[sbu_post_image]
غده پروستات ترشحاتی قلیایی و شیری رنگ را در خود ذخیره و ترشح میکند که معمولا 25 تا 30 درصد حجم منی را به همراه سلولهای اسپرم و مایع کیسههای منی تشکیل میدهد.
در یک مرد سالم پروستات اندکی بزرگتر از یک گردو است؛ در جلو و اندکی پایینتر از مثانه قرار دارد و پیشابراه را درست در زیر مثانه احاطه میکند و میتوان در حین معاینه مقعدی آن را لمس کرد. پیشابراه درون پروستات با نام «پیشابراه پروستاتی» با دو مجرای انزالی به هم میپیوندد.
اسپرم درون بیضهها تولید میشود و بعد وارد مجاری پیچدرپیچی روی بیضه به نام اپیدیدم میشود و در آنجا بالغ میشود. سپس از طریق دو مجرای کوچک عضلانی به نام «واز دفرانس» پس از پیچیدن به دور مثانه به کیسههای منی میرسد. در هنگام انزال عضلات جدار کیسههای منی و نیز پروستات منقبض میشوند و محتوای خود را به درون دو مجرای انزالی میریزند.
این دو مجرای انزالی با عبور از میان پروستات به پیشابراه پروستاتی میریزند و نهایتا این محتویات طریق آلت تناسلی از بدن خارج شود. مایع منی هم اسپرم را تغذیه میکند و هم خاصیت قلیایی آن اسپرم را در محیط اسیدی واژن زن حفاظت میکند.
پروستات از هزاران غده کوچک تولیدکننده مایع منی تشکیل شده است. به طور خاص پروستات یک غده برونریز است. از این لحاظ به آن یک غده برونریز میگویند که مواد ترشحی آن از راه مجاری به بیرون از بدن میریزد. غدههای عرقی نمونه دیگری از غدد برونریز هستند.
مایعی که پروستات تولید میکند یک سوم مایع منی را تشکیل میدهد. مایعی که اسپرم را حمل و آن را تغذیه میکند. این مایع تولید شده به همراه اسپرم در کیسههای منی ذخیره میشود. کیسههای منی (وزیکول سمینال) در میان راست روده و مثانه و چسبیده به مثانه قرار دارند و به مجاری انزالی باز میشوند.
ترشحات کیسه منی غنی از فروکتوز (یک قند به عنوان منبع انرژی اسپرم)، پروستاگلاندینها (شکلی از اسیدهای چرب) و پروتئینها هستند که باعث میشوند مایع منی در واژن زن منعقد شود. ترشحات پروستات غنی از کلسیم، روی، ویتامین C (اسید سیتریک)، اسید فسفاتاز، آلبومین و آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA) هستند. ترشحات پروستات دارای بالاترین غلظت سیترات (ویتامین C) نسبت به هر بافت بدنی دیگر در انسان هستند. شاید این غلظت بالا نقشی در تولید مثل داشته باشد. روی (زینک) نیز در غلظتهای بالا در ترشحات پروستات یافت میشود. زینک یک ماده ضد عفونیکننده شناخته شده است و دانشمندان معتقدند نقشی در مقابله با عفونتهای باکتریایی پروستات داشته باشد.
پیشگیری از بزرگی پروستات
تغییر نحوه زندگی*1.رژیم غذایی- افزایش مصرف سویا، نوشیدن چای سبز و مصرف مکمل های نخل ممکن است مفید باشند هرچند این موضوع هنوز کاملاً به اثبات نرسیده است. اغلب خودداری از مصرف الکل یا کاهش مصرف قهوه و سایر مایعات به ویژه پس از شام مفید است. احتمال بروز BHP در افرادی که رژیم حاوی مقادیر زیاد روی، کره و مارگارین مصرف می کنند، زیاد و در افرادی که بیشتر از میوه جات استفاده می نمایند کم است.
داروهای ضد احتقان و آنتی هیستامین ها- این داروها می توانند سرعت جریان ادرار را در بعضی از افراد مبتلا بهBPH کاهش دهند. بعضی از داروهای ضد افسردگی و داروهای مدرّ نیز می توانند نشانه های BPH را تشدیدنمایند.
