کاهش هورمون مردانه
كمبود هورمون مردانه سالانه حدود 5-4 ميليون مرد را در آمريكا مبتلا مي‌كند. در بزرگسالان يكي از شايعترين علل تشخيص‌ندادن به‌موقع كمبود هورمون مردانه، اشتباه‌گرفتن علايم آن با «علايم پيري» يا «افزايش سن» است…
خيلي‌ها در 50 سالگي بروز علايمي مانند ناتواني، احساس خواب‌آلودگي، كاهش ميل جنسي و… را مربوط به افزايش سنشان مي‌دانند در حالي كه به كمبود هورمون مردانه دچار شده‌اند. به‌طور متوسط بعد از 30 سالگي، هر سال يكي، 2 درصد از ميزان هورمون‌ها كم مي‌شود و بالاخره در سنين بالاتر به كمبود محسوس با علايم كامل مي‌رسد. از اين‌رو، اگر مدتي است كه احساس مي‌كنيد انرژي بدني‌تان كم شده يا دچار كاهش ميل جنسي شده‌ايد، احساس افسردگي و غمگيني مي‌كنيد و از مواهب زندگي لذت نمي‌بريد و در انجام وظايف كاري روزانه خود دچار اشتباه مكرر مي‌شويد و بعد از شام فورا احساس خواب‌آلودگي مي‌كنيد، بهتر است اين مطلب را بخوانيد ممكن است دچار كمبود هورمون مردانه شده باشيد كه از آن غافل هستيد.
آندروژن‌ها يا هورمون‌هاي مردانه در بسياري از فرايندهاي فيزيولوژيک مردان نقش مهمي برعهده دارند که مهم‌ترين آنها هورمون تستوسترون است. معمولا با افزايش سن به‌تدريج از ميزان هورمون مردانه در خون كم و در نتيجه آن فرايندهاي فيزيولوژيک مردانه وابسته به اين هورمون‌ها، دچار اختلال مي‌شوند. اگر با افزايش سن، ميزان کاهش هورمون تستوسترون از ميزان به‌خصوصي فراتر برود، فرد دچار «کم‌کاري غدد جنسي» يا «يائسگي مردانه» شده است. بهتر است بدانيد تعداد قابل‌توجهي از مردان نيز مثل زنان دچار يائسگي مي‌شوند.
نقش آندروژن‌ها در زنان مسن
هورمون‌هاي مردانه فقط مختص مردان نيستند بلکه زنان نيز داراي انواع مختلف هورمون‌هاي مردانه‌اند. در زنان منشاء اين هورمون‌ها، تخمدان‌ها، بافت چربي و غدد فوق‌كليوي هستند. معمولا با شروع يائسگي، بيشتر زنان از علايمي مانند کاهش انرژي و ميل جنسي گله‌مندند. گاهي پزشک براي بهبود اين علايم با توجه به شرايط و وضعيت بيمار، تجويز هورمون زنانه مانند استروژن را پيشنهاد مي‌كند اما گاهي اوقات باوجود اين درمان‌ها، هنوز احساس کاهش انرژي و ميل جنسي در زنان برطرف نمي‌شود. در اين شرايط علت بروز اين حالت، کمبود هورمون‌هاي مردانه است. «آندروستنديون» و «تستوسترون»، دو هورمون مردانه اصلي موجود در گردش خون زنان هستند كه 50 درصد هورمون آندروستنديون به‌وسيله تخمدان‌ها و 50 درصد ديگر توسط غدد فوق‌کليه ترشح مي‌شود. جالب است بدانيد ميزان هورمون آندروستنديون موجود در گردش خون زناني كه هنوز يائسه نشده‌اند به ميزان هورمون‌هاي مردان و ميزان هورمون تستوسترون يک‌دهم مردان است. وقتي زنان وارد فاز يائسگي مي‌شوند، توليد آندروستنديون به‌وسيله تخمدان‌ها 50 درصد و ميزان هورمون تستوسترون فقط مختصري كاهش مي‌يابد. معمولا پس از سن 30 سالگي در زنان، ميزان هورمون تستوسترون به‌تدريج كاهش پيدا مي‌كند.
