[sbu_post_image]
بیماری مزمن کلیه
بیماری مزمن کلیه(chronic kidney disease-CKD)به از بین رفتن دایمی عملکرد کلیه گفته می شود که در اثر آسیب فیزیکی یا بیماری تخریب کنده کلیه، مثل دیابت یا ازدیاد فشارخون روی می دهد. وقتی کلیه ها تخریب شوند،مواد زاید و آب اضافی خون را به اندازه ی لازم تصفیه و دفع نمی کنند.* بیماری مزمن کلیه اختلالی بی سروصداست و در مراحل اولیه با نشانه ای همراه نیست و اغلب به حدی پیشرفت میکند که فرد متوجه بیماری خود نمی شود. سپس وقتی بیماری به مرحله ی پیشرفته ی خود رسید، بیمار باید برای نجات جان خود در بیمارستان بستری و دیالیز شود.* شیوع بیماری مزمن کلیه رو به افزایش است.* نارسایی کلیه، تنها بخشی از تابلوی بیماری است.* تخمین زده می شود که در 20 میلیون آمریکایی عملکرد کلیه به طور چشمگیر کاهش یافته است.
حتی کاهش خفیف عملکرد کلیه می تواند خطر بروز بیماری قلبی عروقی را دوبرابر کند. در بسیاری از این افراد، حمله های قلبی یا سکته مغزی قبل از بروز علایم بیماری کلیوی ایجاد می شوند. بنابراین تشخیص و درمان زودرس بیماری مزمن کلیه می تواند از مشکلات قلبی پیشگیری کند و نیز نارسایی کلیه را به تعویق بیاندازد.
علت بیماری مزمن کلیه
عوامل خطر بیماری مزمن کلیه عبارتند از:دیابت، پرفشاری خون و وجود سابقه فامیلی نارسایی کلیه.* تنها راه تشخیص زودرس بیماری مزمن کلیه ، اندازه گیری فشارخون، اندازه گیری ضریب تصفیه گلومرولیGFR که از طریق اندازه گیری کراتینین خون انجام می شود، اندازه گیری مقدار آلبومین ادرار و تعیین نسبت پروتئین ادرار به کراتینین(یا نسبت آلبومین ادرار به کراتینین) است.(کراتینین، محصول زایدی است که در اثر تجزیه ی طبیعی سلول های عضلانی در هنگام فعالیت ایجاد می شود و وقتی کلیه ها به درستی عمل نکنند این ماده دفع نمی شود و درخون تجمع می یابد).* برای آهسته کردن روندبیماری مزمن کلیه باید علت آن(مانند دیابت،فشارخون بالا) را تحت درمان قرار داد.* عوارض بیماری مزمن کلیه عبارتند از: کم خونی، مشکلات استخوانی، اسیدوز(پایین تر از حد بودنPH خون و بیماری قلبی عروقی. نکته: در صورت ابتلا به بیماری مزمن کلیه کنترل مرتب مقدار کراتینین و نیتروژن اوره خون(BUN)، پتاسیم، فسفر، هورمون پاراتیرویید، هموگلوبین و کلسترول خون ضرورت دارد.
نارسایی حاد کلیه
نارسایی حاد کلیه(ARF ) به معنی از بین رفتن سریع عملکرد کلیه در اثر آسیب دیدگی آن است.* در نارسایی حاد کلیه، اوره و کراتینین(مواد زاید نیتروژنه) و نیز مواد زاید غیر نیتروژنه که به طور طبیعی به وسیله کلیه ها دفع می شوند در بدن احتباس می یابند و در نتیجه، اسیدوز متابولیک(اسیدی شدن خون) و افزایش پتاسیم خون، تغییر در تعادل مایعات بدن روی می دهد. ممکن است بیماری با کاهش حجم ادرار یا عدم تولید ادرار(به طور کامل) همراه باشد، هرچند انواع بدون کاهش ادرار نیز دیده می شوند.- توجه! نارسایی حاد کلیه بیماری خطرناکی است و باید به طور اورژانس تحت درمان قرار گیرد.
علت پیوند کلیه
پیوند کلیه در چه مواردی انجام می شود؟*پیوند کلیه(Kidney transplantation ) معمولاً در موارد بروز نارسایی کلیه و به ویژه در مرحله انتهایی آن انجام می شود.پیوند کلیه، علاج قطعی بیماری نیست و در کنار آن باید داروهای توصیه شده به وسیله ی پزشک تا پایان عمر مصرف شوند.
پیوند کلیه را نمیتوان در همه ی بیماران انجام داد و تصمیم گیری در این باره باید به وسیله ی پزشک متخصص صورت گیرد. کلیه را می توان از اعضای زنده خانواده یا سایر افراد مناسب و نیز از افرادی که دچار مرگ مغزی شده اند یا بلافاصله پس از مرگ فرد اهدا کننده به دست آورد.
برای انجام پیوند کلیه باید گروه خونی فرد اهدا کننده و فرد گیرنده پیوند با یکدیگر سازگاری داشته باشد.
منبع : متخصص ارولوژی تهران