پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه
شایعترین عامل ایجاد کننده سنگ کلیه، ننوشیدن آب به مقدار کافی است. سعی کنید به میزان کافی بنوشید تا ادرار خود را شفاف نگه دارید (به میزان روزانه حدود 8 تا 10 لیوان آب). نوشیدن آب گریپ فورت ممکن است خطر ایجاد سنگ های کلیه را در شما افزایش دهد.
اگر فکر می کنید رژیم غذایی شما ممکن است مشکلی داشته باشد ، برنامه ملاقاتی با یک متخصص تغذیه داشته باشید و انتخاب های غذایی خود را بازنگری کنید. اگر ویتامین های C و D را بیش از حد توصیه شده روزانه دریافت می نمایید، خطر ابتلا به سنگ های کلیه می تواند افزایش یابد . میزان کلسیم در رژیم غذایی نیز ممکن است در تشکیل سنگ های کلیه، مؤثر باشد. دریافت مقادیر توصیه شده کلسیم، همراه با تغذیه کم سدیم و کم پروتئین ممکن است خطر تشکیل سنگ های کلیه را در شما کاهش دهند. تغذیه سرشار از پروتئین ،سدیم و غذاهای غنی از اکسالات مانند سبزیجات سبز تیره، خطر ابتلا به سنگ های کلیه را بالا می برد.
داشتن وزن اضافه می تواند منجر به ایجاد مقاومت به انسولین و افزایش کلسیم در ادرار گردد، که هر دوی این ها می توانند خطر تشکیل سنگ های کلیه را افزایش دهند. در مطالعه ای نشان داده شد که چاقی فردی از اوائل سن بلوغ، بالابودن شاخص جرم بدن (BMI ) و بزرگ بودن اندازه دور کمر خطر ابتلا به سنگ های کلیه در آن شخص را افزایش داد. افرادی که زیاد اهل ورزش و تحرک بدنی نیستند، ممکن است با مشکل سنگ های کلیه روبرو شوند. به علاوه برخی داروها مانند استازولامید (دیاموکس) یا ایندیناویر (کریکسیوان) می توانند سبب تشکیل سنگ های کلیه شوند.
سنگ کليه يک بيماري نسبتا شايع در تمامي جوامع از جمله جامعه ما است. تا دو دهه قبل تنها درمان سنگهاي کليوي عمل جراحي بود که در آن پهلوي بيمار به اندازه 10 سانتيمتر شکافته مي شد و سنگ خارج مي گرديد. از خصوصيات سنگهاي ادراري (سنگ کليه، سنگ حالب، سنگ مثانه) عود آنها است. بيماري که تحت عمل جراحي قرار گرفته بود ممکن بود که بدنبال عود سنگ، مجددا تحت عمل جراحي قرار گيرد و هر بار که عمل تکرار مي شد سخت تر و پر عارضه تر بود. اگر بيمار سنگ حالب داشت، عمل جراحي حساس تر بود و بعلت قطر اندک حالب، امکان ايجاد تنگي حالب پس از عمل جراحي وجود داشت.
