[sbu_post_image]
قشرکلیه
کورتکس (قشر)کلیه، لایه ی بیرونی بسیار پرعروق و دانه دار کلیه است که تقریباً از 25/1 میلیون گلومرول (glomerulus) و لوله های در هم پیچیده تشکیل می شود. هر گلومرول ساختمانی از رگ های خونی و رشته های عصبی است. لوله های در هم پیچیده (convoluted tubules) کلیه از گلومرول ها تا مجاری ارتباط دهنده و بین کپسول بومن (Bowman’s capsule) و قوس هِنلِه (Loop of Henle) امتداد می یابند. بخش های ابتدایی و انتهایی این لوله ها در هم پیچیده و بخش های صعودی و نزول قوس هنله، صاف هستند. گلومرول ها و لوله های در هم پیچیده کلیه، مواد زاید بدن را از خون تصفیه می کنند و چنان چه مواد مورد استفاده ای در آنها یافت شود، این مواد را به خون بر می گردانند و بقیه مواد را به صورت ادرار دفع می نمایند. اجسام مالپیگی (Malpighian corpuscles) یا اجسام کلیوی (renal corpuscles) اجسامی کوچک، گرد و به رنگ قرمز تیره اند که در قشر (کورتکس) کلیه واقع شده اند و هر یک از آنها به یک لوله ی کلیوی متصل می شود. هر جسم مالپیگی تقریباً 2/0 میلی متر قطر دارد. اجسام مالپیگیبخشی از دستگاه تصفیه ای کلیه را تشکیل می دهند که اجزای غیر پروتئینی پلاسمای خون از طریق آنها وارد لوله های کلیوی می شوند.
8 خوراکی دوستدارِ کلیه
بیماری های مزمن کلیه جزء بیماری های شایع به شمار می آیند که بیش از 26 میلیون نفر تنها در آمریکا، از آن رنج می برند. علاوه بر این افراد مبتلا به دیابت، بیماری های قلبی و فشارخون بالا نیز در خطر ابتلا به بیماری های کلیه قرار دارند. اما خبر خوب آن است که به راحتی می توان با تنظیم رژیم غذایی خطر ابتلا به این بیماری و نیز مشکلات معمول آن را کاهش داد. در زیر به معرفی برخی از این خوراکی ها می پردازیم:
- سیر:
سیر تازه در رژیم های مخصوص کلیه بسیار مفید است. این ماده یک ضد التهاب قوی بوده و باعث کاهش کلسترول می شود. همچنین از آنجا که این ماده طعمی عالی به غذا اضافه می کند، دیگر نیازی به استفاده بیش از اندازه به نمک نخواهد بود که این مسئله خود می تواند در مراقبت از سلامت کلیه ها نقش اساسی داشته باشد. سیر حاوی میزان بالایی از آنتی اکسیدان است. همچنین مشخص شده که استفاده مداوم از سیر می تواند در مبارزه با سرطان نقش بسزایی داشته باشد. تنها مسئله آن است که سیر به دلیل میزان بالای سولفور و خاصیت سم زدایی، بسیار نفاخ است. - کلم پیچ:
خانواده کلم ها نظیر کلم برگ، بروکلی و گل کلم همگی حاوی مقادیر بالایی از فیبر، ویتامین C، و ویتامین K هستند که در بالا بردن عملکرد کلیه ها نقش بسزایی دارند. اما در این بین کلم پیچ به دلیل میزان بالای آهن دارای امتیاز ویژهای است.
علاوه بر آن این نوع از کلم دارای مقدار بالایی از بتا کاروتین، ویتامین K و کلسیم است. خوب است بدانید که میزان پتاسیم در انواع کلم ها بسیار پایین است که این مسئله می تواد در بیماری های کلیه بسیار مفید باشد. می توانید از این ماده در سالاد، پوره، سوپ و چیپس های خانگی کلم پیچ استفاده کنید. - سفیده تخم مرغ:
این ماده سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی است که می تواند در سلامت جسمی شما تاثیر بسزایی داشته باشد. سفیده تخم مرغ حاوی مقادیر بالایی از پروتئین و آهن و درصد کمی پتاسیم و فسفر است که می تواند در تقویت کلیه ها بسیار مفید عمل کنند. این ماده تقریبا فاقد چربی بوده و میزان کربوهیدرات آن کمتر از 1 است. تخم مرغ را می توان به صورت نیمرو، املت و یا در شیک ها مورد استفاده قرار داد. - پیاز:
پیاز نیز همانند سیر دارای مقادیر قابل توجهی از آنتی اکسیدان بوده که می تواند به خوبی با سرطان و بیماری های قلبی مقابله کند. همچنین پیاز خام دارای خواص ضد التهابی است که می تواند در بهبود وضعیت بیماران کلیوی بسیار مفید باشد. - ماهی تازه:
ماهی آزاد آبهای سرد مانند سالمون، قزل آلا، شاه ماهی و ساردین دارای مقادیر بالایی از پروتئین مفید، و امگا 3 است که بدن انسان نمی تواند آن را به تنهایی تولید کند. خطر ابتلا به بیماری های قلبی، فشارخون و کلسترول بالا در افرادی که به طور منظم از ماهی استفاده می کند، بسیار پایین است، که در نهایت می تواند در کاهش خطر ابتلا به بیمارهای کلیوی نیز مفید باشد. - زغال اخته:
در حالی که تمامی توت ها مغذی بوده و سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند، زغال اخته (یکی از انواع توت ها) جایگاه ویژه ای در جلوگیری از عفونت های مجاری ادراری دارد. به وسیله بالابردن خاصیت اسیدی ادرار، زغال اخته به باکتری ها اجازه نفوذ به دیواره های مثانه را نمی دهد. همچنین این ماده خوراکی برای مبارزه با برخی انواع سرطان و مشکلات قلبی میتواند بسیار مفید باشد. - سیب ها:
شاید بتوان گفت ضرب المثل قدیمی “یک سیب در روز شما را از رفتن به پزشک بی نیاز می کند” صحت دارد. سیب می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش داده، با برخی از انواع سرطان ها مبارزه کند و میزان کلسترول را کاهش دهد. همچنین سیب حاوی مواد ضد التهابی است که به دلیل همراهی آن با میزان پایینی از پتاسیم، می تواند میان وعده مناسبی برای کلیه ها به شمار بیاید. - روغن زیتون:
در آن بخش هایی از جهان که به جای کره و انواع روغن های آشپزی، از روغن زیتون استفاده می شود، میزان شیوع بیماری های قلبی، کلیوی و دیگر بیماری ها بسیار پایین است. این روغن سرشار از آنتی اکسیدان ها است و از این رو می تواند از آسیب های وارده به وسیله رادیکال های آزاد و التهاب عروق جلوگیری کند.
منبع : کتاب راهنمای پزشکی خانواده- بیماری های کلیه و مجاری ادرار