پیشگیری از آسیب کلیوی،بیماری های کلیوی

[sbu_post_image]

مشکلات ناشی از بیماری های کلیوی

کلیه ها ضایعات سمی را که از نابودی سلول های بدن و هضم مواد غذایی ایجاد می‌شوند، از بدن خارج می‌کنند، یعنی خون را تصفیه می کنند.

سلول های بدن ما برای زنده بودن نیاز به انرژی و مواد مختلف دیگری دارند، که این نیاز توسط مواد غذایی تامین می‌شود.

ضایعات تولید شده توسط این مراحل اغلب توسط خون جذب و توسط کلیه ها تصفیه می‌شود. سپس این سموم وارد ادرار می‌گردند.

در ضمن در موارد بیماری های کلیوی، بدن توسط ضایعات خودش، سمی می‌شود.

اما نقش کلیه ها فقط به تصفیه کردن خون محدود نمی‌شود. در واقع، کلیه ها هورمون هم تولید می‌کنند.

اولین آنها، رنین است که فشار خون را تنظیم می‌کند. به همین دلیل است که نارسایی کلیوی مزمن اغلب همراه با پرفشاری خون است.

همچنین کلیه ها اریتروپویتین معروف را هم می‌سازند که به خاطر دوپینگ شناخته شده است. این هورمون بر عملکرد مغز استخوان در تولید گلبول های قرمز خون اثر می‌گذارد. لذا کمبود این هورمون بر اثر نارسایی کلیوی باعث کم خونی می‌شود.

در نهایت کلیه ها کلسیتریول هم تولید می‌کنند که باعث جذب کلسیم از روده می‌شود. بعد از آغاز یک بیماری کلیوی، کلسیتریول هم کمتر تولید می‌شود.

در صورت کمبود کلسیم، بدن کلسیم مورد نیازش را از استخوان ها برمی‌دارد که این موضوع باعث شکنندگی استخوان های بدن می‌شود.

پیشگیری از آسیب کلیوی

برای پیشگیری از این مساله با هر روشی که امکان پذیر باشد باید فشارخون را کنترل کرد. پرفشاری مزمن خون یکی از شایع‌ترین علل نارسایی کلیه در مردان و زنان است. اگر فردی سیگاری است، باید آن را ترک کند. مصرف سیگار علاوه بر خطرهای دیگری که برای سلامت دارد، خطر نارسایی کلیه را هم افزایش می‌دهد. با ترک سیگار، فشارخون هم کاهش خواهد یافت و این مساله خود عامل مهم دیگری در کاهش خطر نارسایی کلیه است. پرهیز از مصرف بی‌رویه داروها و نوشیدن آب به اندازه کافی، از عوامل دیگر موثر در کاهش آسیب به کلیه‌ها هستند.

اهمیت ندادن علایم، ممکن است به تخریب بخشی از بافت کلیه بینجامد. زمانی که قسمتی از کلیه از بین برود و از این واقعه مدت زمانی بگذرد، ممکن است دیگر ترمیم نشود. در حالی که اگر به سرعت متوجه عوامل خطرزا برای کلیه شویم، به احتمال زیاد می‌توان از نارسایی برگشت‌ناپذیر کلیه پیشگیری کرد. متاسفانه گاهی فرد هنگامی از بیماری کلیوی خود آگاه می‌شود که بخش زیادی از بافت کلیه از بین رفته است. در این موارد نکته بسیار مهم، اتخاذ تدابیر و اقدام‌هایی است که بافت باقیمانده کلیه را از آسیب حفظ کند. اگر این اقدام‌ها به درستی انجام شوند، معمولا تا سال‌های سال فرد می‌تواند با بخشی از کلیه که کار می‌کند، با سلامت به زندگی ادامه دهد. مهم‌ترین این اقدام‌ها، کنترل دقیق فشارخون تحت نظر پزشک است. اگر فردی دچار کم‌کاری کلیه است، در مصرف انواع داروها باید احتیاط زیادی به خرج دهد. ما از چنین بیمارانی می‌خواهیم هرگاه به پزشک مراجعه می‌کنند، یادآوری کنند دچار این مشکل هستند تا پزشک در تجویز داروها ملاحظات لازم را در نظر بگیرد. انجام تصویربرداری با ماده حاجب در چنین افرادی منع دارد و لازم است به این نکته نیز توجه شود.

کسانی که دچار سنگ کلیه از نوع اوراتی یا سیستئینی هستند باید مصرف گوشت‌ها، گوشت قرمز و سفید، ماهی و مرغ را محدود کنند.دکتر کشاورز باز هم تأکید می‌کند: این مواد از برنامه غذایی حذف نشوند بلکه فقط محدود شوند.

«اگر فرد، مستعد سنگ کلیه نباشد، خوردن قرص کلسیم به دستور متخصص هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند چون همان طور که گفتیم هر فرد سالم از یک سالگی تا آخر عمر می‌تواند روزانه ۵/۲ گرم کلسیم مصرف کند که معادل مقدار زیادی لبنیات است؛ مثلا یک لیوان شیر فقط ۲۵۰ میلی گرم کلسیم دارد و اگر یک آدم سالم روزی یک لیتر شیر هم بخورد مشکلی پیش نمی آید.

این فرد دیگر احتیاجی به مصرف مکمل کلسیم ندارد و این مکمل‌ها برای کسانی است که لبنیات نمی خورند. این‌ها اگر روزی سه تا قرص کلسیم همراه آب فراوان بخورند، خطری ندارد.» مصرف قرص آهن برای خانم‌ها هم به خصوص در سنین بلوغ امری لازم و بی خطر است ولی در آقایان این مکمل باید با تجویز متخصص مصرف شود.مکمل روی هم فقط در موارد خاصی مثل ریزش مویا پایین بودن رشد قدی کودکان آن هم با دستور متخصص و در دوره‌های زمانی کوتاه دو سه ماهه باید مصرف شود؛ یعنی اگر خودسرانه و در درازمدت مصرف شود، ممکن است مشکلاتی را در پی داشته باشد.