به یاد داشته باشید که برای مشکلات مربوط به پروستات درمان های بسیاری وجود دارد و از این رو حتماً باید به پزشک مراجعه نمایید تا با معاینه پروستات و انجام آزمایش خون و اسکن پروستات، علت و درمان این مشکلات مشخص شوند. چنان چه تنها مشکلات خفیفی وجود دارند، ممکن است تنها با تغییر شیوه زندگی، مثلاً خوردن غذای کم چرب و خوردن مقادیری گوجه فرنگی و غذاهای حاوی سویا و نخوردن کافئین و الکل برطرف شوند و در صورتی که مشکلات بیشتری در کار باشند، پزشک با تجویز دارو می تواند اندازه پروستات را کوچک تر کند تا علایم از بین بروند.
چنانچه علایم، علیرغم درمان های مزبور ادامه داشته باشند یاغده پروستات بسیار بزرگ باشد میتوان با جراحی به درمان آن پرداخت.B2درد پروستات (پروستالژی)* درد پروستات(پروستالژیprostatalgia ) که به آنprostatodynia هم گفته می شود عبارتست از دردی که بدون وجود شواهد التهاب پروستات(افزایش تعداد گلبول های سفید خون) باشد و آزمایش کشت ادرار بیمار نیز منفی باشد و این درد، توأم با علایم و نشانه های التهاب پروستات(پروستاتیت) احساس شود. معمولاً بیماران مبتلا به پروستاتالژی علی رغم وجود نشانه ها، دچار عفونت پروستات نیستند و نباید تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار بگیرند.
علت بزرگی پروستات
اندازه پروستات در اوایل بلوغ در اثر تغییرات هورمونی، 2 برابر می شود و سپس در حوالی 25 سالگی دوباره روع به رشد می کند و این رشد تقریباً در تمام بقیه عمر فرد ادامه دارد.معمولاً این بزرگ شدگی تا سنین بالا مشکلی ایجاد نمیکند. به ندرت بزرگ شدگی خوش خیم پروستات(BPH) قبل از 40 سالگی موجب بروز علایم می شود.
در بیش از نیمی از مردان، از دهه ششم زندگی به بعد بعضی از نشانه های بزرگی خوش خیم پروستات(BPH ) دیده می شود.* حدود 90 درصد از مردان در دهه هفتم و هشتم عمر دچار نشانه های بزرگی خوش خیم پروستات می شوند.
علایم بزرگی پروستات
بعضی از علایم بزرگی خوش خیم پروستات و سرطان پروستات شبیه یکدیگر هستند ولی به نظر نمی رسد ابتلا به بزرگی خوش خیم پروستت احتمال ایجاد سرطان پروستات را افزایش دهد ولی ممکن است فرد مبتلا به بزرگی خوش خیم پروستات، به طور همزمان به سرطان پروستات تشخیص داده نشده نیز مبتلا باشد یا در آینده مبتلا به سرطان مزبور شود. بنابراین، مؤسسه ملی سرطان و انجمن سرطان امریکا توصیه می کنند که تمام مردان بالای 50 سال، سالی یک بار ضمن مراجعه به اورولوژیست، تحت معاینه انگشتی پروستات از راه مقعد و آزمایشPSA قراربگیرند تا از این طریق بتوان وجود سرطان پروستات را به موقع تشخیص داد.
شایع ترین علایم بزرگی خوش خیم پروستات عبارتند از:* نشت ادرار یا قطره قطره دفع شدن ادرار*افزایش دفعات ادرار کردن(تکرر ادرار)به ویژه در هنگام شب.*فوریت ادرار(احساس نیاز فوری به ادرار کردن)*احتباس ادرار(ناتوانی در دفع ادرار)* ضعیف و منقطع بودن جریان ادرار.( مشکلاتی که ذکر شد ممکن استموجب بی اختیاری ادرار،آسیب کلیه ها، آسیب مثانه، عفونت مجاری ادرار و ایجاد سنگ های مثانه شوند.
منبع : متخصص ارولوژی تهران