عوارض کمبود هورمون در مردان مسن
خستگي، ضعف عضلاني، کاهش ميل جنسي، ناتواني جنسي، پوکي استخوان، اختلال‌هاي خواب، اختلال در حافظه نزديک و جمع شدن چربي در شکم از مهم‌ترين علايم باليني کم‌کاري غدد جنسي در مردان مسن است. البته علايم فوق، غيراختصاصي هستند و ممكن است ساير بيماري‌ها نيز آنها را ايجاد کنند بنابراين بايد به‌وسيله اقدام‌هاي پاراکلينيک، وجود کم‌کاري غدد جنسي ثابت شود. براي تشخيص اينکه آيا دچار کمبود هستيد و چه عواملي باعث آن شده است، لازم است به پزشك متخصص مراجعه كنيد زيرا تشخيص اين مساله تا حدودي مشکل است و به دانش کافي نياز دارد.
كمبود اين هورمون، آثار بسيار سوئي بر سلامت استخوان، تركيب بدن و قدرت عضلاني، سلامت قلب و عروق و عملكرد جنسي مردان دارد که در زير به هر كدام از اين موارد اشاره مي‌شود:
1. تأثير بر سلامت استخوان
2. تأثير بر ترکيب بدن و قدرت عضلاني
3. تأثير بر سلامت قلب و عروق
4. تأثير بر عملکرد جنسي
شايعترين شکايت در مردان مبتلا به کم‌کاري غدد جنسي کاهش ميل جنسي و ناتواني جنسي است. بروز ناتواني جنسي در مردان مي‌تواند به 4 دليل مهم باشد؛ علل عروقي، عصبي، هورموني و آناتوميک. براي تشخيص کمبود هورمون تستوسترون، لازم است آزمايش‌هاي خاصي انجام شود. تشخيص صحيح کمبود هورمون تستوسترون در مردان اهميت بسياري دارد زيرا درمان مناسب، باعث بهبود کيفيت زندگي آنها و درمان نابجا با هورمون تستوسترون، باعث عوارض زيادي مي‌شود.
5. تأثير بر رويش موي بدن
به‌تدريج از تعداد موهاي بدن مردان مبتلا به کم‌کاري غدد جنسي کاسته مي‌شود. کم شدن و ريزش مو از ساق پاها شروع مي‌شود و سپس ساير نقاط بدن را فرا مي‌گيرد. به‌طور كلي مردان مبتلا، دچار ريزش موي تنه و اندام‌ها خواهند شد.
درمان كمبود هورمون مردانه، باعث برگشت هورمون به سطح طبيعي و برطرف كردن بيشتر علايم مي‌شود. در مردان مسن، درمان با افزايش تحكيم استخوان، كاهش كلسترول بد و افزايش كسترول خوب و بهتر شدن قدرت جنسي همراه است.
مطالعه‌هاي طولاني و دقيق در دانشگاه‌هاي معتبر ثابت كرده درمان كمبود هورمون مردانه در افرادي كه به اين بيماري مبتلا شده‌اند، باعث بهترشدن خلق‌وخو، رضايت بهتر از توانايي جنسي، افزايش رضايت و شادماني از زندگي روزانه و افزايش نيرو و قدرت بدني، افزايش حافظه و دقت در كارهاي روزانه مي‌شود. از سوي ديگر نتايج برخي بررسي‌ها نشان مي‌دهد، تجويز هورمون استروژن همراه با هورمون تستوسترون در زنان يائسه، باعث بهبود تراکم استخواني مي‌شود. تجويز هورمون تستوسترون در زنان يائسه داراي اثرهاي مثبت در ميل جنسي و عملکرد جنسي است. براي تجويز اين هورمون به زنان، ابتدا بايد ثابت شود بروز علايمي مانند کاهش انرژي و ميل جنسي، به دليل کمبود اين هورمون است يا نه. هرچند تجويز هورمون تستوسترون در زنان يائسه نيز باعث بهبود کيفيت زندگي نيز مي‌شود اما تجويز نابجا و نامناسب مي‌تواند عوارض زيادي را به دنبال داشته باشد. روي اين اصل اگر بعد از سن 40 سالگي هر كدام از علايم ذكر شده در ابتداي متن را تجربه كرده‌ايد، در اين زمينه با پزشك متخصص گفت‌وگو كنيد و با مصرف داروهاي جديد طبيعي و با تغيير در نحوه زندگي و روش فكري خود از پيري زودرس جلوگيري كنيد.
منبع : salamatiran