يکي از پيشرفتهاي شگرف، ابداع دستگاه سنگ شکني برون اندامي براي درمان سنگهاي ادراري بود. اين دستگاه از خارج از بدن امواج شوکي جهت شکستن سنگ به سنگ مي تاباند، بدين علت اسم آنرا دستگاه سنگ شکن برون اندامي گذاشته اند، که در مقابل دستگاه سنگ شکن درون اندامي است که موضوع فعلي بحث ما نيست. اختراع دستگاه سنگ شکن انقلابي در درمان سنگهاي ادراري ايجاد کرد و جايگزين روش جراحي شد که خيلي پر عارضه بود. دستگاه سنگ شکن در دهه 1980 در کشور آلمان ساخته شد و پس از آن استفاده از آن در دنيا عموميت پيدا کرد. اکنون درمان با سنگ شکن شايعترين روش درمان سنگهاي کليه در سرتاسر دنيا شده است. مراکزي که دو دهه قبل نسبت به تهيه اين دستگاه اقدام کردند، نسل قديمي دستگاه را دارند. نسلهاي جديدتر دستگاه هم موثرتر بوده و هم درد کمتري ايجاد مي کنند. مکانيسم عمل اين دستگاه بر اين استوار است که دستگاه با کمک يک تکنسين، سنگ ادراري را پيدا کرد و امواج شوکي را از خارج از بدن به سنگ شليک مي کند و منجر به خرد شدن سنگ مي گردد. امواج شوکي که به سنگ داده مي شوند داراي شدتهاي مختلف هستند که از ولتاژ پائين شروع شده و رفته رفته ولتاژ افزايش مي يابد تا سنگ خُرد شود. ممکن است براي خُرد شدن سنگ 3000-2000 شوک لازم باشد. اگر جنس سنگ سفت نباشد، به راحتي مي شکند. اگر جنس سنگ خيلي نرم باشد تبديل به پودر مي شود. اگر جنس سنگ سفت باشد، سنگ يا نمي شکند و يا اينکه به قطعات درشت مي شکند. عمل سنگ شکني نيازي به بيهوشي و بستري شدن ندارد و سرپائي انجام مي شود. نسلهاي جديد دستگاه سنگ شکن هم اندازه کوچکتري دارند و هم اينکه سنگ را بطور موثرتري مي شکنند.
درمان سنگ کلیه
– هنگام ادرار کردن از کاغذ صافی یا گاز استفاده کنید تا دفع سنگ مشخص شود؛ یا داخل یک ظرف شیشه ای ادرار کرده ، وجود سنگ را بررسی کرده و در صورت وجود آن را جدا کرده ، ادرار را دور بریزید. برای مشخص شدن ترکیب سنگ ، آن را نزد پزشک ببرید.
درمان سنگ کلیه با عمل PCNL
بسته به مهارت جراح، زمان انجام عمل PCNL از 30 تا 90 دقيقه طول مي کشد.
زمان بستري برای درمان سنگ کلیه
اکثر بيماران يک شب بستري مي شوند ولي ممکن است 2 الي 3 شب نيز طول بکشد.
پيش از عمل سنگ کلیه
1-بيمار حتماً مصرف آسپرين و داروهاي رقيق کننده خون را يک هفته قبل از عمل جراحي قطع کند.
2-عفونت ادرار فعال بايد درمان شود.
3-در صورت وجود هرگونه بيماري خوني، قلبي و عروقي و ريوي بايد با دکتر مربوطه مشاوره انجام شود.
پس از عمل سنگ کلیه
1-استراحت نسبي و انجام ندادن کارهاي سنگين جهت جلوگيري از خونريزي احتمالي به مدت 10 روز.
2-مصرف زياد مايعات.
3-زور نزدن و جا به جا نکردن اشياء سنگين.
4-وجود خون رقيق در ادرار، يک تا دوهفته پس از عمل طبيعي است.
درمان سنگ حالب به روش سنتی
روش اول درمان سنگ حالب
تُرب سیاه 1 کیلوگرم خریده و بعد از تمیز کردن و شستن با آبمیوه گیری به اندازه 1 استکان، آب آن را گرفته و با1قاشق مرباخوری آبلیموی (تازه) و با 1 قاشق مرباخوری عسل مخلوط کرده و در 3 وعده، بین وعده های غذایی میل کنید.
روش دوم درمان سنگ حالب
1عدد تخم مرغ خانگی تازه(حتما تازه باشد) یا اگر تخم مرغی باشد که جوجه از آن خارج شده را در مقداری آب لیموی تازه گذاشته تا دیواره آن حل و بعد از جداکردن سفیده و زرده تخم مرغ آن را هر روز مصرف کنید.
می توانید قبل از اضافه کردن آب لیمو محتویات تخم مرغ را خالی کرده و پودر کنید و بعد از آن آب لیمو را اضافه کنید.
این روش سوم برای بیمارانی که دارای معده ضعیف یا سنگ کلیه کلسیمی دارند توصیه نمی شود.
منبع : متخصص عمل سنگ کلیه