پروستات
پروستات بخشی از عضو جنسی مردان است که به شکل و اندازه تقریبی گردو، زیر مثانه قرار گرفته و مجرای خروجی آن را احاطه کرده است.
نقش پروستات تولید مایع وروان کردن حرکت اسپرماتوزوئیدها به خارج است.
پروستات غده ی كوچكی است كه پائینتر از مثانه قرار گرفته و قسمت ابتدایی پیشابراه را احاطه كرده است. پیشابراه مجرایی است كه ادرار را از مثانه به طرف خارج از بدن هدایت میكند. این غده در زیر مثانه و در محل خروج ادرار از آن و نیز در جلوی راست روده قرار دارد. پروستات طبیعی در معاینه قوام نرم دارد و فاقد توده است. این غده كه اعمال مختلفی انجام میدهد از دو قسمت تشكیل شده كه توسط یك لایه ی بافتی پوشیده شدهاند.
وظایف پروستات
یكی از كارهای پروستات كمك به كنترل ادرار، با وارد كردن فشار به قسمت ابتدایی پیشابراه است. همچنین پروستات، مایعی ترشح میكند كه سلولهای جنسی مرد، یا اسپرمها را فعال نگه میدارد. این مایع پیشابراه را مرطوب و لغزنده میكند. این مایع ماهیت قلیایی داشته و نیز مواد مغذیای دارد كه برای فعال باقی ماندن اسپرمها، لازم است. اعمالی كه پروستات انجام میدهد، نشان میدهد كه اگرچه بدون پروستات، تقریبا مردان نابارور هستند اما نبود آن نیز تاثیر چندانی در زندگی فرد ندارد.
غده پروستات ترشحاتی قلیایی و شیری رنگ را در خود ذخیره و ترشح میکند که معمولا 25 تا 30 درصد حجم منی را به همراه سلولهای اسپرم و مایع کیسههای منی تشکیل میدهد.
در یک مرد سالم پروستات اندکی بزرگتر از یک گردو است؛ در جلو و اندکی پایینتر از مثانه قرار دارد و پیشابراه را درست در زیر مثانه احاطه میکند و میتوان در حین معاینه مقعدی آن را لمس کرد. پیشابراه درون پروستات با نام «پیشابراه پروستاتی» با دو مجرای انزالی به هم میپیوندد.
اسپرم درون بیضهها تولید میشود و بعد وارد مجاری پیچدرپیچی روی بیضه به نام اپیدیدم میشود و در آنجا بالغ میشود. سپس از طریق دو مجرای کوچک عضلانی به نام «واز دفرانس» پس از پیچیدن به دور مثانه به کیسههای منی میرسد. در هنگام انزال عضلات جدار کیسههای منی و نیز پروستات منقبض میشوند و محتوای خود را به درون دو مجرای انزالی میریزند.
این دو مجرای انزالی با عبور از میان پروستات به پیشابراه پروستاتی میریزند و نهایتا این محتویات طریق آلت تناسلی از بدن خارج شود. مایع منی هم اسپرم را تغذیه میکند و هم خاصیت قلیایی آن اسپرم را در محیط اسیدی واژن زن حفاظت میکند.
پروستات از هزاران غده کوچک تولیدکننده مایع منی تشکیل شده است. به طور خاص پروستات یک غده برونریز است. از این لحاظ به آن یک غده برونریز میگویند که مواد ترشحی آن از راه مجاری به بیرون از بدن میریزد. غدههای عرقی نمونه دیگری از غدد برونریز هستند.
مایعی که پروستات تولید میکند یک سوم مایع منی را تشکیل میدهد. مایعی که اسپرم را حمل و آن را تغذیه میکند. این مایع تولید شده به همراه اسپرم در کیسههای منی ذخیره میشود. کیسههای منی (وزیکول سمینال) در میان راست روده و مثانه و چسبیده به مثانه قرار دارند و به مجاری انزالی باز میشوند.
ترشحات کیسه منی غنی از فروکتوز (یک قند به عنوان منبع انرژی اسپرم)، پروستاگلاندینها (شکلی از اسیدهای چرب) و پروتئینها هستند که باعث میشوند مایع منی در واژن زن منعقد شود. ترشحات پروستات غنی از کلسیم، روی، ویتامین C (اسید سیتریک)، اسید فسفاتاز، آلبومین و آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA) هستند. ترشحات پروستات دارای بالاترین غلظت سیترات (ویتامین C) نسبت به هر بافت بدنی دیگر در انسان هستند. شاید این غلظت بالا نقشی در تولید مثل داشته باشد. روی (زینک) نیز در غلظتهای بالا در ترشحات پروستات یافت میشود. زینک یک ماده ضد عفونیکننده شناخته شده است و دانشمندان معتقدند نقشی در مقابله با عفونتهای باکتریایی پروستات داشته باشد.
التهاب مزمن پروستات
احتقان طولانیمدت یا طولکشیده پروستات را در اصطلاح «التهاب مزمن پروستات» میگویند. این التهاب مزمن پروستات ممکن است عفونی یا غیرعفونی باشد و یکی از علائم آن خروج ترشحی شبیه به مایع منی از مجرای ادرار است که با ادرار یا بدون آن اتفاق میافتد. سایر علائمی که ممکن است همراه با التهاب مزمن پروستات دیده شوند، عبارتند از:سوزش و تکرر ادرار، آهسته شدن جریان ادرار به دلیل بزرگ شدن و تورم پروستات، احساس سوزش هنگام انزال، احساس سوزش در قسمت انتهایی دستگاه تناسلی حتی در حالت عادی و بدون ادرار کردن، اختلال جنسی مثل اختلال در نعوظ، احساس خارش در ناحیه دستگاه تناسلی، احساس ناراحتی در قسمت تحتانی شکم و درد در ناحیه میاندوراه (ناحیه بین کیسه بیضه و مقعد). گاهی بیمارانی که دچار التهاب مزمن پروستات هستند، هنگام شروع ادرار یا خاتمه آن و حتی در مایع منی قطرات خون را نیز مشاهده میکنند.
عوارض التهاب پروستات
عواقب احتمالی التهاب پروستات عبارتند از: بزرگ شدگی پروستات، تنگی پیشابراه، کندی یا بند آمدن ادرار و سایر مشکلات جدی مجرای ادرار، درمان این نوع پروستات بسته به حاد یا مزمن بودن آن متفاوت است .درمان برای پروستات حاد با مصرف آنتی بیوتیکهای خوراکی، تخلیه با سوند یا تخلیه با عمل جراحی در موارد وخیم مقدور میباشد و پروستات مزمن را نیز میتوان با مصرف آنتی بیوتیکها، ماساژ پروستات برای افزایش تخلیه و جراحی در صورتی که داروها و ماساژ اثر بخش نباشد درمان کرد.البته درمان بسته به بیماری و بیمار تغییر میکند. آمیزش برای افزایش تخلیه پروستات پیشنهاد میشود .آب گرم و مصرف نکردن ادویه جات نیز ایرادی ندارد.
التهاب میزراه
التهاب میزراه معمولاًناشی از عفونت است. بیماری می تواند باعث درد به هنگام دفع ادرار، تب و احساس نیاز مکرر به دفع ادرار شود. التهاب میزراه ممکن است ناشی از یک بیماری آمیزشی، عفونت باکتریایی و بزرگی پروستات (در مردان) باشد.
درمان التهاب میزراه
روش پیشگیری و درمان التهاب میزراه همانی است که در مورد التهاب مثانه گفته شد.
منبع: متخصص پروستات تهران