[sbu_post_image]
پروستات
پروستات(prostate)، واژه ای است یونانی به معنی« آنچه که قبل از هرچیز دیگری ایستاده یا قرار گرفته است». پروستات، غده ای است که در جنس مذکر، گردن مثانه را احاطه می کند و در عمیق ترین بخش پیشابراه(لوله خارجکننده ادرار از مثانه)قرار دارد و مایعی ترشح می کند که به قسمتی از مایع منی تبدیل می شود. غده پروستات به اندازه بلوط و تاحدودی مخروطی است و ساختاری سخت دارد و در حفره لگن، زیر بخش تحتانی ارتفاع عانه(سمفیزپوبیس، مفصل به وجود آمده از به هم پیوستن جسم های استخوان های عانه در وسط و توده ای ضخیم ازغضروف لیفی)، در جلوی راست رروده(رکتوم) واقع است و از همین قسمت(راست روده) است که به وسیله انگشت فرد معاینه کننده لمس می شود(به ویژه در صورتی که بزرگ شده باشد).
پروستات بافتی غده ای و عضلانی دارد و در هنگام خارج کردن مایع منی منقبض می شود. بافت عضلانی، به جلو رانده شدن مایع پروستات و اسپرم تولید شده به وسیله بیضه کمک می کند.* مایع ترشح شده از پروستات حاوینفسفاتاز قلیایی»(فسفاتازآلکالن) اسید سیتریک، آنتی ژن اختصاصی پروستات(PSA ) و آنزیم های پروتئولیتیک مختلف است.* پروستات از قاعده، نوک، رأس، سطح قدامی(پیشین)، دوسطح خلفی(پشتی) و دو سطح جانبی تشکیل می شود.
وظیفه پروستات
وظیفه اصلی پروستات، تولید مایعی است که اسپرم را در هنگام اوج و خاتمه برانگیزش جنسی(اُرگاسم) انتقال می دهد. پروستات مایعی تولید می کند که اسپرم را تغذیه و آن را محافظت و حمل می نماید.
قاعده پروستات در بالا، نزدیک به سطح پایینی مثانه قرار دارد. بخش بزرگتر این سطح به طور مستقیم در ادامه دیواره مثانه واقع است. طول پروستات حدود5/2 سانتی متر است.*رأس(نوک) پروستات به طرف پایین قرار دارد و با بافت لیفی(فاسیا)ی بالایی دیافراگم ادراری تناسلی(اوروژنیتال) در تماس است.
گره های لنفاوی ناحیه ای پروستات شامل گره های اطراف پروستات(پِری پروستاتیک)، زیر شکمی0 هیپو گاستریک)، خاصره ای(ایلیاک) داخلی و خارجی، خاجی(ساکرال) جانبی، پِرِه ساکرال و لگنی هستند.* مجاری پروستات به داخل بخش پروستاتی پیشابراه باز می شوند.
پروستات از 3 لوب تشکیل می شود که یکی در مرکز و دوتای دیگر در دوطرف قرار دارند
پروستات در دوران کودکی کوچک است و در سن بلوغ تا 20 سالگی اندازه آن تقریباً 5 برابر افزایش می یابد.
پیشگیری از سرطان پروستات
1_ به مردان بالای 40 سال برای غربالگری این بیماری، سالیانه آزمایش( PSA از طریق آزمایش خون) و معاینه توسط پزشک توصیه میگردد.
2 _ رعایت رژیم غذایی : بر اساس تحقیقات اخیر دیدهشدهاست که مصرف بعضی از مواد غذایی مانند سلنیوم، ویتامین D، سویا، چای سبز، لیکوپن (ماده موجود در گوجه فرنگی ) در پیشگیری و حتی کاهش رشد این تومور موثر بوده است.
همچنین عدم مصرف بعضی غذاها مانند موادی قندی و نشاستهای و چربیها به خصوص LDL یا همان چربی مضر، جهت پیشگیری در ابتلاء این بیماری توصیه میگردد.
1ـ مصرف فيبرهاي گياهي(حاوي سلولز و هميسلولز) و پروتئینهاي گياهي نظير سويا به دليل داشتن ايزوفلاوني به نام Genistein كه مانع رشد سلولهاي سرطاني ميشود.
2ـ مصرف سبزيجات مانند انواع كلمها(كلم گل، كلم پيچ، كلم تكمه و…) به دليل داشتن تركيباتي نظير ايندول ـ كربونيل، گلوكاريك اسيد(كلسيم ـ دي ـ گلوكارات) وسولفورافان.
3ـ مصرف گوشت ماهي به دليل وجود اسيدهاي چرب امگا3
4ـ مصرف سلنيوم، ويتامينهاي D و E و عنصر روي.
تورم پروستات كه به خصوص در افراد مسن، ناشي از بزرگ شدن غده پروستات ميباشد، علائمي نظير: مشكلات دفع ادرار، جريان ضعيف و منقطع بودن ادرار، تكرر ادرار به خصوص در شب، عدم توانايي دفع ادرار براي كوتاه مدت و احساس تخليه نشدن كامل مثانه پس از خروج ادرار را به همراه دارد. علاوه بر موارد فوق چنانچه تورم پروستات بيش از حد طبيعي باشد، ميتواند موجب اختلال در حركات دودي معده(اسهال، يبوست)، نارسايي كليه(مانند افزايش فشارخون و ضربان قلب، عفونت پردههاي اطراف قلب، رنگ پريدگي بستر ناخن) و اختلالات عصبي گردد.
به منظور پيشگيري از تورم پروستات علاوه بر رعايت نكات ذكر شده، مصرف مواد غذايي حاوي مس و روي، اسيدهاي آمينه گلايسين، آلانين، گلوتامين و رنگدانه ليكوپن (رنگ قرمز گوجه فرنگي) بسيار مؤثر و حائز اهميت ميباشد.
منبع : متخصص پروستات تهران و کتاب راهنمای پزشکی خانواده- پروستات و بیماری های آن