دیالیز صفاقی

دیالیز صفاقی یکی از شیوه‌های درمان جایگزینی کلیه‌است که تقریباً از دو دهه پیش رواج فزاینده‌ای یافته‌است که اساسا به دلیل سهولت و مناسب بودن و قیمت پایین آن است. در دیالیز صفاقی، انتقال آب و مواد حل شونده از خلال غشا که دو کمپارتمان حاوی مایع را از هم جدا می‌کند، انجام می‌شود. این دو کمپارتمان عبارت‌اند از: خون موجود در کاپیلرهای صفاقی که در نارسایی کلیه حاوی مقادیر بیشتری اوره، کراتینین، پتاسیم و… است و محلول دیالیز در حفره صفاقی که بطور معمول حاوی سدیم، کلر استات و لاکتات است که با غلظت بالای گلوکز هیپراسمولار شده‌است. غشای صفاق به عنوان یک صافی عمل می‌کند، واقعا یک غشا هتروژن، نیمه تراوا و حاوی سوراخها در اندازه‌های مختلف است که آناتومی و فیزیولوژی پیچیده‌ای دارد.

جریانهای انتقالی در انجام جایگزینی انتشار: مواد حل شونده اورمیک و پتاسیم بر اساس شیب غلظت از مویرگهای خون صفاق به محلول دیالیز صفاقی منتشر می‌شوند در حالیکه گلوکز، لاکتات در مقیاس کمتر، کلسیم در مسیری معکوس از محلول دیالیز وارد خون می‌شوند.

اولترا فیلتراسیون: بطور هم‌زمان هیپراسمولار بودن نسبی محلول دیالیز صفاقی موجب اولترافیلتراسیون آب و همراه آن مواد حل شونده در آب از غشا می‌شود.

جذب: بطور هم‌زمان، یک جذب ثابت آب و مواد حل شونده از حفره صفاقی بطور مستقیم و غیر مستقیم به سیستم لنفاتیک وجود دارد.

درمان نارسایی کلیه توسط دیالیز صفاقی

اکثر بیماران مبتلا به نارسایی کلیه می توانند با دیالیز صفاقی درمان شوند. موارد منع پزشکی خاص مانند سابقه جراحی بزرگ شکمی می تواند انجام دیالیز صفاقی را مشکل نماید.

تاثیر دیالیز صفاقی بر زندگی شما

اکثر افراد از قابلیت انعطاف و استقلال که با دیالیز صفاقی دارند، لذت می برند. افراد تحت دیالیز صفاقی میتوانند زندگی طبیعی داشته باشند. تطبیق برنامه درمانی با کار ،مدرسه یا برنامه سفر آسان است زیرا شما شما مسئول درمان خویش هستید.

درمان کلیه با همودیالیز

چون در همودیالیز ، ما با خون بیمار سر و کار داریم و در هر بار دیالیز ممکن است خون بیمارهایی ریخته شود یا در زمان برگشت خون از دستگاه به بدن لخته شود و آن مقدار از خون لخته شده را باید دور ریخت . این ها همه می توانند عامل ایجاد آنمی در بیمار دیالیزی شوند .

امکان انتقال بیماری ها در افرادی که در یک محیط دیالیز می کنند بالاست . اکثر این بیماری ها منتقله از خون هستند . مثل هپاتیت ها (C , B) . به طوری ویروس عامل هپاتیت B را می توان تا یک هفته در سطوح پیدا کرد و چقدر باید خدمه توجیح شده باشند که اگر یک قطره خون روی زمین افتاد ، خوب محل را با مواد ضدعفونی تمیز کنند و یا سطح خود دستگاه دیالیز را چقدر باید خوب تمیز کرد .

هر مریضی که می خواهد دیالیز شود باید از نظر HIV , HCV , HBV Ag بررسی شود . به طوری که بیمار HBV مثبت باید در اتاق ایزوله دیالیز شود و دستگاه ها دیالیز این بیماران باید جدا باشد . اما در مورد هپاتیت HIV , C ، لازم نیست بیمار را از بقیه مریض ها جدا کرد و اتاق ایزوله داشته باشند .

یکی دیگر از عوامل کاهش فشارخون مریض دیالیزی این است که در حین دیالیز و بلافاصله بعد از مواد خوراکی می خورند . خوردن زیر دیالیز ممنوع است زیرا می تواند شانس انتقال بعضی عفونت ها را افزایش دهد . خوردن بیمار زیر دیالیز ، با ضربان قلب پایین و هایپوتروفی قلب و کاهش بازده آن و هم چنین آنمی در فرد ، باعث می شود همان میزان خون کم فرد نیز ،‌جذب دستگاه گوارش شود و بیمار دچار هایپوتنشن شدید شود .

منبع : متخصص اورولوژی تهران

دکتر محسن وریانی

دکتر محسن وریانی متولد سال ۱۳۵۴ از منطقه چهاردانگه شهرستان ساری در استان مازندران است. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در محل تولد سپری کردند. در سال 1373 با قبولی در رشته پزشکی وارد دانشگاه شهید بهشتی شدند. پس از اخذ مدرک دکترای عمومی و شرکت در امتحان تخصص در سال 1384 موفق به قبولی در رشته تخصصی جراحی کلیه و مجاری ادراری دانشگاه علوم پزشکی تهران گردید.

Call Now Buttonمشاوره و تماس
× مشاوره رایگان