[sbu_post_image]
وظایف پروستات
یكی از كارهای پروستات كمك به كنترل ادرار، با وارد كردن فشار به قسمت ابتدایی پیشابراه است. همچنین پروستات، مایعی ترشح می‌كند كه سلولهای جنسی مرد، یا اسپرمها را فعال نگه می‌دارد. این مایع پیشابراه را مرطوب و لغزنده می‌كند. این مایع ماهیت قلیایی داشته و نیز مواد مغذی‌ای دارد كه برای فعال باقی ماندن اسپرمها، لازم است. اعمالی كه پروستات انجام می‌دهد، نشان می‌دهد كه اگرچه بدون پروستات، تقریبا مردان نابارور هستند اما نبود آن نیز تاثیر چندانی در زندگی فرد ندارد.
غده پروستات ترشحاتی قلیایی و شیری رنگ را در خود ذخیره و ترشح می‌کند که معمولا 25 تا 30 درصد حجم منی را به همراه سلولهای اسپرم و مایع کیسه‌های منی تشکیل می‌دهد.
در یک مرد سالم پروستات اندکی بزرگ‌تر از یک گردو است؛ در جلو و اندکی پایین‌تر از مثانه قرار دارد و پیشابراه را درست در زیر مثانه احاطه می‌کند و می‌توان در حین معاینه مقعدی آن را لمس کرد. پیشابراه درون پروستات با نام «پیشابراه پروستاتی» با دو مجرای انزالی به هم می‌پیوندد.
اسپرم درون بیضه‌ها تولید میشود و بعد وارد مجاری پیچ‌درپیچی روی بیضه به نام اپیدیدم میشود و در آنجا بالغ میشود. سپس از طریق دو مجرای کوچک عضلانی به نام «واز دفرانس» پس از پیچیدن به دور مثانه به کیسه‌های منی می‌رسد. در هنگام انزال عضلات جدار کیسه‌های منی و نیز پروستات منقبض می‌شوند و محتوای خود را به درون دو مجرای انزالی می‌ریزند.
این دو مجرای انزالی با عبور از میان پروستات به پیشابراه پروستاتی می‌ریزند و نهایتا این محتویات طریق آلت تناسلی از بدن خارج شود. مایع منی هم اسپرم را تغذیه می‌کند و هم خاصیت قلیایی آن اسپرم را در محیط اسیدی واژن زن حفاظت می‌کند.
پروستات از هزاران غده کوچک تولیدکننده مایع منی تشکیل شده است. به طور خاص پروستات یک غده برون‌ریز است. از این لحاظ به آن یک غده برون‌ریز می‌گویند که مواد ترشحی آن از راه مجاری به بیرون از بدن می‌ریزد. غده‌های عرقی نمونه دیگری از غدد برون‌ریز هستند.
مایعی که پروستات تولید می‌کند یک سوم مایع منی را تشکیل می‌دهد. مایعی که اسپرم را حمل و آن را تغذیه می‌کند. این مایع تولید شده به همراه اسپرم در کیسه‌های منی ذخیره میشود. کیسه‌های منی (وزیکول سمینال) در میان راست روده و مثانه و چسبیده به مثانه قرار دارند و به مجاری انزالی باز می‌شوند.
ترشحات کیسه منی غنی از فروکتوز (یک قند به عنوان منبع انرژی اسپرم)، پروستاگلاندین‌ها (شکلی از اسیدهای چرب) و پروتئین‌ها هستند که باعث می‌شوند مایع منی در واژن زن منعقد شود. ترشحات پروستات غنی از کلسیم، روی، ویتامین C (اسید سیتریک)، اسید فسفاتاز، آلبومین و آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (PSA) هستند. ترشحات پروستات دارای بالاترین غلظت سیترات (ویتامین C) نسبت به هر بافت بدنی دیگر در انسان هستند. شاید این غلظت بالا نقشی در تولید مثل داشته باشد. روی (زینک) نیز در غلظت‌های بالا در ترشحات پروستات یافت میشود. زینک یک ماده ضد عفونی‌کننده شناخته شده است و دانشمندان معتقدند نقشی در مقابله با عفونت‌های باکتریایی پروستات داشته باشد.
علایم پروستاتیت مزمن باکتریایی
پروستاتیت مزمن باکتریایی، بیماری نسبتاً نادری است(کمتر از 5 درصد بیماران دارای علایم مرتبط با پروستات غیر مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات دچار پروستاتیت مزبور هستند).
این بیماری معمولاً با تابلوی شبیه عفونت ادراری متناوب که با عفونت ادراری عودکننده ای که از عفونت مزمن پروستات منشأ گرفته است، تظاهر می یابد. ممکن است به طور کامل نشانه ای موجود نباشد مگر اینکه عفونت مثانه هم روی داده باشد و مشکل سازترین ناراحتی، معمولاً عفونت مکرر مثانه(سیستیت؛cystitis ) است. معمولاً نشانه های بیماری بیشتر طول می کشند و اغلب تب وجود ندارد.
تشخیص پروستاتیت مزمن باکتریایی
در پروستاتیت مزمن باکتریایی، با اینکه باکتری ها در پروستات حضور دارند ولی معمولاً ایجاد علایم نمیکنند و وجود عفونت پروستات با کشت ادرار و نیز آزمایش مایع پروستات(که از طریق ماساژ پروستات و با واردکردن انگشت پزشک به داخل مقعد بیمار به دست می آید) تشخیص داده می شود.
چنان چه در اثر ماساژ پروستات مایعی به دست نیاید، ممکن است در نمونه ادراری که پس از ماساژ پروستات گرفته می شود، باکتری های مربوط به پروستات وجود داشته باشند.
ممکن است مقدار آنتی ژن اختصاصی پروستات(prostate specific antigen.PSAprostate specific antigen.PSA ) که معمولاً در سرطان پروستات افزایش می یابد در پروستات هم افزایش نشان دهد.
علایم پروستاتیت مزمن
دردناحیه لگن یا میاندوراه(کف لگن یا پِرینه؛perineum)، بدون وجود شواهد عفونت دستگاه ادراری که به مدت بیش از 3 ماه طول می کشد،علامت اصلی بیماری است. نشانه های بیماری شدت و ضعف پیدا می کنند و درد ممکن است از ناراحتی خفیف تا درد شدید ناتوان کننده باشد. درد ممکن است بهپشت و رکتوم(راست روده) منتشر شود و نشستن فرد را با دشواری مواجه سازد. سوزش ادرار، درد فصلی، درد عضلانی، خستگی غیرقابل توجیه، دردشکم، درد سوزشی مداوم در آلت و تکرر ادرار ممکن است موجود باشند.
ممکن است انزال دردناک باشد زیرا پروستات در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. درد پس از انزال شایع تر است.
بعضی از بیماران دچار کاهش میل جنسی، اختلال عملکرد جنسی و مشکلات نعوظ می شوند. درد پس از انزال از شکایت های بسیار اختصاصی است و پروستاتیت مزمن/ سندرم درد مزمن لگن را از بزرگی خوش خیم پروستات افتراق می دهد.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن
