غده پروستات
پروستات بخشی از عضو جنسی مردان است که به شکل و اندازه تقریبی گردو، زیر مثانه قرار گرفته و مجرای خروجی آن را احاطه کرده است.
نقش پروستات تولید مایع وروان کردن حرکت اسپرماتوزوئیدها به خارج است.
تشخیص بیماری پروستات
معاینه مقعدی:
با پوشیدن یک دستکش لاستیکی دکتر از طریق دیواره راست روده پروستات شما را احساس میکند. او میتواند تودهها، تورم و یا ناراحتی که نشانگر بیماری باشد را تشخیص دهد. گرچه بسیاری از آقایان از انجام معاینه مقعدی طفره میروند ولی این معاینه فقط ناراحتی مختصری ایجاد کرده و تنها چند ثانیه طول میکشد.
-آزمایش آنتی ژن ویژه پروستات در خون (PSA):
پروستات بزرگ شده یک پروتئین را به میزان بیشتری ترشح میکند. این آزمایش میزان آن پروتئین را در خون اندازه میگیرد. این آزمایش ۱۰۰ درصد دقیق نیست و ممکن است همراه با سایر آزمایشات مورد استفاده قرار گیرد.
-آزمایشات دیگر:
ممکن است لازم باشد آزمایشات دیگری انجام شود. مانند انجام آزمایش سیستوسکوپی، سی تی اسکن یا MRI که برای دید بهتر درون پیشابراه و پروستات صورت میگیرد.
آنتیژن اختصاصی پروستات
پروستات پروتئینی را تولید میکند که آنتیژن اختصاصی پروستات(PSA) نامیده میشود. این پروتئین وارد مایع انزالی میشود و در زمان مناسب به حفظ حالت مایع منی کمک میکند و مانع لخته شدن آن میشود.
PSA که خاصیت آنزیمی دارد، به شکل یک گلیکوپروتئین به وسیله سلولهای پوشاننده خوشههای غددی و مجاری پروستات تولید میشود. میزان این پروتئین را میتوان در خون نیز اندازه گرفت. آزمایش میزان PSA در خون برای شناسایی سرطان پروستات مورد استفاده قرار میگیرد.
مشکلات و بیماری های پروستات به دو گروه خوش خیم و بدخیم تقسیم می شوند:
بیماری های پروستات
بیماری های خوش خیم (غیرسرطانی) پروستات عبارتند از:B1.پروستاتیسم * پروستاتیسم(prostatism ) عبارت است از هرنوع اختلال خوش خیمی که موجب تداخل در جریان ادرار از مثانه می شود. در واقع پروستاتیسم مجموعه ای از نشانه های بالینی است که اکثراً در مردان مسن دیده می شود و اغلب ناشی از بزرگی پروستات است و با همه یا برخی از علایم تحریکی( شب ادراری، تکرر ادرار، احساس فوریت ادرار و بی اختیاری ادرار فوری) و علایم انسدادی، ( تردید در داشتن ادرار، کاهش جریان ادرار، دفع قطره قطره ای قسمت انتهایی ادرار، دو شاخه شدن و احتباس ادرار) مشخص می شود.
پروستات مردان هنگامی که به سن 40 سال و بالاتر می رسند شروع به بزرگ شدن می کند. این موضوع در بعضی از مردها اشکالی ایجاد نمی کند و در بقیه، موجب بروز اشکالاتی در جریان ادرار می شود.
به نظر می رسد یک نفر از هر 4 مرد در دهه پنجم عمر و یک نفر از هر دو مرد در دهه ششم به بعد دچار درجاتی از مشکلبزرگی پروستات می شوند. البته علت اینکه چرا با افزایش سن،پروستات بزرگ می شود به طور کامل معلوم نیست.
پیشگیری از سرطان پروستات
1_ به مردان بالای 40 سال برای غربالگری این بیماری، سالیانه آزمایش( PSA از طریق آزمایش خون) و معاینه توسط پزشک توصیه میگردد.
2 _ رعایت رژیم غذایی : بر اساس تحقیقات اخیر دیدهشدهاست که مصرف بعضی از مواد غذایی مانند سلنیوم، ویتامین D، سویا، چای سبز، لیکوپن (ماده موجود در گوجه فرنگی ) در پیشگیری و حتی کاهش رشد این تومور موثر بوده است.
همچنین عدم مصرف بعضی غذاها مانند موادی قندی و نشاستهای و چربیها به خصوص LDL یا همان چربی مضر، جهت پیشگیری در ابتلاء این بیماری توصیه میگردد.
1ـ مصرف فيبرهاي گياهي(حاوي سلولز و هميسلولز) و پروتئینهاي گياهي نظير سويا به دليل داشتن ايزوفلاوني به نام Genistein كه مانع رشد سلولهاي سرطاني ميشود.
2ـ مصرف سبزيجات مانند انواع كلمها(كلم گل، كلم پيچ، كلم تكمه و…) به دليل داشتن تركيباتي نظير ايندول ـ كربونيل، گلوكاريك اسيد(كلسيم ـ دي ـ گلوكارات) وسولفورافان.
3ـ مصرف گوشت ماهي به دليل وجود اسيدهاي چرب امگا3
4ـ مصرف سلنيوم، ويتامينهاي D و E و عنصر روي.
تورم پروستات كه به خصوص در افراد مسن، ناشي از بزرگ شدن غده پروستات ميباشد، علائمي نظير: مشكلات دفع ادرار، جريان ضعيف و منقطع بودن ادرار، تكرر ادرار به خصوص در شب، عدم توانايي دفع ادرار براي كوتاه مدت و احساس تخليه نشدن كامل مثانه پس از خروج ادرار را به همراه دارد. علاوه بر موارد فوق چنانچه تورم پروستات بيش از حد طبيعي باشد، ميتواند موجب اختلال در حركات دودي معده(اسهال، يبوست)، نارسايي كليه(مانند افزايش فشارخون و ضربان قلب، عفونت پردههاي اطراف قلب، رنگ پريدگي بستر ناخن) و اختلالات عصبي گردد.
به منظور پيشگيري از تورم پروستات علاوه بر رعايت نكات ذكر شده، مصرف مواد غذايي حاوي مس و روي، اسيدهاي آمينه گلايسين، آلانين، گلوتامين و رنگدانه ليكوپن (رنگ قرمز گوجه فرنگي) بسيار مؤثر و حائز اهميت ميباشد.
منبع : دکتر پروستات تهران