[sbu_post_image]
شن و سنگ کلیه
کليه سنگ ساز
اگر غلظت مواد در ادرار زياد شود، زمينه های تشکيل سنگ کليه فراهم می شود. حالا می گوييم که برای جلوگيری از تشکيل سنگ بايد اين غلظت مواد را کم کنيم. به عبارتی بايد ادرار را تا می توانيم، رقيق کنيم. يعنی فردی که کليه سنگ ساز دارد، بايد آب و مايعات زيادی مصرف کند.
چقدر آب خوردن مهم نيست . چقدر ادرار داشتن مهم است. ممکن است فردی در محيطی گرم زندگی کند يا فعاليت روزانه اش زياد باشد، روزی 5 تا پارچ هم آب بخورد ، ولی باز کافی نباشد. چون همه اين 8 ليوان آبی که می خورد، عرق می شود و چيزی از آن به ادرار نمی رسد تا رقيق شود. اين فايده ای برای پيشگيری از سنگ کليه ندارد. برای همين بايد ملاک، ميزان ادرار باشد نه ميزان آبی که فرد می خورد. ما به بيماران توصيه می کنيم آنقدری آب بخورند که روزانه بيش از 2 ليتر ادرار داشته باشند. يا بعبارتی در طول خواب شبانه يک بار برای ادرار کردن به دستشويی بروند. بيماری که کليه سنگ ساز دارد، اگر احساس تشنگی کند و بعد آب بخورد، از قافله عقب مانده است. يعنی چنين بيمارانی نبايد هيچ وقت احساس تشنگی کنند و هميشه قبل از احساس تشنگی آب بخورند. اين بيماران بايد شب ها هنگام خواب يک ليوان بالای سرشان باشد، موقع کار روی ميزشان يک ليوان آب باشد . يعنی برای دسترسی به آب نبايد بيمار مشکلی داشته باشد.
علت کليه سنگ ساز
اينکه چرا سنگ کليه ايجاد می شود؟ چرا در يک کليه بيشتر از ديگری سنگ توليد می شود؟ چرا بعضی بيشتر و بعضی کمتر سنگ کليه دارند؟ سئوالاتی هستند که هنوز بطور مشخص جواب آنها پيدا نشده است. اما در اين زمينه نظريه هايی وجود دارد. مثلا” اگر غلظت مواد داخل ادرار زياد شود، می تواند زمينه ساز سنگ کليه شود يا در برخی موارد زمينه های ارثی برای تشکيل سنگ مطرح است که استعداد فرد را در ابتلا به سنگ کليه افزايش می دهد.
وقتی غلظت موادی در داخل يک محلول بيش از حد شود، در نهايت به حالت فوق اشباع در می آيند و به کريستال تبديل شده و رسوب می کنند، مثل اتفاقی که موقع توليد نبات رخ می دهد. نبات رابا همين روش توليد می کنند. ابتدا محلول شکر و آب را غليظ می کنند، و سپس داخل اين محلول غليظ نخ آويزان می کنند تا کريستال های شکر دور اين نخ جمع شوند و نبات توليد شود. اين همان اتفاقی است که هنگام تشکيل سنگ کليه می افتد. وقتی غلظت مواد در ادرار زياد شود، زمينه تشکيل هسته سنگ در ادرار فراهم می شود. وقتی هم که اين هسته اوليه ايجاد شد، ساير مواد دور اين هسته رسوب می کنند و سنگ بزرگ می شود.
پیشگیری از سنگهای ادراری
کسانی که سنگ و شن کلیه دارند کمتر اسفناج بخورند و از طرف دیگر باید گفت که جوشانده اسفناج با آب اگر میل شود دفع کننده سنگ کلیه است.
برای کسانی که ورم کلیه دارند و یا سنگ کلیه، خوردن بادمجان ممنوع است.البته با نظر پزشک معالج.
علت سنگ کليه
سنگ کليه در مردان بيشتر شايع است، به علت اينکه مردان بيشتر در کارهاي سخت آب بدن شان را از دست مي دهند و بيشتر در گرما و خارج از محيط هاي مسقف کار مي کنند و اين امر باعث افزايش سنگ سازي در بدن آنها مي شود. همچنين خانم ها به علت وجود هورمون زنانه، راحت تر مي توانند سنگ هاي کوچک را از حالب عبور دهند.
خوردن غذای داغ در ظروف پلاستیکی خطر تشکیل سنگ کلیه را تشدید می‌کند
هرچند این روزها ظروف و بشقاب‌های پلاستیکی در میان والدین و افرادی که زیاد به پیک نیک می‌روند، طرفداران بسیاری پیدا کرده‌اند اما نتایج یک بررسی جدید نشان می‌دهد که خوردن غذای داغ در ظروف پلاستیکی و ملامینی می‌تواند واقعا برای سلامتی مضر باشد.
متخصصان علوم بهداشتی تایوان در این آزمایشات دریافته‌اند که اگر این ظرف‌ها زیاد حرارت ببینند مواد شیمیایی ملامینی آنها وارد غذا می‌شود و خوردن غذا در این شرایط می‌تواند خطر تشکیل سنگهای کلیوی را افزایش دهد.
متخصصان روی دو گروه از داوطلبان مطالعه کرده‌اند که قرار شد هر کدام سوپ رشته داغ را در کاسه‌های ملامینی و چینی بخورند.
متخصصان قبل از خوردن سوپ و تا 12 ساعت بعد از صرف غذا هر دو ساعت یکبار از این افراد آزمایش ادرار گرفتند. سه هفته بعد این آزمایشات با تغییر جنس کاسه‌ها تکرار شد. نتایج آزمایشات تایید کرد که وقتی غذاهای داغ یا اسیدی در ظروف پلاستیکی و ملامینی مصرف شوند ترکیبات شیمیایی این ظروف وارد غذا می‌شوند و غذا را آلوده می‌کنند بویژه اگر جنس این ظروف مرغوب نباشد این خطر تشدید می‌شود. وارد شدن این ترکیبات در خون به نوبه خود خطر تشکیل سنگ کلیه را تشدید می‌کند.
تغذیه و سنگ کلیه
عوامل تغذیه ای، وجود مواد معدنی در آب های محلی و معدنی از جمله دلایل مختلف جغرافیایی و محیطی است که افراد را مستعد ابتلا به سنگ کلیه می کند. به عنوان مثال مردم نواحی جنوبی آمریکا بیشتر و نواحی غربی کمتر دچار سنگ های کلیوی می شوند. آمارها حاکی ازآن است که شمار مبتلایان به سنگ کلیه در آمریکا از سال 1994 حدود پنج برابر شده و روز به روز نیز در حال افزایش است. در حال حاضر، از هر 11 آمریکایی، یک نفر مبتلا به سنگ کلیه شده و آمار 8/8 درصدی را شامل می شود. احتمال ابتلا به این بیماری در آمریکا و در فصول گرم سال شیوع بیشتری می یابد. محققان بر این باورند که رژیم غذایی نقش مؤثری در بالا بردن احتمال ابتلا به سنگ کلیه دارد به طوری که آمریکایی ها به دلیل مصرف بیش از حد پروتئین و سدیم بالا بیشتر در معرض خطر قرار دارند. از سوی دیگر، 50 درصد از مبتلایان، پس از یک بار ابتلا، دوباره در معرض خطر سنگ کلیه قرار می گیرند.
منبع : متخصص مجاری ادراری
