون مصرف می کنند . در بافت قلبی آن ها کم می شود و دیاستولیک dysfunction خواهند داشت . ( پر شدن قلب ، مشکل پیدا می کند ) :

وزن خشک : dry weight ، وزنی است که بیمار زمانی که دیالیز را ترک می کند دارو به طوری که هیچگونه ادمی ندارد  فشارخون هم نرمال می باشد . ( ابتدایی ترین تعریف ) / تعریف دیگر از وزن خشک : وزنی است که بیمار ورم نداشته باشد و اگر بیشتر ultra filtration را انجام دهیم فرد دچار هایپوتنشن می شود . ولی وزن خشک یک بیمار دیالیزی نمی تواند همیشه ثابت باشد ، بهتر است هر ماه وزن خشک یک بیمار را حدس بزنیم چون ممکن است خود مریض چاق یا لاغر شود . ( به طوری که اگر وزن خشک بیمار kg 60 بوده

یکی دیگر از مواردی که بیمار زیر دیالیز به آن دچار می شود ، گرفتگی عضلانی است و اتیولوژی این cramp ها ، برداشتن وزن بیشتری از میزان لازم در دیالیز است که موجب Hypotension بیمار و به دنبال آن cramp می شود .

از دیگر عوارض دیالیز ایجاد واکنش ها آنافیلاکسی است و علت آن استفاده از dialyzer ( صافی ) است که ممکن است در بیماران ایجاد حساسیت کند . از عوارض دیگر ، عوارض cardiovascular شایع ترین علل آن هایپوتنشن و آریتمی و … است .

منبع : متخصص اورولوژی تهران