کیفیت اسپرم
کیفیت اسپرم مردان در سن ۳۵ سالگی کاهش می یابد
دیگر زنان به تنهایی نگران باروری خود نیستند. به نظر می رسد کیفیت اسپرم مردان پس از سن از ۳۵ سالگی رو به ضعف می گذارد. نسبت اسپرم حامل کروموزوم X به Y نیز به نظر می رسد افزایش می یابد، و این به معنی این است که پدران مسن تر بیشتر احتمال دارد صاحب اولاد دختر شوند تا پسر.
این مورد بحث انگیز است که آیا کمیت و کیفیت اسپرم یک مرد با سن رو به ضعف می گذارد. “با این حال، شواهد نسبتا قانع کننده اپیدمیولوژیک نشان می دهد که احتمال اینکه مردان مسن تر صاحب یک کودک شوند کاهش می یابد – بدون در نظر گرفتن سن زن – و به عنوان مردان مسن تر شرکای خود را در معرض خطر سقط جنین بیشتری قرار می دهند” ، آلن پیسی، یک متخصص باروری در دانشگاه شفیلد، انگلستان می گوید:” همچنین خطر تولد کودکان مبتلا به اختلالات ژنتیکی در اینگونه پدران- پدران مسن تر- بیشتر وجود دارد.
برای بررسی بیشتر، در آزمایشگاه فناوری باروری در لس آنجلس “Bronte Stone” و همکارانش از تجزیه و تحلیل نمونه اسپرم ۵۰۸۱ مرد بین سنین ۱۶ و ۷۲ بدین نتیجه رسیدند که کیفیت اسپرم بعد از ۳۵ سالگی کاهش پیدا می کند. برخی از مطالعات این سن را ۵ سال بیشتر نیز کاهش می هد یعنی ۳۰ سالگی.
این بدان معنی است که پدران باید به وضعیت جنسی خود آگاه باشند و بدانند که آیا برای پدر شدن دیر نیست!
این مطالعه همچنین نشان داد کاهش نسبت در اسپرم Y به اسپرم X وجود دارد که بیشتر به دختر زایی مردان در سن بالا اشاره دارد.
افزایش سن ازدواج در ایران خطرات این روند را به ما گوشزد می کند که ممکن است با افزایش سن احتمال پدر شدنمان کاهش یابد خصوصاً موقعی که ما دچار مشکلات جنسی نیز باشیم.
پایین بودن کیفیت اسپرم، خطر سقط جنین را افزایش میدهد
براساس یافته های محققان مرکز تحقیقات سلولی صارم پایین بودن کیفیت اسپرم که در اثر عواملی چون آلودگیهای محیطی، رژیم غذایی نامناسب و افزایش سن بروز میکند، نقش موثری در سقط جنین دارد.
براساس نتایج یک پژوهش انجام شده در این مرکز، 20 درصد متقاضیان استفاده از تکنولوژی لقاح مصنوعی دارای اختلال در کیفیت اسپرم هستند که این امر میزان موفقیت این روش ها را کاهش میدهد، اظهار داشت: براساس نتایج همین پژوهش، پایین بودن کیفیت اسپرم در صورتی که منجر به بارداری موفق شود، منجر به سقط جنین و در موارد زیادی سقطهای مکرر شده است.
از آنجا که یکپارچگی (کیفیت) DNA اسپرم، نقش بسیار مهمی در شکل گیری و رشد طبیعی جنین دارد از بین رفتن یکپارچگی DNA در اسپرم از جمله عوامل مهم و شایع در ارتباط با ناباروری مردان به شمار میرود.
نتایج یک پژوهش نشان میدهد در حدود 20 درصد از مردان دارای اختلالات در یکپارچگی اسپرم هستند.
علت اصلی ایجاد آسیب در DNA اسپرم عوامل اکسیدان و رادیکالهای آزاد اکسیژن هستند که حدود 25 درصد از موارد یکپارچگی DNA اسپرم را به خود اختصاص میدهد.
آلودگیهای محیطی و شغلی، عفونتهای دستگاه ادراری – تناسلی، افزایش سن، رژیم غذایی نامناسب، استفاده از برخی داروها و مصرف سیگار و الکل و… به عنوان عوامل موثر در کاهش یکپارچگی DNA اسپرم هستند تحقیقات مختلف ارتباط تنگاتنگ بین اختلال در یکپارچگی DNA را با کاهش میزان موفقیت در بارداری طبیعی نشان میدهد.
از سوی دیگر مطالعات مختلف نشان داده که کاهش یکپارچگی DNA اسپرم میتواند با سقطهای مکرر همراه باشد.
کاهش یکپارچگی DNA اسپرم براساس تغییر شیوه و سبک زندگی و همچنین استفاده از داروهای آنتیاکسیدان مانند ویتامینهایA ، C، اسید فولیک، سلنیوم و… و نیز استفاده از درمانهای هورمونی در اغلب موارد بهبود مییابد.
از آنجا که وضعیت یکپارچگی DNA اسپرم در آزمایشهای رایج اسپرم قابل بررسی نیست، بررسی وضعیت سالم یا ناسالم بودن اسپرم از نظر ماده ژنتیکی نیاز به آزمایشهای دقیق و اختصاصی دارد.
کاهش یکپارچگی DNA همچنین سبب کاهش میزان موفقیت در انجام تکنولوژی لقاح مصنوعی شامل ICSI ،IVF ، IUI میشود. به همین دلیل انجام آزمایش بررسی یکپارچگی DNA اسپرم در صورت وجود ناباروی و قبل از هر گونه اقدامی برای انجام تکنولوژی لقاح مصنوعی، می تواند به افزایش درصد موفقیت در انجام تکنیکها و تولد نوزاد سالم از نظر ژنتیکی کمک قابل توجهی کند.
تحقیقات دیگر در این زمینه نشان دهنده افزایش شانس ابتلا به ناهنجاریهای کورموزومی و سرطان در نوزادان در موارد وجود اختلال در یکپارچگی DNA اسپرم در پدر است.