هیدروسل و ناباروری ،ميکروسرجری واريکوسلکتومی‌

هیدروسل (آب آوردن بیضه)

تجمع مایع در اطراف بیضه را که توسط یکی از پوشش های بیضه ترشح می شود، هیدروسل نامیده می شود. هیدروسل معمولا بدون درد است. اگر قوام توده سفت باشد باید مشکوک به سرطان بیضه شد و بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.

هیدروسل عبارت از تجمع مایع در اطراف بیضه می باشد که توسط یکی از پوشش های بیضه ترشح می شود. هیدروسل در اکثر موارد یک بیماری بدون خطر بوده و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند ولی در 10 درصد موارد علت ایجاد کننده آن یک بیماری خطیر مثل سرطان بیضه است. هیدروسل معمولا یک طرفه است ولی گاهی نیز دو طرفه می باشد.

بیضه دارای یک پوشش بسیار نازک سروزی است که به طور مداوم یک مقدار مایع ترشح می کند تا سطح بیضه ها نرم باقی بمانند. این مایعی که ترشح می شود از طریق وریدها از بیضه خارج می گردد. حال اگر تعادل در میزان مایع ترشح شده و خارج شده از بیضه بهم بخورد، زیادی آن در اطراف بیضه تجمع پیدا کرده و سبب هیدروسل می شود. این مایع رفته رفته زیاد می شود، طوری که گاهی کیسه بیضه در افرادی که از مراجعه به پزشک خجالت می کشند، حجم بسیار بزرگی پیدا می کند.

در افرادی که دارای هیدروسل هستند، در لمس، قوام بیضه مثل بادکنک است. هیدروسل معمولا بدون درد است و اگر خیلی بزرگ شود در فعالیت روزانه بیمار مداخله می کند. اگر در لمس قوام توده سفت باشد باید مشکوک به سرطان بیضه شد و بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.

هیدروسل و ناباروری

سوالی که اغلب افراد در صورت ابتلا به هیدروسل از پزشک خود می‌پرسند این است که آیا هیدروسل باعث ناباروری می‌شود؟ هیدروسل به خودی خود عامل ناباروری نیست اما ممکن است همراه با عوامل زمینه‌ای در بیضه مثل عفونت یا توده باشد که این عوامل، تولید یا عملکرد اسپرم‌ها را دچار اختلال می‌کنند، هیدروسل را با هیدروسل اشتباه نگیرید، هیدروسل باعث ناباروری می‌شود که البته هنوز علت آن معلوم نیست. وریدهای بیضه، خون را در شریان بیضه سرد می‌کنند و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک می‌کنند. هیدروسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث شود درجه حرارت بیضه‌ها بیش از حد بالا رود و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.

به همه آقایان توصیه می‌شود در صورت بروز هرگونه مشکل در ناحیه تناسلی و ادراری، به سرعت به پزشک اورولوژی مراجعه کنند تا درمان‌های لازم در موعد مقرر برایشان انجام شود. متاسفانه بسیاری از آقایان هنگام بروز مشکلات مردانه خجالت می‌کشند به پزشک مراجعه کنند و به همین دلیل روند درمان را به تعویق می‌اندازند و این موضوع گاهی به قیمت گزافی تمام می‌شود.

علت واریکوسل

داخل سیاهرگ‌های بدن دریچه‌هایی وجود دارد که از برگشت خون به عقب جلوگیری می‌کنند. حال اگر این دریچه‌ها آسیب ببینند، خون به‌راحتی به عقب برمی‌گردد و باعث اتساع سیاهرگ‌ها می‌شود و در بدن رگ‌های کوچک به رگ‌های بزرگ می‌ریزند. حال اگر انسدادی در رگ بزرگ وجود داشته باشد، خون در رگ‌های کوچکی که به آن می‌ریزند، پس زده و باعث گشاد شدن رگ‌های کوچک می‌شود. سیاهرگ بیضه سمت چپ، سرانجام به سیاهرگ کلیه چپ می‌ریزد. اگر مرد بالای 40 سال ناگهان دچار واریکوسل بیضه چپ شود، یک دلیل آن این است که سرطان کلیه باعث مسدودشدن سیاهرگ کلیه و پس زدن خون در سیاهرگ بیضه همان‌طرف شده است.

بيماریواريکوسل يا واريسی شدن عروق بيضه در 10درصد مردان بالغ مشاهده میگردد وشايعترين عامل ناباروری مردان می باشد و تنها درمان قطعی آن جراحیمیباشد. نوع شديد يا درجه 3 آن معافيت دائمی پزشکی از خدمت سربازی خواهدداشت.

انواع واريکوسل ازنظر شدت بيماری

بيماری واريکوسل ازنظر شدت به 3 درجه تقسيم بندی می گردد. در نوع درجه 1اتساع عروق فقط حين فشار شکمی در لمس توسط پزشک قابل لمس، و تشخیص می باشد. در نوع درجه 2 با فشار شکمی، اتساع عروق، قابل مشاهده می گردد. و در نوعدرجه 3 حتی بدون فشار شکمی، اتساع عروق، درحالت ايستاده قابل مشاهده میباشد. لازم به ذکر است نوع درجه 3 آن ازنظر قانون خدمت سربازی در ايرانمعافيت دائم و انواع درجه 1 و 2 معافيت از رزم خواهد داشت

درمان واریکوسل

درد ناشی از واریکوسل را معمولاً با مسکن های معمولی مثل استامینوفن تسکین می دهند. ممکم است عمل جراحی برای بستن سیاهرگ متورم لازم شود. پوشیدن لباس های زیر سفت تر یا لباس محافظ مخصوص ورزشی در پیشگیری از آن موثر است.

ميکروسرجری واريکوسلکتومی‌

در روش ميکروسرجری با توجه به استفاده از ميکروسکوپ حين جراحی و بزرگنمايی جراح، قادر است با دقت بيشتر وريدها را از شريان ( سرخرگ ) و عروق لنفاتيک ( عروق برنده آب ) جدا کند و فقط وريدها را مسدود نمايد.

همچنين وريدهای با سايز کوچک را که استعداد واريسی شدن در آينده دارد و منشاء عود واريکوسل درآينده خواهد بود. در روش جراحی معمولی قابل تشخيص نمی‌باشد درحاليکه در روش ميکرسرجری بدليل بزرگنمايی 6-4 برابر توسط ميکروسکوپ، جراح قادر است اين وريدهای کوچک را نيز مشاهده کند و از عروق لنفاتيک و شريان مجزا نمايد و مسدود کند.

در نتيجه شانس عود واريکوسل در اين روش بسيار کمتر و حدود نيم درصد ( يعنی موفقيت 5/99 درصد ) می‌باشد همچنين بدليل قابليت بهتر در تمايز شريان و لنفاتيک و حفظ آنها احتمال آتروفی بيضه بدنبال جراح و يا ايجاد هيدروسل ( آب آوردگی بيضه ) بسيار نادر می‌باشد.

درمان دارويي واريکوسل 

درمان واريکوسل فقط اقدامات مداخله گرانه(درمان غيرخوراکي يا دريافت دارو از طريق تزريق)است. ساده ترين روش، تزريق مواد ايجاد کننده ي انسداد عروق از طريق پوست به داخل وريدهاي بيضه ي فرد مبتلاست که اين روش درصد موفقيت کمتر و عارضه ي درد مزمن بيشتري دارد.

منبع : پزشک واريکوسل تهران