آزمایشات ناباروری در زنان
ارزيابي تخمك ها و تخمك گذاري |
براي ارزيابي تخمك گذاري و ” كيفيت” تخمك ها ، روشهاي مختلفي وجود دارند ، كه اغلب به ((ذخيره سازي تخمك )) مربوط مي شود . اين موضوع ثابت شده است كه با افزايش سن زنان ، هم تعداد و هم كيفيت تخمك آنها روند نزولي را آغاز مي نمايد . به اين كاهش كيفيت (( كاهش ذخيره سازي تخمك )) مي گويند.
آزمايشات روز سوم سيكل : |
سنجش ميزان هورمونهاي LH ,FSH و استراديول مخصوصا در روز سوم سيكل قاعدگي در پيش بيني شانس آبستني و دوز مورد نياز داروهاي تحريك تخمك گذاري موثر مي باشد و جزئيات ديگري را نيز ارائه نمايد.
نمودار دماي پايه بدن ( نمودار BBT) |
بعد از توليد هر تخمك, تخمدان پروژسترون توليد مي كند . يعني هورموني طبيعي كه در صورت حاملگي از آن محافظت مي كند . پروژسترون ميانگين دماي بدن را افزايش مي دهد و اندازه گيري درجه حرارت بدن در صبح زود يكي از روشهايي است كه بيماران براي كنترل تخمك گذاري مي توانند مورد استفاده قرار دهند .
دماي بدن بيماران با توجه به سيكل ماهانه هر روز صبح قبل از برخاستن از رختخواب اندازه گيري و ثبت مي گردد. الگوي تخمك گذاري آن است كه دماي بدن قبل از تخمك گذاري ( عمو ما روزهاي 14– 1 قاعدگي ) زير 36 درجه سانتيگراد در نوسان بوده ، وپس از تخمك گذاري ( يعني در روز 15 يا بعد از آن درجه حرارت بدن فرد به ميزان 1 – 5 /0 درجه افزايش پيدا مي كند ، اين نوسان در بالاتر از 36 درجه سانتي گراد تا قاعدگي بعدي ادامه ميابد كه اين افزايش دماي بدن حاكي از تخمك گذاري است.
نمودار بالابودن درجه حرارت بدن در نيمه دوم سيكل قاعدگي ثابت مي كند تخمك گذاري اتفاق افتاده است. سيكل بدون تخمك گذاري نمي تواند به صورت پيوسته دماي بدن را در نيمه دوم سيكل قاعدگي افزايش يافته نشان دهد .
اندازه گيري” LH ” ادرار |
روش ديگر كنترل تخمك گذاري روش استفاده از كيت پيش بيني كننده قاعدگي است، كه مقدار هورمون تبديل كننده فوليكول به جسم زرد ( LH)را قبل از تخمك گذاري در ادرار اندازه گيري مي كند. اين آزمايش به مدت 4 يا 5 روز در ميان سيكل قاعدگي از حدود روز 11 سيكل انجام مي شود و زمان افزايش” LH ” قبل از تخمك گذاري محسوب مي شود. زماني كه غلظت هورمون ” LH ” در ادرار افزايش پيدا مي كند، در رنگ آزمايش تغيير ايجاد مي گردد . اين پيش بيني قبل از تخمك گذاري انجام مي گيرد و از لحاظ زمان انتقال اسپرم و مقاربت از اهميت بسزايي برخوردار است .
افزايش پرولاكتين |
افزايش غير طبيعي ميزان هورمون پرولاكتين مي تواند موجب كاهش تخمك گذاري شود. اين افزايش اغلب توسط تومور خوش خيم واقع در قاعده غده هيپوفيز انجام مي گيرد .
علايم هيپرپرو لاكتينمي از طريق افزايش توليد شير پستان مادر در شير دهي نيز مشخص مي شود .
براي رفع اين مشكل مصرف داروي بروموكريپتين موفقيت آميز بوده و در بعضي موارد نادر غده بايد برداشته شود .
منبع: دانشگاه علوم پزشک مشهد